Το ρολόι των Φιλίππων: ένα ακόμα τεχνολογικό επίτευγμα των Αρχαίων

ρολόι των Φιλίππων
Ρολόι των Φιλίππων (αναπαράσταση). Πηγή εικόνας: academy.edu.gr

Πού βρέθηκε;

Το 1965, η αρχαιολογική σκαπάνη του καθηγητή Πελεκανίδη στους Αρχ. Φιλίππους Καβάλας έφερε στο φως ένα ρολόι. Μελετώντας ανακάλυψαν ότι πρόκειται για ένα ακόμα τεχνολογικό εργαλείο των Αρχαίων. Ένα φορητό ηλιακό ρολόι. Το ρολόι των Φιλίππων, ένα ακόμα τεχνολογικό επίτευγμα των Αρχαίων. Το φορητό ηλιακό ρολόι βρέθηκε σε έναν υπόνομο στην αρχαία πόλη. Χρονολογείται ανάμεσα στο 250 και 350 μ.Χ.. Πιθανός εμπνευστής του είναι ο γεωγράφος, χαρτογράφος, αστρονόμος και μαθηματικός, Ίππαρχος.

Πώς λειτουργεί;

Το ηλιακό ρολόι των Φιλίππων αποτελεί ένα από τα ομορφότερα και κομψότερα τεχνολογικά κατασκευάσματα και μετρητικά όργανα του ελληνικού κόσμου. Είναι ένα από τα μοναδικά σε αξία σωζόμενα ηλιακά ρολόγια. Είναι επίσης από τα ελάχιστα φορητά της αρχαιότητας. Αποτελεί ένα φορητό δακτυλιοειδές ηλιακό ρολόι τσέπης. 

Το ρολόι των Φιλίππων μετρά κατά προσέγγιση γεωγραφικά πλάτη, αζιμούθια και ζενίθια απόστασης αστέρων. Αποτελείται από τρεις αρθρωτούς δακτυλίους, από τους οποίους ο μεσαίος έχει δύο χωριστούς ημιδακτύλιους και φέρει επιγραφές με τα ονόματα των μηνών και τεσσάρων πόλεων: Αλεξάνδρεια, Ρόδος, Ρώμη και Ουιέννη (Βιέννη).

Ήταν κατασκευασμένο έτσι ώστε να χρησιμοποιείται σε διαφορετικά, αλλά καθορισμένα γεωγραφικά πλάτη μόνο αυτών των πόλεων. Επιπλέον το  ρολόι των Φιλίππων εντόπιζε τις συντεταγμένες του ήλιου ή κάποιου αστέρα(!). Κατά τη λειτουργία του ρολογιού ο ημιδακτύλιος με τα δεδομένα της περιοχής που χρησιμοποιούνταν στρεφόταν κατά 90 μοίρες και ο εσωτερικός δακτύλιος τοποθετούνταν στο μήνα που διανυόταν οπότε μια φωτεινή κηλίδα έδειχνε την ώρα πάνω στην άντυγά του.

Η μέτρηση του χρόνου αποτελεί για τον χρήστη του ρολογιού μία καθημερινή και εύκολη εφαρμογή. Τα μυστικά της κίνησης του Ηλίου δεν ανήκουν πλέον στην τάξη των ιερέων και των πολυμαθών αλλά αποτελούν κτήμα του μέσου ανθρώπου. Ο χρόνος αποϊεροποιείται και αποκτά την σημασία μίας μετρήσιμης φυσικής διάστασης, η οποία τίθεται στην υπηρεσία των καθημερινών αναγκών του μέσου ανθρώπου.

Διαβάστε επίσης  Άγνωστη Ελλάδα: Τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα
Advertising

Advertisements
Ad 14

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο :

  • Γούναρης, Γ., Χάλκινο Φορητό Ηλιακό Ωρολόγιο από τους Φιλίππους, (Bronze Portable Sundial from Philippi, in Greek), Αρχαιολογική Εταιρεία, (Ανάτυπο από την “Αρχαιολογική Εφημερίς”), Αρχαιολογική Εφημερίς, (1978) 181-191.
  • Βάρβογλης, Χ., & Σειραδάκης, Γ. Χ., Εισαγωγή στη Σύγχρονη Αστρονομία(Introduction to Modern Astronomy, in Greek), Γαρταγάνης Δ. Εκδόσεις, Θεσσαλονίκη 1994
  • Κριάρης, Δ., (2007), Ηλιακό Ρολόι των Φιλίππων, Ανακτήθηκε από:  archimedesclock.gr

 

**αζίμούθιο: η γωνία σε μοίρες που σχηματίζεται από την κατεύθυνση του Βορρά και της διεύθυνσης κατά την φορά των δεικτών του ρολογιού.

**Ζενιθία απόσταση:  καλείται η γωνιώδης απόσταση από του ζενίθ του παρατηρητή  (δηλαδή του σημείου της ουράνιας σφαίρας που συναντά προεκτεινόμενη η κατακόρυφος που διέρχεται από το σημείο του παρατηρητή), μέχρι του σημείου (θέση) του αστέρος στην ουράνια σφαίρα σε ορισμένο τόπο και χρόνο.

**αντύγα:είδος ή τμήμα πλαισίου, περιβλήματος, σε καμπυλωτό συνήθως σχήμα

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Άγιοι Δούλοι: ένα από τα καταπράσινα χωριά της Κέρκυρας

Άγιοι Δούλοι Οι Άγιοι Δούλοι είναι ένα καταπράσινο χωριό στη

Μουσική τζαζ και τέχνη

Η τέχνη της τζαζ στη ζωγραφική είναι βασισμένη στη μουσική,