Karl Marx (1818-1883) απόγονος μιας αστικής οικογένειας θεμελιωτής του σοσιαλισμού μαζί με τον Φρίντριχ Ένγκελς. Ένας εύπορος αφοσιώνεται στην δημιουργία δικαιωμάτων για τους απλούς ανθρώπους (κατώτερες κοινωνικές τάξεις).
Έχοντας μελετήσει σε βάθος όλους τους προηγούμενους και σύγχρονούς του οικονομολόγους (Σμιθ, Ρικάρντο, Μιλ, κ.α.), ο Μαρξ διαμόρφωσε τη δική του θεωρία. Οι προσδοκίες του Σμιθ ότι ο καπιταλισμός και η ελεύθερη αγορά θα φέρουν ένα καλύτερο κόσμο είχαν διαψευστεί. Την εποχή που ζούσε ο Μαρξ, η Ευρώπη συνταρασσόταν από εξεγέρσεις των λαών. Οι προτάσεις του Μιλ ότι ο κόσμος μπορεί να γίνει δικαιότερος μέσω της διανομής των προϊόντων είχαν, επίσης διαψευστεί. Το πρόβλημα της ανισότητας, κατά τον Μαρξ, δεν ήταν στη διανομή αλλά στην παραγωγή των προϊόντων.
Ο Ρικάρντο είχε υποστηρίξει ότι η αξία ενός εμπορεύματος είναι ο χρόνος που δαπανάται για την παραγωγή του. Ο Μαρξ υιοθετεί αυτό το σημείο της θεωρίας του Ρικάρντο. Κάνει όμως μια διαφοροποίηση οι εργάτες δεν πληρώνονται για την εργασία τους αλλά για την εργατική τους δύναμη.
Η πιο σημαντική θεωρία του Μαρξ ήταν ότι η παραγωγή, στην καπιταλιστική κοινωνία, στηρίζεται σε δύο μεγάλες και άνισες κοινωνικές τάξεις: τους κεφαλαιοκράτες και τους εργάτες. Οι κεφαλαιοκράτες (καπιταλιστές) έχουν την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής (μηχανές, εργοστάσια κτλ.) Οι εργάτες έχουν την εργατική τους δύναμη είναι το σύνολο των φυσικών και πνευματικών ικανοτήτων του ανθρώπου, τις οποίες ενεργοπο
ιεί για να παραγάγει κάτι.
Ο Μαρξ στο σημαντικό του έργο το Κεφάλαιο (Das Capital) ξεκίνησε με το τι είναι εμπόρευμα στην κοινωνία του 19ου αιώνα μ.Χ. Ο πλούτος της κοινωνίας είναι το εμπόρευμα. Εμπόρευμα είναι κάθε διακινούμενο φυσικό ή τεχνικό προϊόν, που αποτελεί το είδος του εμπορίου και αντικείμενο αγοραπωλησίας. Τα εμπορεύματα παράγονται στην παραγωγή και δεν ανήκουν στον κεφαλαιοκράτη (καπιταλιστή). Ο Μαρξ, στο βασικό του έργο το Κεφάλαιο, ξεκινάει στην ανάλυση του εμπορεύματος. Το εμπόρευμα έχει δύο όψεις. Έχει αξία χρήσης, που είναι η ικανοποίηση η οποία προσφέρει στον κάτοχό του (ένα ρούχο που φοριέται από αυτόν που το αγοράζει).
Έχει επίσης, ανταλλακτική αξία, δηλαδή το τι μπορεί να αποκομίσει ο παραγωγός του από την πώλησή του. Ο καταναλωτής σκέφτεται την αξία χρήσης του εμπορεύματος (σε τι με ωφελεί να το αγοράσω). Ο παραγωγός σκέφτεται την ανταλλακτική αξία του εμπορεύματος (πόσα θα κερδίσει από την πώληση του).
Ο πλούτος των κοινωνιών αποτελείται από εμπορεύματα. Τα εμπορεύματα παράγονται στην παραγωγή. Η αφαίρεση την υπεραξίας από την εργατική τάξη (απλήρωτη εργασία) είναι η πηγή του πλούτου των κεφαλαιοκρατών αλλά και της οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας. Ο Μαρξ, με βάση την ανάλυσή του, θεωρεί ότι από τη φύση του ο καπιταλισμός δεν μπορεί να εξασφαλίσει ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη.
Μέσα από το κεφάλαιο ο Μαρξ εξέφρασε την γνώμη του για τη θεωρία των τάξεων, δηλαδή πως πρέπει να καταταγεί ο πλούτος σε όλους τους ανθρώπους χωρίς διακρίσεις στα κοινωνικά στρώματα.
