Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης γεννήθηκε στη Νάξο. Ήταν συμμαθητής του Μανώλη Γλέζου. Σε ηλικία 14 ετών μετακόμισε στην Αθήνα με την οικογένεια του. Εργαζόταν το πρωί και το βράδυ σπούδαζε τεχνικό σχέδιο στη Σιβιτανίδειο Σχολή. Μεγαλώντας στο Μεταξουργείο, γνωρίστηκε με ανθρώπους που είχαν κοινές ανησυχίες με αυτόν όπως οι Τάσος Λειβαδίτης, Κώστας και Αλέξανδρος Κοτζιάς, Δημήτρης Χριστοδούλου. Παράλληλα, παρακινήθηκε από αυτούς να εμπλουτίσει τις γνώσεις του διαβάζοντας κάθε λογής βιβλία.
Στη Κατοχή συνελήφθη από τους Γερμανούς και κρατήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν. Το 1945 τον απελευθέρωσαν οι συμμαχικές δυνάμεις. Την εμπειρία του αυτή τη μετέφερε στο ομώνυμο βιβλίο του.Η διήγηση γίνεται σε δύο χρόνους, καθώς ο αφηγητής αναφέρεται εναλλάξ στη ζωή στο απελευθερωμένο πλέον στρατόπεδο και στη ζωή κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας. Η αφήγηση δίνει πληροφορίες για τις κακουχίες που συνέβησαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και της επανάκτησης της ζωής από τους επιζήσαντες μέσα από την περιγραφή των αντικειμενικών συνθηκών αλλά και της ψυχολογικής κατάστασης των θυμάτων τις πρώτες μέρες της απελευθέρωσής τους.
Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, εντυπωσιάστηκε από τις παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης. Προσπάθησε να γίνει ηθοποιός δίνοντας εξετάσεις στο Εθνικό Θέατρο. Όμως, μη πληρώντας το τυπικό κριτήριο για κατοχή απολυτήριου Γυμνασίου, αποφάσισε να αφοσιωθεί στη συγγραφή έργων.Μέντορας του υπήρξε ο σπουδαίος σκηνοθέτης Αδαμάντιος Λεμός. Το πρώτο θεατρικό έργο του ήταν «ο Χορός πάνω στα στάχυα», που παρουσιάστηκε τη θερινή θεατρική περίοδο του 1950 από τον θίασο Λεμού στο Θέατρο «Διονύσια» της Καλλιθέας. Η αναγνώριση ως θεατρικού συγγραφέα έρχεται με το έργο «Έβδομη μέρα της Δημιουργίας» (1956), που ανέβηκε σε σκηνοθεσία Κωστή Μιχαηλίδη στο Εθνικό Θέατρο. Το μονόπρακτο «Αυτός και το πανταλόνι του (1957)», παίχτηκε με δύο άλλα μονόπρακτα του Λουίτζι Πιραντέλλο και του Άντον Τσέχωφ από τον Βασίλη Διαμαντόπουλου.
Όταν το έργο «Η αυλή των θαυμάτων» (1957), άνεβηκε σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν στο Θέατρο Τέχνης, με σκηνικά Γιάννη Τσαρούχη και μουσική Μάνου Χατζιδάκι, μετά τη θερμή υποδοχή του από το κοινό, θεωρήθηκε καλλιτεχνικό γεγονός και καθιέρωσε τον Καμπανέλλη ως διαμορφωτή της νεοελληνικής δραματουργίας. Η απήχηση της παράστασης οδήγησε στην ανανέωση της συνεργασίας του με τον Κουν και την επόμενη σεζόν.Τα εμβληματικά έργα του ανέβηκαν και από πολλούς θιάσους με κυριότερο αυτόν των Καρέζη-Καζάκου ( π.χ στη περίοδο της Χούντας το κορυφαίο και λογοκριμένο «Μεγάλο μας Τσίρκο»).Έργα του Καμπανέλλη έχουν μεταφρασθεί και παιχτεί στην Αγγλία, Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Ρωσία, Κίνα, Η.Π.Α και Σουηδία.
Ακόμη, ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία στις εφημερίδες Ελευθερία (1963-65), Ανένδοτος (1965-66) και από το 1975 στα Νέα .Έγραψε σενάρια κινηματογραφικών ταινιών κυριότερα των οποίων είναι, «Στέλλα» «Ο δράκος». Το 1981 ανέλαβε τη θέση διευθυντή ραδιοφωνίας της ΕΡΤ. Έγινε ακαδημαϊκός το 1999, στη νέα έδρα του Θεάτρου της Ακαδημίας Αθηνών.Έργα του Καμπανέλλη έχουν μεταφρασθεί και παιχτεί σε πολλές ευρωπαϊκές και και μη χώρες όπως στην Αγγλία, Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Ρωσία, Κίνα, Η.Π.Α και Σουηδία. Υπήρξε επίσης μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Το 2000 του απονεμήθηκε το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του τάγματος του Φοίνικα από τον -τότε- Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Πέθανε τον Μάρτιου του 2011.
Πηγές:
Wikipedia.org
