«Η Τρίτη Ρώμη, η Μόσχα και ο θρόνος της ορθοδοξίας», ένα έργο δημοσιογραφίας και πολιτικής ανάλυσης, του Αλέξανδρου Μασσαβέτα από τις εκδόσεις Πατάκη, πραγματεύεται ένα επίκαιρο θέμα αντικατοπτρίζοντας την σημερινή πραγματικότητα. Η γλώσσα είναι απλή ενώ ο συγγραφέας δεν θεώρησε τίποτα γνωστό ξεκινώντας την αφήγηση από το μηδέν. Εξηγεί την ιστορία της Ρωσικής εκκλησίας και κοινωνίας αλλά και της Ελληνικής πραγματικότητας, ενώ μας αποδεικνύει πως θρησκεία και πολιτικές σχέσεις, σχετίζονται. Μαρτυρίες, Θεωρίες, θρύλοι, σκοτεινές και ημιφωτισμένες στιγμές της ιστορίας βγαίνουν στο φως. Η ιστορία ξετυλίγεται μέσα από την προσεκτική ματιά του συγγραφές, ο οποίος μας καθοδηγεί σε αυτό το ιστορικό μονοπάτι. Μέσα στο βιβλίο αναλύονται πολλές σπουδαίες εξελίξεις της εκκλησιαστικής ιστορίας. Ο αναγνώστης τελειώνοντας το βιβλίο θα έχει κατακτήσει ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της εκκλησιαστικής αλλά και της ιστορίας του δυτικού κόσμου. Από την σύσταση της εκκλησίας ως οργάνωση των πιστών και πρίν ακόμα επέλθουν τα πρώτα σχίσματα.
Περιγραφή από το οπισθόφυλλο του βιβλίου
Το βιβλίο αυτό αναδεικνύει ένα ζήτημα καθαρά γεωπολιτικό, παρά την φαινομενικά θρησκευτική του διάσταση: τον πόλεμο που η Μόσχα έχει κηρύξει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η φράση «Μόσχα, η Τρίτη Ρώμη» είναι μέρος των σχολικών μας ακουσμάτων. Λίγοι γνωρίζουν ωστόσο πως ο αυτοπροσδιορισμός της Μόσχας ως «Τρίτης Ρώμης» τροφοδοτείται συστηματικά από μία εθνική γραμμή δημιουργίας θρησκευτικών «αποικιών», με προφανή πολιτικά οφέλη.
Η από αιώνων ρωσική στρατηγική διείσδυσης και κυριαρχίας στον ορθόδοξο κόσμο γνώρισε νέα έξαρση την μετασοβιετική εποχή. Στην Ελλάδα μαίνεται από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 μια καλοστημένη επιχείρηση «υβριδικού πολέμου», που στοχεύει να στρέψει την ελληνική κοινωνία ενάντια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Παράλληλα η Μόσχα προσπάθησε, με απειλές και πράξεις δολιοφθοράς κατά του πατριάρχη Βαρθολομαίου, να εμποδίσει την δημιουργία αυτοκέφαλης Εκκλησίας στην Ουκρανία, την οποία θεωρεί πνευματική της «αποικία». Έχοντας αποτύχει να εκβιάσει τις εξελίξεις, διέκοψε σχέσεις με την Κωνσταντινούπολη, την Αθήνα και με κάθε άλλη Εκκλησία που αναγνώρισε την θρησκευτική χειραφέτηση της Ουκρανίας.
Προσπάθησα, μελετώντας την διαμόρφωση της ρωσικής ορθοδοξίας και την κοσμοθεωρία κράτους και Εκκλησίας στην Ρωσία, να κατανοήσω πώς γεννήθηκε η υπερφίαλη «γεωπολιτική της ορθοδοξίας». Μόλις σήμερα, με την ορθόδοξη «οικουμένη» να κινδυνεύει να διχοτομηθεί, δείχνει ενδιαφέρον για όλα αυτά η ευρύτερη κοινωνία, πέραν του στενού κύκλου του κλήρου, των εκκλησιαστικών ιστορικών και των διπλωματών.
Οι Ρώσοι παραμένουν δέσμιοι της σαγήνης τους για ένα ένδοξο παρελθόν. Μήπως όμως η ψύχωσή τους με την αυτοκρατορική ιδέα και την ισχύ υπονομεύει τελικά την επιρροή τους στονόλο ορθόδοξο κόσμο;
Α.Μ.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Αλέξανδρος Μασσαβέτας γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Cambridge, αλλά παράτησε τη νομική καριέρα το 2003 και μετακόμισε στην Πόλη. Πλέον, εργάζεται ως δημοσιογράφος σε ελληνικά και βρετανικά μέσα από το 2003. Από το 2005 ως το 2009 υπήρξε ανταποκριτής της “Καθημερινής” στην Πόλη, ενώ συνεχίζει, από το 2004, ως ανταποκριτής του “Mergermarket” πρακτορείου οικονομικών ειδήσεων του ομίλου των Financial Times. Από το 2011 συνδιευθύνει το ξενοδοχείο “Άνεμος” στο Κάστρο της Ίμβρου. (πηγή: biblionet.gr)