Στη σειρά άρθρων “Ξεχασμένα Διαμάντια” εστιάζουμε σε ταινίες που έχουν παραμεληθεί, υποτιμηθεί ή παραγνωριστεί από το σινεφίλ ή ευρύτερο κοινό.
Ο Eric Rohmer, σε αντίθεση με τα φιλαράκια του από το Cahiers du cinema (Godard και Truffaut) μάλλον πρόκειται για έναν υποτιμημένο σκηνοθέτη. Σίγουρα οι ταινίες του μνημονεύονται σε σινεφίλ κύκλους, αλλά όχι με τον ίδιο ενθουσιασμό που μνημονεύονται άλλοι δημιουργοί της εποχής. Εμείς θα εστιάσουμε εδώ σε μία από τις καλύτερες ταινίες του, τελευταίο μέρος από τις “6 ηθικές ιστορίες”, το L’amour l’apres midi (Έρωτας το απόγευμα). Γυρισμένη το 1972, καταπιάνεται με την απιστία ενός παντρεμένου μικροαστού και τις ηθικές αμφιβολίες που αυτή σπείρει.
Η Πλοκή
Ο Frederic είναι ένας σχετικά επιτυχημένος εταίρος σε μια επιχείρηση, καθώς και ένας αστός οικογενειάρχης: έχει ήδη ένα παιδί και με την γυναίκα του περιμένουν κι άλλο. Η ζωή του αναστατώνεται ξαφνικά όταν τον επισκέπτεται μια πρώην φίλη του, η Chloe, η οποία έχει επιστρέψει από ένα μεγάλο ταξίδι στο εξωτερικό. Ο Frederic αρχικά κρατά απαθή και αδιάφορη στάση απέναντί της. Παρόλα αυτά η επιμονή και η γοητεία της Chloe οδηγούν στο να περνάνε όλο και περισσότερο χρόνο μαζί, μέχρι που τελικά αναπτύσσεται ένας πρόσκαιρος δεσμός μεταξύ τους. Ο Frederic -αφού πια η γυναίκα του έχει γεννήσει και δεύτερο παιδί- αρχίζει και έχει αμφιβολίες για την ηθικότητα και την έκβαση αυτής της παράπλευρης σχέσης.
Η Κριτική
Το L’amour l’apres midi -μέρος των 6 ηθικών ιστοριών του Rohmer- αναμφίβολα ασχολείται με την ηθική, ιδίως με την ηθική που διέπει θέματα σχέσεων και αφοσίωσης. Παρόλα αυτά δεν το κάνει αυτό με έναν τρόπο διδακτικό, ούτε φέρει ένα μοραλιστικό βάρος πάνω από τα κεφάλια των πρωταγωνιστών και των θεατών. Αντίθετα, οι διάφοροι προβληματισμοί παρουσιάζονται με διακριτικότητα και λεπτότητα, όπως άλλωστε συνηθίζει ο Γάλλος σκηνοθέτης στις ταινίες του (βλέπε πχ την Συλλέκτρια ή το Γόνατο της Κλερ). Υπάρχει μια σύνεση, ένας συναισθηματικός μινιμαλισμός (όχι όμως και απάθεια) που διατρέχει το έργο στην διάρκειά του, που δεν εκβιάζει μια αντίδραση ή μια ηθική κρίση από το κοινό. Ο Rohmer ασχολείται με την ηθική των σχέσεων όπως ένας καλλιτεχνικός φιλόσοφος (ή ένας φιλοσοφικός καλλιτέχνης).
Οι προβληματισμοί του L’amour l’apres midi προφανώς επικεντρώνονται γύρω από την απιστία. Η Chloe φαίνεται να διατηρεί μια ελεύθερη στάση στο θέμα, μην μπορώντας να αντέξει αστικές συμβάσεις που επιβάλλουν σεξουαλικούς και συναισθηματικούς περιορισμούς. Ο Frederic είναι πιο διπλωματικός, υποστηρίζοντας πως αν η κοινωνία ήταν πολυγαμική, τότε θα ήταν και αυτός. Το γεγονός ότι δεν είναι όμως, τού δημιουργεί ενοχές για την κρυφή σχέση που έχει αναπτύξει με την Chloe, η οποία αρχίζει και τον ερωτεύεται. Ο κεντρικός μας ήρωας ταλαντεύεται ανάμεσα στα ηθικά γηρατειά της οικογενειακής ζωής και της συζυγικής αφοσίωσης και στην νεότητα μιας ερωτικής περιπέτειας. Και όπως σε όλα τα ηθικά διλήμματα πρέπει να πάρει μια τελική απόφαση (ας μην την αποκαλύψουμε για να μην κάνουμε spoiler).
Το L’amour l’apres midi επίσης σκιαγραφεί την γαλλική αστική ζωή: τις βόλτες στα μαγαζιά, την δοκιμασία και αγορά ρούχων, τις τυχαίες συναντήσεις, τα μεσημεριανά γεύματα, το σμίξιμο με το πλήθος, το βλέμμα μιας γυναίκας στο μετρό, τις ονειροπολήσεις του Frederic σε καφέ κλπ. Και όλα αυτά με μια καταπληκτική αρμονία ρούχων, χρωμάτων, φωτογραφίας και σκηνικών, όπως συνηθίζει άλλωστε ο Rohmer. Έχουμε να κάνουμε με μια ώριμη αλλά και διακριτική ματιά στην Γαλλία της εποχής.
Το L’amour l’apres midi επίσης σφραγίζεται από ενδιαφέρουσες συζητήσεις γύρω από τις σχέσεις, την πολυγαμία, την καθημερινότητα, την εργασία κλπ. Ιδού για άλλη μια φορά η ομιλητικότητα -αλλά όχι φλυαρία- του Rohmer.
Έτσι λοιπόν, για να μην μακρηγορούμε, το L’amour l’apres midi πρόκειται για μια εξαιρετική ταινία, τόσο θεματολογικά όσο και υφολογικά, που, με την αξεπέραστη αισθητική της, αφήνει μια γλυκιά γεύση στο τέλος. Αναζητήστε την.
