«Η Ποντικοπαγίδα», Μια αιωνόβια παράσταση
Η Ποντικοπαγίδα (The Mousetrap ο πρωτότυπος τίτλος στα αγγλικά) είναι το πιο διάσημο ίσως έργο της Βασίλισσας του Μυστηρίου Αγκάθας Κρίστι αλλά και η μακροβιότερη παράσταση στην ιστορία του παγκόσμιου θεάτρου αφού παίζεται στο Λονδίνο από το 1952 ως και σήμερα! Δηλαδή με λίγα λόγια παίζεται ήδη πάνω από μισό αιώνα, συνεχόμενα και μάλιστα με τεράστια επιτυχία!
Η υπόθεση του έργου είναι γνωστή σε όλους μας λίγο πολύ, ωστόσο εγώ θα ξεσκονίσω λίγο τη μνήμη σας:
«Επτά άνθρωποι, άγνωστοι μεταξύ τους βρίσκονται αποκλεισμένοι απ’ τη χιονόπτωση σε μια εξοχική πανσιόν, στο Μόνκσγουελ Μάνορ. Γρήγορα, θα διαπιστώσουν πως ανάμεσά τους βρίσκεται κι ένας στυγερός δολοφόνος, που διαθέτει ξεχωριστή ευφυΐα και δεν είναι διατεθειμένος να εγκαταλείψει το νοσηρό του έργο δίχως να πετύχει τον σκοπό του… που είναι η εκδίκηση. Τα ματωμένα του ίχνη συνοδεύονται από ένα μακάβριο μοτίβο “Τα τρία τυφλά ποντικάκια”, ένα παιδικό τραγουδάκι που έχει κάποια μυστηριώδη σχέση με τον δολοφόνο και τα θύματά του. Ο αστυνόμος Τρότερ θα δοκιμάσει ένα σωρό έξυπνα τεχνάσματα, προκειμένου να παγιδεύσει τον δολοφόνο, μα ο σατανικός αντίπαλός του ξέρει να ξεγλιστρά..»
Η ιδιοφυής Αγκάθα στήνει το τέλειο σκηνικό για ένα θρίλερ μυστηρίου που μας κάνει να αγωνιούμε, να αισθανόμαστε κι εμείς εγκλωβισμένοι στην πανσιόν και να μην μπορούμε να ανακαλύψουμε το δολοφόνο με τίποτα! Και πως είναι δυνατόν να τον ανακαλύψουμε αφού ούτε η ίδια η Αγκάθα τον γνωρίζει. Τι εννοώ με αυτό; Λέγεται πως η Κρίστι έφτανε μέχρι το τέλος τα μυθιστορήματά της χωρίς να γνωρίζει και η ίδια τον δολοφόνο. Μόλις έφτανε στην τελευταία σελίδα, αποφάσιζε σε ποιον θα φορτώσει το έγκλημα και τότε γυρνούσε πίσω και έκανε τις απαραίτητες αλλαγές. Έτσι τα έργα της είναι για όλους εμάς ένας γρίφος, μια μαθηματική εξίσωση που πρέπει να λύσουμε, όμως όλες μας οι υποθέσεις πέφτουν στο κενό. Οι ανατροπές έρχονται η μία πίσω από την άλλη και στο τέλος μας αφήνουν με το στόμα ανοιχτό. Η Αγκάθα Κρίστι υπήρξε μεγάλη δασκάλα στον τομέα του μυστηρίου και πάνω σε δικά της μοτίβα βασίστηκαν πολλά μεταγενέστερα έργα. (Ξέρετε, το γνωστό σκηνικό: Aποκλεισμένοι όλοι σε κάποιο απόμερο μέρος από όπου κανείς δεν μπορεί να φύγει, ανάμεσα στους ήρωες υπάρχει ένας δολοφόνος κλπ, κλπ).
Το έργο ξεκίνησε ως ραδιοφωνικό με τον τίτλο «τρία τυφλά ποντίκια» μετέπειτα εξελίχθηκε σε θεατρικό και πήρε τον τίτλο «Η Ποντικοπαγίδα» από έναν στίχο του Άμλετ. Ανέβηκε για πρώτη φορά σε παγκόσμια πρεμιέρα στις 6 Οκτωβρίου 1952 στο Βασιλικό Θέατρο του Νότιγχαμ και έκανε πρεμιέρα στο New Ambassador‘s Theatre στο Λονδίνο στις 25 Νοεμβρίου 195. Στην πρώτη διανομή, τους πρωταγωνιστικούς ρόλους είχαν ο Ρίτσαρντ Ατένμπορο και η Σίλα Σιμ.
Από τότε, 403 ηθοποιοί και 235 αντικαταστάτες έχουν εμφανιστεί στο έργο. Ο Ντέιβιντ Ράβεν μπήκε στο βιβλίο ρεκόρ Γκίνες υποδυόμενος τον Ταγματάρχη Μετκάλφ για 4.575 παραστάσεις .
25 Απριλίου 1955 – χίλιες παραστάσεις
13 Σεπτεμβρίου 1957 ανακηρύσσεται το μακροβιότερο έργο του West End
9 Δεκεμβρίου 1964 – πέντε χιλιάδες παραστάσεις
12 Δεκεμβρίου 1974 – ανακηρύσσεται το μακροβιότερο έργο του κόσμου
17 Δεκεμβρίου 1976 – δέκα χιλιάδες παραστάσεις
16 Δεκεμβρίου 2000 – είκοσι χιλιάδες παραστάσεις
25 Νοεμβρίου 2002 – επέτειος των 50 χρόνων. Την παράσταση τίμησαν με την παρουσία τους η Βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας και ο Πρίγκιπας Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου.
18 Νοεμβρίου 2012 – επέτειος των εξήντα χρόνων και είκοσι πέντε χιλιάδες παραστάσεις.
Τα 60 χρόνια παραστάσεων γιορτάστηκαν με μια ειδική παράσταση – αφιέρωμα, που άρχισε με την ομιλία του Μάθιου Πρίτσαρντ, εγγονού της Αγκάθα Κρίστι, στον οποίο η συγγραφέας είχε δωρίσει τα δικαιώματα. Οι ηθοποιοί παραχώρησαν τους ρόλους τους σε οκτώ καταξιωμένους συναδέλφους τους, μεταξύ των οποίων οι σερ Πάτρικ Στιούαρτ, Τζούλι Γουότερς, Ίαν Γκλεν, Χιου Μπόνβιλ και άλλοι.
Η «Ποντικοπαγίδα» έχει παιχτεί σε όλο τον κόσμο με τεράστια επιτυχία κι έχει μεταφραστεί σε 50 γλώσσες. Στην Ελλάδα πρωτοπαίχτηκε από τον θίασο του Δημήτρη Παπαμιχαήλ στις αρχές του 1963, πρώτα στην επαρχία, στη συνέχεια στον Πειραιά και τέλος στην Αθήνα στο θέατρο «Φλορίντα» της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Από κει έπειτα το έχουμε δει πολλές φορές μέχρι και σήμερα σε μεγάλα θέατρα της Αθήνας από πολλούς και αγαπημένους σκηνοθέτες και ηθοποιούς.
