Υπάρχουν πολλοί τρόποι να ξοδεύει κανείς τον ελεύθερο του χρόνο. Αναλόγως και με τις προτιμήσεις του βέβαια. Ένα πρωινό με μπόλικο ελεύθερο χρόνο κατέληξα ανάμεσα σε διάφορα καταστήματα γύρω μου να μπω σε ένα βιβλιοπωλείο. Δεν έψαχνα κάτι συγκεκριμένο, έριχνα μόνο ματιές σπαταλώντας έτσι άφθονο χρόνο. Ίσως ένα ακόμη βιβλίο να έπαιρνε μία θέση στην βιβλιοθήκη. Η χρησιμότητα όμως των βιβλίων δεν είναι αυτή. Ούτε και η συσσώρευση γνώσεων. Εξάλλου γνώσεις και πληροφορίες μπορώ να αντλήσω με περισσή άνεση και από το διαδίκτυο.
Σε μια στιγμή έπεσε η ματιά μου σε ένα βιβλίο. Ο συγγραφέας ήταν ο Άρθουρ Σοπενχάουερ. Για να είμαι ειλικρινής δεν γνώριζα και πολλά για αυτόν. Όταν όμως είδα το πρόσωπο του στο εξώφυλλο η μορφή του μου κίνησε την περιέργεια. Τότε διάβασα και τον τίτλο του. «Η τέχνη του να είσαι προσβλητικός». Αναρωτήθηκα αν το συγκεκριμένο βιβλίο καταπιανόταν με αυτό το θέμα. Αν και θα το έβρισκα ενδιαφέρον θέμα δεν ήμουνα και σίγουρη αν θα ήθελα να το διαβάσω. Προτού ξεψαχνίσω τις σελίδες και το βάλω πίσω στη θέση του, αποφάσισα να το πάρω. Μιας και δεν γνώριζα πολλά ήταν μία ευκαιρία να μάθω. Αν μου έκανε καλώς, αν όχι θα έπαιρνε μία θέση στη βιβλιοθήκη.
Διαβάζοντας το όλο και πιο πολύ μου κέντριζε το ενδιαφέρον. Όταν είχα σχεδόν φτάσει στο τέλος διάβασα μία παράγραφο που αναφερόταν στους συγγραφείς. Αναφερόταν σε επιπόλαιους, σε μέτριους, σε συγγραφείς φιλοσοφικών βιβλίων και ούτω καθεξής. Η φράση που διάβαζα ξανά και ξανά, μάλλον γιατί μου έκανε τη πιο μεγάλη εντύπωση ήταν η εξής : « Τους συγγραφείς μπορούμε να τους κατατάξουμε σε μετεωρίτες, πλανήτες και απλανείς αστέρες. Οι μετεωρίτες προκαλούν ένα εντυπωσιακό εφέ για μια μόνο στιγμή. Κοιτάζουμε ψηλά και αναφωνούμε «για δες!» κι αμέσως εξαφανίζονται για πάντα. Οι πλανήτες και οι κομήτες διαρκούν πολύ περισσότερο. Πολύ συχνά σβήνουν με το φως τους, τους απλανείς αστέρες, και οι άπειροι πολλές φορές τους μπερδεύουν με αυτούς. Αυτό όμως συμβαίνει γιατί είναι κοντά. Στο μεταξύ χάνονται κι αυτοί, αλλά και το φως που δίνουν είναι ανακλώμενο και η σφαίρα επιρροής τους περιορίζεται στη δική τους τροχιά, στους συγχρόνους τους. Η πορεία τους είναι πορεία αλλαγής και κίνησης: η περιστροφή τους διαρκεί μερικά χρόνια. Οι απλανείς αστέρες είναι οι μόνοι που μένουν αναλλοίωτοι. Η θέση τους στο στερέωμα είναι εξασφαλισμένη, λάμπουν με δικό τους φως , η επίδραση τους σήμερα είναι αυτή που ήταν και χτες, γιατί, μη έχοντας διακυμάνσεις, η εμφάνιση τους δεν αλλάζει ανάλογα με το σημείο παρατήρησης. Δεν ανήκον σε ένα σύστημα (έθνος), αλλά στο σύμπαν. Και ακριβώς επειδή βρίσκονται τόσο μακριά, πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια για να γίνει το φως τους ορατό στους κατοίκους της γης».
Μέσα σε μία παράγραφο ενός βιβλίου χώρεσε τόση σοφία. Με μια άψογη παρομοίωση δεν αποκόμισα απλή γνώση, αλλά αντιλήφθηκα την αξία της συγγραφής. Μου ήρθε στη σκέψη και η λατινική φράση: « verba volant, scripta manent», που πάει να πει πως «τα λόγια πετούν , τα γραπτά μένουν». Αναλογίστηκα επιπλέον σπουδαίες προσωπικότητες, σαν απλανείς αστέρες, αναλλοίωτες στον χρόνο. Και σε πολιτισμούς άλλους από τον δικό μας, αλλά ας μη πάμε μακριά. Φτάνει να θυμηθούμε ονόματα όπως Πλάτωνας, Αριστοτέλης και τόσους άλλους.
Άνθρωποι τόσο σπουδαίοι που ανήκουν στο σύμπαν, απαλλαγμένοι από στερεότυπα και φανατισμούς, άνθρωποι με διευρυμένους ορίζοντες, ελεύθεροι στην σκέψη μα και τόσο σπάνιοι. Και όταν οι σύγχρονες κοινωνίες προάγουν μόνο ανθρώπους μορφωμένους και επαγγελματικά καταξιωμένους τι θα απογίνουν οι σκεπτόμενοι; Εκείνοι που δεν καταπίνουν και δεν αναμασούν με ευκολία όσα πλασάρονται σε βιβλία, σε εφημερίδες, στο διαδίκτυο και στα Μ.Μ.Ε. Αυτό το ερώτημα δεν χρειάζεται μία απάντηση. Χρειάζεται όμως βαθύ προβληματισμό από όσους θεωρούν πως δεν ανήκουν σε ένα σύστημα (έθνος), αλλά στο σύμπαν.
