Επιμέλεια: Φλώρα Πελέκη
Λεωνίδας Βόσδου. Πολλοί τον θυμούνται σαν τον «Ξανθό» αμυντικό χαφ του Άρη. Από καθαρή τύχη τον είδε ο προπονητής της Εθνικής Νέων τότε Στέφανος Πετρίτσης να παίζει σε ένα χωριό της Φλώρινας και τον κάλεσε να παίξει στην Εθνική Νέων. Ξεχώρισε για το ταλέντο του και τον χαρακτήρα του. Υπήρξε σκάουτερ του Άρη αλλά και της Εθνικής Νέων. Τον διεκδίκησε ο ίδιος ο καπετάνιος του Παναθηναϊκού, ο Γιώργος Βαρδινογιάννης αλλά δεν πήγε ποτέ γιατί ο πατέρας του είχε δώσει τα χέρια με τον Άρη. Ο Λεωνίδας Βόσδου ήταν ένας παίκτης που αγαπούσαν οι φίλαθλοι της ομάδας που έπαιζε και μισούσαν οι αντίπαλοι. Ένας αθλητής ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος ταξίδεψε ως την Αμερική όπου όπου ήταν γείτονας με τον Τζον Μπάιντεν, για να γίνει προπονητής ποδοσφαίρου σε σχολείο μεταναστών.
Σήμερα έχει αποσυρθεί η αγάπη του όμως για το άθλημα που υπηρέτησε δεν έχει σταματήσει, έτσι έβγαλε ένα βιβλίο που βασίζετε στα ημερολόγια που κρατούσε και όπως λέει ο ίδιος είναι ένας οδηγός για τους γονείς των επίδοξων ποδοσφαιριστών. Για να ξέρουν τι να περιμένουν. Ξεκίνησε την παρουσία του βιβλίου του εκεί που κρέμασε τα παπούτσια του, στην Νάουσα. Το βιβλίο αυτό περιγράφει τη «Ζωή πριν και μετά τα 90’», όπως είναι και ο τίτλος του. Στιγμές δύσκολες ή εύκολες μα σίγουρα αληθινές, όπως και η συνέντευξη που μας παραχώρησε.
Πότε ξεκινήσατε να γράφετε και τί είναι τελικά αυτό το βιβλίο; Είναι μία αυτοβιογραφία;
Τον Απρίλιο του 2020 τότε άρχισα να γράφω. Πιο πριν δεν έχω γράψει απολύτως τίποτα και ότε έχω διαβάσει κάτι από λογοτεχνικά.
Από ότι μου είπαν οι φιλόλογοι που το είδαν, το διάβασαν και μου διορθώσαν κάποια λάθη που βρήκαν λέγετε προσωπικό αφήγημα. Ακριβώς αυτό μου είπαν.
Το βιβλίο μιλάει για τη ζωή ενός επαγγελματία ποδοσφαιριστή όταν βρίσκετε εκτός αγωνιστικού χώρου. Πόσο επηρεάζουν όμως τα 90 λεπτά την προσωπική ζωή του αθλητή;
Αναφέρομαι στην ζωή του ποδοσφαιριστή, για αυτό το λέω και το βιβλίο, η ζωή πριν και μετά τα 90’. Αναφέρομαι στις δυσκολίες που υπάρχουν σε έναν ποδοσφαιριστή, γιατί δεν είναι μόνο αυτό που βλέπουμε τα 90’. Είναι το πως θα προετοιμαστείς για τα 90’, πως θα γυμναστείς, ψυχολογικά πως θα είσαι. Αναφέρομαι σε όλη αυτή την διαδρομή που κάνει ένας ποδοσφαιριστής και τις δυσκολίες που υπάρχουν, γιατί δεν είναι εύκολο. Δεν είναι μόνο αυτό που βλέπουμε στην τηλεόραση τα 90’. Είναι όλα τα άλλα. Νομίζω λοιπόν πως ζεις για τα 90 λεπτά και επηρεάζουν την καθημερινότητα σου. Όταν τελειώνουν προετοιμάζεσαι για τα επόμενα 90 λεπτά. Οπότε ζεις και αναπνέεις για αυτό.
Είπατε στην παρουσίαση σας ότι αυτό το βιβλίο είναι ένας οδηγός για τους γονείς των επίδοξων ποδοσφαιριστών.
Αλήθεια είναι. Νομίζουν οι γονείς και προσπαθούν να περάσουν φιλοδοξίες δικές τους μέσα από τα παιδιά τους. Το πιο δύσκολο κομμάτι των γονιών είναι αυτοί που δεν έχουν παίξει ποδόσφαιρο. Οι πατεράδες που δεν έχουν παίξει ποδόσφαιρο σε υψηλό επίπεδο προσπαθούν να περάσουν την ματαιοδοξία τους θα έλεγα στα παιδιά τους. Αυτό είναι το πολύ δύσκολο και εκεί πέφτουν σε παγίδες, πιέζουν τα παιδιά τους που μπορεί να μην έχουν τις δυνατότητες αλλά και να τις έχουν πληρώνουν πολλές φορές αδρά για να πάνε σε μία ομάδα, χάνουν λεφτά και το αποτέλεσμα είναι μηδέν. Νομίζω αν αξίζει να συνεχίσει κάποιο παιδί στο ποδόσφαιρο και χωρίς να υπάρχει κάποιο σπρώξιμο από τους γονείς ή κάποιο χρηματικό μπόνους για κάποιους , νομίζω ότι το παιδί θα βγει στην επιφάνεια.
Στο βιβλίο σας γράφετε και για τα δύσκολα παιδικά χρόνια που περάσατε και για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζατε σαν οικογένεια. Όταν ανακοινώσατε ότι θα γίνετε ποδοσφαιριστής υπήρξαν αντιδράσεις; Οι γονείς σας δεν θέλαν να ακολουθήσετε ένα πιο «σίγουρο» επάγγελμα;
Το μόνο σίγουρα ήταν ότι έτρωγα πολύ ξύλο από την μητέρα μου. Δεν μ ‘άφηνε γιατί οι ποδοσφαιριστές τότε ήταν αλήτες. Μου έλεγε ότι ποτέ μα ποτέ σαν ποδοσφαιριστής δεν θα μπορέσω να ζήσω και ότι το ποδόσφαιρο δεν είναι κάτι και πως πρέπει να είμαι καλός στα μαθήματα. Τελικά όμως το ποδόσφαιρο αποδείχτηκε ότι ήταν κάτι και διέψευσα την μητέρα μου. Το ποδόσφαιρο με έβαλε στην γυμναστική Ακαδημία. Επαγγελματικά αποκαταστάθηκα. Ναι υπήρχαν πάρα πολλές αντιδράσεις αλλά τελικά αυτό που αγαπάς με οποιεσδήποτε θυσίες θα το συνεχίσεις.
Αντιμετωπίσατε πολλές δυσκολίες, το λέτε και στο βιβλίο. Υπήρχαν στιγμές που θελήσατε να τα παρατήσετε;
Ναι. Υπάρχει μία πολύ έντονη στιγμή θα έλεγα όταν είχα κλείσει πενταετία στον Άρη και επί δύο μήνες συζητούσαμε την ανανέωση του συμβολαίου μου. Ενώ τα είχαμε βρει όλα με το συμβούλιο κάποια στιγμή άλλαξε κάποιος νόμος και όλα αυτά πήγαν στράφι. Εκεί όντως σκέφτηκα να τα παρατήσω αλλά ήταν η γυναίκα μου δίπλα, που πάντα την είχα δίπλα μου, από 17 χρονών και αυτή με κράτησε. Συνέχισα στον Άρη, έκανα αυτό που αγαπούσα με πολύ λιγότερα χρήματα
Μόλις μας αναφέρατε μία δύσκολη στιγμή σας με την διοίκηση του Άρη. Αναφέρεστε στο βιβλίο σας και στις διοικήσεις των ομάδων που περάσατε;
Ναι αναφέρομαι και στις διοικήσεις. Βέβαια είμαι λίγο αυστηρός μαζί τους. Είχα πολλά προβλήματα, έχω φάει 4-5 διακοπές συμβολαίου γιατί διαφωνούσα μαζί τους. Η διοίκηση πρέπει να είναι πάντα δίπλα στους παίκτες, άλλωστε αυτή τους επιλέγει. Πρέπει να είναι δίπλα, πρέπει να είναι συνεπείς γιατί πολλά παιδιά ζουν από το ποδόσφαιρο. Νομίζω είμαι ευλογημένος που τελείωσα γυμναστική ακαδημία και το μέλλον μου ήταν να γίνω καθηγητής γιατί πολλοί συμπαίκτες μου της τότε εποχής βλέπω ότι περνάνε πάρα πολύ δύσκολα και αυτό με στεναχωρεί.
Γράφετε επίσης ότι σαν νέος ήσασταν ένας επαναστάτης χωρίς αιτία και ατίθασος. Στην επαγγελματική σας πορεία συνεχίσατε να είστε τόσο ατίθασος ή πρέπει ο αθλητής να είναι πιο πειθαρχημένος;
Ήμουν και ατίθασος και πειθαρχημένος. Καλά μικρός ήμουν πολύ ατίθασος. Μάλωνα πολύ, με όλο τον κόσμο μάλωνα και τέτοιος χαρακτήρας ήμουν και όταν πήγα στον Άρη, όταν άρχισα να παίζω ποδόσφαιρο ήμουν ακριβώς τέτοιος. Η επανάσταση όμως η ουσιαστική μέσα μου έγινε όταν γεννήθηκε ο πρώτος μου γιός, ο Πέτρος. Εκεί δεν ξέρω τι ένοιωσα μέσα μου αλλά άλλαξα σαν χαρακτήρας. Έγινα πιο συγκαταβατικός, πιο συμπονετικός, πιο ευαίσθητος θα έλεγα. Με την γέννηση του παιδιού μου άλλαξε ο χαρακτήρας μου. Δεν ήμουν αυτός που ήμουν ο επαναστάτης γιατί είδα ότι πρέπει να είμαι πιο νορμάλ και πιο ήρεμος γιατί έχω να θρέψω άλλο ένα στόμα. Φυσικά όταν γεννήθηκαν και τα άλλα δύο μου αγόρια, τότε έγινα σούπερ ευαίσθητος.
Αναφερθήκατε στην σύζυγο σας Δήμητρα. Ήταν το στήριγμα σας στις δύσκολες στιγμές; Πόσο σημαντικό είναι να έχετε ανθρώπους να σας στηρίζουν;
Ένας ποδοσφαιριστής επειδή έχει πολύ λίγες προσωπικές στιγμές και επειδή υπάρχουν πολλές δυσκολίες, θα πρέπει να υπάρχει ένας άνθρωπος δίπλα του, για μένα ήταν η Δήμητρα που με στήριξε στις πιο δύσκολες στιγμές. Μην ξεχνάτε και το λέω αυτό, είμαστε από 17-18 χρονών μαζί. Στις δύσκολες στιγμές λοιπόν και ειδικά σε αυτές που περνούσα στο ποδόσφαιρο με στήριξε και ήταν ένας λόγος που συνέχισα να παίζω ποδόσφαιρο μέχρι τα 35 μου ήταν αυτός. Ήταν πάντα δίπλα μου, πέρασε μαζί μου τις δυσκολίες. Ο άνθρωπος που έχει ο κάθε ποδοσφαιριστής δίπλα του πρέπει να έχει υπομονή και τον στηρίζει στα εύκολα και στα δύσκολα.
Πολλά παιδάκια από μικρή ηλικία θέλουν να γίνουν ποδοσφαιριστές. Εσείς πότε καταλάβατε ότι αυτό είναι που θέλετε να κάνετε;
Εγώ το κατάλαβα από την στιγμή που με κάλεσαν στην εθνική νέων. Προετοιμαζόμουν για φαρμακευτική, έκανα φροντιστήρια για την φαρμακευτική. Είχα στο πίσω μέρος του μυαλού και αγαπούσα το ποδόσφαιρο πάντα. Όταν όμως με κάλεσαν στη εθνική νέων εκεί μπήκε το μικρόβιο ότι πρέπει να παίξω ποδόσφαιρο σε πιο υψηλό επίπεδο και το πέτυχα. Σε ηλικία 16- 17 χρονών.
Γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στην επαρχία, στην Φλώρινα. Πόσο δύσκολο ήταν τότε ένα παιδί από τις αλάνες της Φλώρινας να παίξει στην Α’ Εθνική; Είναι εξίσου δύσκολο και σήμερα; Πόσο έτοιμος ήσασταν να πέσετε στα βαθιά νερά του επαγγελματικού ποδοσφαίρου;
Νομίζω τώρα είναι πολύ πιο δύσκολο. Γιατί υπάρχει πληθώρα παικτών που ξεκινάνε να παίξουν ποδόσφαιρο. Το καλό είναι ότι με βοήθησε πάρα πολύ η Εθνική Νέων γιατί με είχε δει ο τότε προπονητής σε ένα χωριό στην Φλώρινα και με επέλεξε. Αυτό πιστεύω με βοήθησε πάρα πολύ να αναρριχηθώ, ας πούμε, και να γίνω επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Η κλίση μου λοιπόν στην Εθνική νέων ήταν κομβικό σημείο για την μετέπειτα πορεία μου.
Παρόλα αυτά η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη. Ανέβηκα επίπεδο στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο πολύ απότομα. Ήμουν 20χρονών αλλά αν δεν έχεις υπομονή και επιμονή, γιατί έρχονται τραυματισμοί, έρχονται διάφορες ατυχίες και δεν το αντέχεις αυτό τα παρατάς. Εγώ μπόρεσα και το άντεξα και συνέχισα και έκανα αυτή την πορεία των 13ων – 14ων χρόνων στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο.
Σίγουρα στα τόσα χρόνια της πορείας σας αποκτήσατε φίλους, δημιουργήσατε αντιπάθειες και συμπάθειες. Αν πάρουμε όμως μία ζυγαριά θα δείξει ότι είχατε πιο πολλούς φίλους ή αντιπάλους;
Θα το θέσω κάπως διαφορετικά. Έχω πάρα πολύ καλούς φίλους και ορκισμένους εχθρούς. Βέβαια για μένα οι εχθροί είναι λίγοι, αλλά δεν παύουν να είναι εχθροί. Δεν με απασχολούν αυτοί. Για μένα αυτοί οι άνθρωποι είναι αόρατοι. Ένα απλό «γεια» θα τους πω. Δεν πρόκειται να δημιουργήσω θέμα μαζί τους αλλά το ότι έχω κάνει πάρα πολλούς φίλους σε όλη την Ελλάδα αυτό με κάνει υπερήφανο. Αλλά και οι εχθροί σας είπαν είναι για μένα αόρατοι.
Τι σχέση έχει ο λαμπρός κόσμος του ποδοσφαίρου σήμερα με το σκληρό ποδόσφαιρο την χρυσή δεκαετίας 80-90;
Λοιπόν θα σου πω κάτι. Και τότε ήταν λαμπρός ο κόσμος του ποδοσφαίρου. Γιατί τότε υπήρχε μόνο μία Αθλητική Κυριακή και όλη η Ελλάδα μας ήξερε. Τώρα με αυτό που γίνετε, με τους ξένους παίκτες που έρχονται και δεν ξέρουμε ποιοι είναι. Υπάρχουν Ελληνικές ομάδες που δεν έχουν Έλληνες ποδοσφαιριστές. Αυτό είναι τραγικό για το Ελληνικό ποδόσφαιρο. Κάθε έξι μήνες λοιπόν αλλάζουν οι παίκτες, αυτοί έρχονται και παρέρχονται. Ενώ εμείς τότε μέναμε. Εγώ ήμουν έξι χρόνια στον Άρη, τέσσερα χρόνια ήμουν στην Παναχαϊκή, τρία χρόνια ήμουν στην Νάουσα και όλοι μας ξέραν από μία Αθλητική Κυριακή. Τώρα εγώ δεν ξέρω παίκτες. Δεν τους ξέρω γιατί έρχονται έξι μήνες φεύγουν, έρχονται άλλοι για άλλους έξι μήνες ξένοι.
Στο τέλος πιστεύω δεν θα υπάρχει Εθνική Ομάδα. Εθνική Ελλάδος δεν θα υπάρχει γιατί δεν θα υπάρχουν Έλληνες παίκτες που παίζουν στην Ελλάδα. Αυτό είναι το πρόβλημα. Τώρα αν είναι λαμπερός ή όχι δεν θα το κρίνω εγώ ας το κρίνουν οι άλλοι.
Τα ποδοσφαιρικά σας παπούτσια πάτησαν το χορτάρι των περισσοτέρων Ελληνικών γηπέδων. Ποιο από αυτά τα γήπεδα σας έχει μείνει;
Το Καραϊσκάκη. Ίσως επειδή από μικρός συμπαθούσα πάρα πολύ αυτή την ομάδα και ο Θεός το έφερε η πρώτη μου εμφάνιση που έκανα με τον Άρη σε επαγγελματικό επίπεδο να είναι μέσα στο Καραϊσκάκη.
Αν είχατε την δυνατότητα σε πιο αγώνα δεν θα θέλατε να είχατε παίξει;
Δεν υπήρχε. Όλοι οι αγώνες μου άρεσαν και σιχαινόμουν τους αγώνες που δεν είχαν κόσμο. Μου άρεσε πολύ να έχει κόσμο το γήπεδο και μου άρεσε τότε που υπήρχαν φίλαθλοι και από τις δύο ομάδες. Τώρα αυτό δεν γίνετε και είναι κακό αυτό. Υπήρχε όμως ένας υγιής ανταγωνισμός, υπήρχε μια ευγενής άμυλα μεταξύ των φιλάθλων. Δηλαδή δεν υπήρχαν σκοτωμοί δεν υπήρχαν τίποτα και βέβαια υπήρχαν πολύ έξυπνα συνθήματα και από τις δύο μεριές που αυτά μου άρεσαν. Αυτό μου λείπει στο σημερινό ποδόσφαιρο, θα ήθελα να υπάρχουν φίλαθλοι και από τις δύο ομάδες.
Το βιβλίο του Λεωνίδα Βόσδου «Η ζωή πρίν και μετά τα 90’» κυκλοφορεί από τις Φλωρινιώτικες Εκδόσεις. Σύντομα θα βρίσκετε και σε βιβλιοπωλεία εκτός Φλώρινας από τις Εκδόσεις Πολιτεία
Η Παρουσίαση του βιβλίου του θα γίνει στις πόλεις που έπαιξε. Νάουσα 5/11/2022 , Φλώρινα 10/12/2022, Πάτρα 27/01/2023 και φυσικά ακολουθούν Θεσσαλονίκη και Αθήνα.