Οι Ίνκας αποτελούν μία από τις πιο γνωστές φυλές που κυριάρχησε στη νότια Αμερική . Δεν ήταν όμως μόνο αυτή η φυλή που θα συναντούσε κανείς παλαιότερα . Συγκεκριμένα στη Νότια Αμερική υπήρχαν και άλλοι πέντε πολιτισμοί που δεν ήταν ευρέως διαδεδομένοι ως προς την φήμη τους. Αυτοί ήταν οι Νάζκα, Τσαβίν, Μότσε ,Τιαουνάκο, και οι Χουάρι. Και οι πέντε πολιτισμοί έχουν ενδιαφέρον για τον δικό τους λόγο και προσέφεραν πολλά με την δράση τους στην αρχαιότητα.
Οι πολιτισμοί Τσαβίν και Νάζκα
Η φυλή της Τσαβίν βρισκόταν στο σημερινό Περού και ονομάστηκε έτσι εξαιτίας του αρχαιολογικού χώρου Chavin de Huantar. Ιστορικά δεν έχει διαπιστωθεί αν σε αυτή την φυλή υπήρχαν βασιλείς ή στρατιώτες και πιστεύεται ότι ο πληθυσμός τους ήταν πολυθεϊστικός. Ακόμη, οι Τσαβίν αποτελούσαν χώρο φιλοξενίας για πολλούς ανθρώπους που χειροτεχνούσαν ή ασχολούνταν με τις κατασκευές. Θεωρείται ότι το εμπόριο αυτών των αντικειμένων ήταν το κλειδί για την εξάπλωση της πολιτικής και θρησκευτικής τους επιρροής σε όλη την περιοχή. Ο τρόπος που έχτιζαν ήταν ιδιαίτερος αφού συνήθως κατέληγαν σε τούνελ ή σε χώρους που δεν είχαν φως. Η εξαφάνιση αυτού του πολιτισμού και τα αίτια της παραμένουν μέχρι σήμερα άγνωστα. Ο πολιτισμός Nazca εμφανίστηκε στη νότια ακτή του Περού γύρω στο 200 π.Χ. Το όνομα του προέρχεται από τις τοποθεσίες που ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά στην κοιλάδα Nazca. Αναπτύχθηκε και ευδοκίμησε σε μια άνυδρη περιοχή της ερήμου που ήταν επιρρεπής σε ξηρασία, σεισμούς και πλημμύρες, αλλά παρόλα αυτά ευδοκίμησε για πάνω από 500 χρόνια. Οι Νάζκα ήταν κυρίως γνωστοί για τα τεράστια γεωγλυφικά που άφηναν στο έδαφος, που χρησιμοποιούνταν για την διανομή νερού. Ακόμη, οι Νάζκα ασχολούνταν με ανθρωποθυσίες που όπως αναφέρεται οφείλονταν σε μία προσπάθεια των κατοίκων να κατευνάσουν τα πνεύματα σε περιόδους συγκρούσεων στην έρημο. Η εξαφάνιση τους οφείλεται σε μαζικές πλημμύρες που παρέσυραν την ευρύτερη περιοχή.
Οι πολιτισμοί Μότσε και Τιαουνάκο
Οι Μότσε αποτελούν μία διαφορετική περίπτωση. Η κουλτούρα Moche ήταν μια ομάδα ενοποιημένων αρχηγών που καταλάμβαναν αρδευόμενες κοιλάδες αξίας 400 τετραγωνικών μιλίων κατά μήκος της βόρειας ακτής του Περού. Έτσι, οι Moche κατέκτησαν τις γύρω περιοχές και καθιερώθηκαν ως μεγάλη δύναμη στο αρχαίο Περού. Στην καρδιά του πολιτισμού Moche βρισκόταν μια τεράστια πόλη και συγκρότημα ναών, όπου το εντυπωσιακό Huaca De La Luna – ο ναός του φεγγαριού – ήταν κάποτε στο κέντρο της λατρείας. Το Huaca De La Luna είναι πλούσια διακοσμημένο με πολύχρωμες τοιχογραφίες από τις οποίες έχουν μαθευτεί πολλά για τον λαό Moche.Υπολογίζεται ότι, κάθε αρχηγείο πιθανότατα οδηγούνταν από έναν Πολεμιστή Ιερέα, ο οποίος έφερνε αιχμαλώτους πολέμου στο ναό. Αυτοί οι αιχμάλωτοι θα θυσιάζονταν στη συνέχεια και το αίμα τους συλλέγονταν σε κύπελλα από τα οποία θα έπιναν οι Πολεμιστές Ιερείς. Αυτός ο πολιτισμός είχε εξίσου καλούς και ικανούς τεχνίτες. Πολλά έργα τους έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα αλλά δυστυχώς όπως και στην περίπτωση των Νάζκα ο καιρός αποτέλεσε κύριο παράγοντα για την παρακμή τους. Άλλος ένας πολιτισμός που έκανε την εμφάνισή του πριν από τους Ίνκας ήταν οι Τιαουνάκο που αποτελούνταν από γεωργικούς μηχανικούς και βρίσκονταν νότια της οχθής της λίμνης Titikaka. Κυρίως ασχολούνταν με την λιθοδομή και με τα συστήματα άρδευσης. Επίσης, υποστηρίζεται ότι οι Ίνκας εντυπωσιασμένοι από τα έργα των Τιβανάκου πήραν έμπνευση για τον σχεδιασμό των δικών τους πόλεων. Σημαντικό στοιχείο στον πολιτισμό τους ήταν η τροποποίηση του κρανίου. Δυστυχώς και αυτός ο πολιτισμός κατέρρευσε εξαιτίας της ξηρασίας που έμελλε να συμβεί στην περιοχή.
Οι Χουάρι και η επιρροή για τους Ίνκας
Τέλος , οι Χουάρι ήταν τομή γιατί ήταν πολιτισμοί που εμφανίστηκαν παράλληλα με τους Tiwanaku και έδιναν έμφαση στην στρατιωτική δύναμη. Μέσα από την συλλογή φόρων κατάφεραν να κατασκευάσουν ένα οδικό δίκτυο που θα τους συνέδεε μελλοντικά με τις Άνδεις και θα βελτίωνε την οικονομική τους κατάσταση. Ακόμη ,οι ταπισερί τους παρουσίαζαν πολύχρωμα μοτίβα που φαίνονται σχεδόν μοντέρνα στο σχεδιασμό τους. Πολλοί υποστηρίζουν ότι, η πτώση που είχαν οι πολιτισμοί των Χουάρι πιθανώς ξεκίνησε από τις ίδιες ξηρασίες που οδήγησαν στο τέλος των Τιαουνάκο. Όμως πολλοί λένε, ότι η εξασθενημένη στρατιωτική τους ισχύς στις περιφερειακές πόλεις τους οδήγησε σε τοπικές εξεγέρσεις και εξεγέρσεις. Αν και η πολιτιστική τους επιρροή συνεχίστηκε σε αυτά τα μικρότερα βασίλεια, οι Χουάρι δεν ήταν ποτέ ξανά μια ενοποιημένη πολιτική δύναμη και αυτές οι μικρότερες πολιτιστικές ομάδες τελικά κατακτήθηκαν και ενσωματώθηκαν στην αυτοκρατορία των Ίνκας.
Πηγή: Noon Gemma (2023) 5 South American Civilizations that Rose & Fell Before the Inca Ανακτήθηκε από https://www.thecollector.com/south-american-civilizations-before-inca/?fbclid=IwAR0X_AN0dLomnBaz1Vi8nNpKrMEdBTjqfxvaFu_YUb8A2io8Z8LAh4I0Fzk (Τελευταία πρόσβαση στις 24/9/23)
