Σαν στέμμα στον Βορρά της χώρας, στον νομό Σερρών, στέκεται η πανέμορφη Λίμνη Κερκίνη. Σχεδόν πάντα γαλήνια και ήρεμη, ζουν στην αγκαλιά της ενδημικά ψάρια, νεροβούβαλοι και, το σημαντικότερο, σπάνια πτηνά που μόνο εδώ από ολόκληρη την επικράτεια ακόμα πετούν και υπάρχουν. Ας ξετυλίξουμε την ιστορία της έχοντας συντροφιά στα αυτιά μας τους υπέροχους ήχους των πουλιών, που χωρίς αυτά η Κερκίνη θα ήταν κάτι άλλο.
Μια ανάγκη της περιοχής δημιούργησε την Λίμνη Κερκίνη και όχι η ίδια η φύση. Εξαιτίας των αυξημένων αναγκών για καλλιεργήσιμα εδάφη, μετά τις μαζικές μετακινήσεις των πληθυσμών του 1922, αλλά και η ανάγκη για να καταπολεμηθεί η ελονοσία οδήγησαν το 1928 το ελληνικό κράτος να αναθέσει σε αμερικάνικη εταιρεία την σχεδίαση μελέτης, αλλά και την κατασκευή των έργων, ώστε να μεταβάλουν την πεδιάδα των Σερρών από έρημη και ανθυγιεινή σε χιλιάδες εύφορα χωράφια. Η μελέτη αφορούσε στην δημιουργία ενός τεχνητού ταμιευτήρα στην περιοχή της Κερκίνης, που θα δεχόταν και θα συγκρατούσε τις πλημμύρες του ποταμού Στρυμόνα, αλλά και στην κατασκευή αναχωμάτων. Χρησιμοποιώντας για την εποχή τα πιο εξελιγμένα μηχανήματα μέσα σε έξι χρόνια τελικά το 1932 δημιουργήθηκε το φράγμα, κοντά στο χωριό Λιθότοπος, που ανέκοψε την ροή του ποταμού και έτσι δημιουργήθηκε η γνωστή σε όλους Λίμνη Κερκίνη.
Στα χρόνια που πέρασαν χρειάστηκαν να γίνουν και επιπλέον παρεμβάσεις, για να μην κινδυνέψει η όμορφη λίμνη και χαθεί από την αλόγιστη κατανάλωση των νερών της. Ο Στρυμόνας τροφοδοτεί με νερό την λίμνη και στην ουσία την συντηρεί. Η έκτασή της σήμερα κυμαίνεται από 54.250 έως 72.110 στρέμματα και αυτά σε συνάρτηση με την εποχή. Η τεχνητή λίμνη προστατεύεται από την συνθήκη Ramsar και είναι ένας από τους 10 πιο σημαντικούς υγροτόπους διεθνούς σημασίας για την Ελλάδα, καθώς και μια από τις 196 σημαντικές περιοχές για πουλιά στην χώρα. Προστάτης της η καταπράσινη οροσειρά του όρους Μπέλες, που καθρεφτίζεται και ζωγραφίζει την επιφάνεια της με χρώμα ανάλογα με την εποχή.
Η βιοποικιλότητα της περιοχής είναι πολύ σπουδαία. Στον υγροβιότοπο έχουν καταγραφεί συνολικά 300 είδη πουλιών, από τα οποία τα 50 ανήκουν σε είδη προς εξαφάνιση. Χαρακτηριστικά η λαγγόνα, ο αργυροπελεκάνος, η χουλιαρομύτα ζουν εκεί και δεν θα τα συναντήσουμε πουθενά στον κόσμο. Στον ουρανό της μπορείς να συναντήσεις και σπάνια αρπακτικά όπως ο βασιλαετός και ο πετρίτης. Στην ευρύτερη περιοχή συναντάμε και πολλά είδη θηλαστικών όπως ο λύκος, το ζαρκάδι, η νυφίτσα, η πανέμορφη βίδρα, η αγριόγατα. Έχουν καταγραφεί περίπου 26 είδη ερπετών, 11 είδη αμφίβιων, 30 είδη ψαριών με κυριότερα τα χέλια και το γριβάδι. Στην λίμνη υπάρχει ένα πανέμορφο παραποτάμιο δάσος, όπου τα πουλιά φτιάχνουν πάνω στα δένδρα του τις φωλιές τους, σπάνια φυτά και έντομα. Την εποχή του Φεβρουαρίου μεγάλο μέρος της λίμνης γεμίζει κίτρινα νούφαρα. Στην περιοχή της λίμνης υπάρχει και ένας αξιοπρεπής αριθμός από βουβάλια, που οι ντόπιοι εκμεταλλεύονται το κρέας τους.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη της περιοχής και ο επισκέπτης εδώ μπορεί να κάνει πάρα πολλές δραστηριότητες. Υπάρχουν εξουσιοδοτημένα τουριστικά γραφεία, που αναλαμβάνουν να μεταφέρουν τους επισκέπτες στην λίμνη με κανό ή με τις πλάβες, παραδοσιακές βάρκες, για να παρατηρήσουν τα σπάνια πουλιά, να δουν το παραποτάμιο δάσος και να έρθουν πιο κοντά με το υγρό στοιχείο της λίμνης. Διοργανώνονται πεζοπορίες στις όχθες της, περιηγήσεις με αλόγα, ποδήλατα αλλά και διαδρομές με τζιπ 4×4 σε πανέμορφα σημεία του ορεινού όγκου που την περιβάλλει.
Σε σχετικά μικρή απόσταση από την λίμνη, ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφτεί το οχυρό Ρούπελ, που βρίσκεται μετά το χωριό Προμαχώνας. Υπάρχει η δυνατότητα να δείτε τμήμα των οχυρών, να επισκεφτείτε το μουσείο του και να μάθετε από τις φωτογραφίες και τα εκθέματα, την ιστορία του (Πληροφορίες στο τηλ. 2321095102). Ένα δεύτερο οχυρό, που μπορείτε να επισκεφτείτε στα 16 χιλιόμετρα μετά το χωριό Νέο Πετρίτσι στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, είναι το οχυρό Ιστίμπεη (Πληροφορίες στο τηλ. 2321095102). Περιμετρικά της λίμνης υπάρχουν διάσπαρτα μικρά χωριουδάκια. Στην Βυρώνεια δίπλα από τον σταθμό του τρένου λειτουργεί ενυδρείο. Εδώ μπορείτε να δείτε τα διάφορα είδη ιχθυοπανίδας της λίμνης, αμφίβια και ερπετά της περιοχής και θα πάρετε πάρα πολλές πληροφορίες για το υγροβιότοπο της Κερκίνης (Πληροφορίες στο τηλ. 2323350200).
Στο όρος Μπέλες με θέα την Λίμνη Κερκίνη μην ξεχάσετε να επισκεφτείτε το πανέμορφο χωριό Άνω Πορόια. Παραδοσιακός οικισμός μέσα στα νερά. Γραφικά σοκάκια και πέτρινες πλατείες, πανέμορφα μαγαζιά για καφέ και φαγητό. Στην άκρη του χωριού υπάρχει ιχθυοτροφείο με πέστροφες και εστιατόριο, όπου μπορείς να τις γευτεί. Βορειοδυτικά του παραλίμνιου χωριού Ακριτοχώρι μπορείτε να επισκεφτείτε το πανέμορφο ησυχαστήριο του Τιμίου Προδρόμου με καταπληκτική θέα στην λίμνη. Τέλος, στο χωριό Άγκιστρο μπορείτε να κάνετε τα ιαματικά σας λουτρά με πάρα πολύ μικρό αντίτιμο. Τα λουτρά βρίσκονται εκεί από τα βυζαντινά χρόνια και η εμπειρία είναι μοναδική.
Η λίμνη από μόνη της αποτελεί έναν ιδανικό προορισμό για εκδρομή. Αν προσθέσεις και τα τόσα πράγματα που μπορείς να κάνεις, τότε το ταξίδι εκεί επιβάλλεται. Η επίσκεψή σας εκεί θα σας μείνει αξέχαστη. Για καιρό θα θυμάστε την γαλήνια επιφάνεια της λίμνης, τους φιλόξενους κατοίκους των παραλίμνιων χωριών, τους ήχους από τα πτηνά και τα χρώματα, που κάθε εποχή είναι διαφορετικά.
Πηγές:
Βιβλιογραφία:
- Νίκος Πέτρου, Καθρεφτίσματα στην Κερκίνη, εκδόσεις ΚΟΑΝ(1995)
Δικτυογραφία:
- kerkini.gr
- wikipedia
Σύνταξη κειμένου: Δημοσθένης Ζιούλας
Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου
