Ίσως να έχετε ακούσει πολλές φορές τον όρο λεπτή κινητικότητα. Είτε από κάποιον ειδικό, εργοθεραπευτή ή κάποια δασκάλα στο σχολείο του παιδιού. Τι είναι όμως η λεπτή κινητικότητα και γιατί είναι τόσο σημαντική;
Ορισμός: Λεπτή κινητικότητα
Η λεπτή κινητικότητα είναι η ικανότητα ενός παιδιού να μπορεί να χειριστεί σωστά τους μικρούς μυς. Αναπτύσσετε όταν το παιδί μαθαίνει το πως να χρησιμοποιεί τους μυς στα χέρια και τα δάχτυλα. Με κάθε ενέργεια ή κίνηση, όπως φαγητό, πιάσιμο, ντύσιμο και κράτημα μολυβιού, χρησιμοποιείται η λεπτή κινητικότητα.
Η λεπτή κινητικότητα ισούται με την ακρίβεια των κινήσεων και τον σωστό συντονισμό χεριού και ματιού. Ο εγκέφαλος του παιδιού πρέπει να συντονίζεται μεταξύ του τι κάνει και του τι βλέπει. Όπως για παράδειγμα τα νήπια σε έναν παιδικό σταθμό ζωγραφίζουν και κάνουν χειροτεχνίες. Αυτές είναι δραστηριότητες που αναπτύσσουν τη λεπτή κινητικότητα, η οποία είναι αναγκαία να αναπτυχθεί σε αυτήν την ηλικία.
Για μικρά παιδιά η ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας είναι καίριας σημασίας. Οι λεπτές κινητικές δεξιότητες δεν είναι συγκεκριμένες δεξιότητες μάθησης, όπως η ανάγνωση ή τα μαθηματικά. Επηρεάζουν όμως, το πόσο καλά τα παιδιά μπορούν να μάθουν και να δείξουν τι ξέρουν. Συλλογιστείτε ότι τα παιδιά για να κυκλώσουν μια απάντηση ή για να γράψουν χρειάζονται τη λεπτή κινητικότητα.
Γιατί είναι τόσο σημαντική η λεπτή κινητικότητα;
Οι γονείς κατέχουν καθοριστικό ρόλο για την ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων του παιδιού. Το σπουδαιότερο που μπορείτε σαν γονείς να κάνετε είναι να δώσετε ευκαιρίες που είναι διασκεδαστικές ή διαδραστικές για το παιδί σας. Η ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων στην παιδική ηλικία βοηθά στη θεμελίωση ικανοτήτων για μελλοντικές δεξιότητες.
Η λεπτή κινητικότητα είναι απαραίτητη για την εκτέλεση καθημερινών, αλλά και ακαδημαϊκών δεξιοτήτων. Χωρίς τη δυνατότητα ολοκλήρωσης αυτών των δραστηριοτήτων, ίσως η αυτοεκτίμηση των παιδιών μειωθεί. Ως αποτέλεσμα, η ακαδημαϊκή τους απόδοση μειώνετε και οι επιλογές τους για παιχνίδι είναι περιορισμένες. Η λεπτή κινητικότητα είναι απαραίτητη στα παιδιά για την υλοποίηση εργασιών στο σχολείο αλλά και για προσωπικό τους όφελος.
Για παράδειγμα οι εργασίες αυτές μπορεί να είναι:
- Βάζουμε και βγάζουμε μανταλάκια από την απλώστρα.
- Ξετυλίγουμε καραμέλες.
- Χτίζουμε έναν πύργο με κύβους.
- Βάζουμε όσπρια, ένα – ένα , σε μπουκάλι με κατάλληλο στόμιο.
- Περνάμε χάντρες σε κορδόνι.
- Κόβουμε απλές γραμμές ή σχήματα με ψαλίδι.
- Κουμπώνουμε κουμπιά ή δένουμε κορδόνια.
- Ζωγραφίζουμε γραμμές, σχήματα, σχέδια.
- Γυρνάμε τις σελίδες ενός βιβλίου μία – μία.
- Καρφώνουμε πινέζες σε φενιζόλ.
- Περνάμε πλαστικούς μεγάλους συνδετήρες τον ένα μέσα στον άλλο φτιάχνοντας αλυσίδα.
- Ξεβιδώνουμε το καπάκι από μπουκάλι.
- Φτιάχνουμε ένα μπαλάκι από εφημερίδα με το ένα χέρι.
- Διπλώνουμε ένα χαρτί στα 2, στα 4.
- Σχηματίζουμε μία ψηλή στήλη από νομίσματα.
- Γυρνάμε τις κάλτσες από την ανάποδη.
- Κεντάμε το σουρωτήρι.
- Παίζουμε με πλαστελίνη.
Πως καταλαβαίνουμε ότι το παιδί έχει αναπτύξει την λεπτή κινητικότητα;
Η σωστή λαβή του μολυβιού
Αρχικά παρατηρούμε ότι το παιδί χρησιμοποιεί ολόκληρο το χέρι του για να τυλίξει ένα μολύβι για να γράψει το όνομά του. Με την εξάσκηση μαθαίνει να κρατάει το μολύβι με τον αντίχειρά του και ένα ή δύο δάχτυλα, γεγονός που μας δηλώνει ότι το παιδί έχει αναπτύξει την λαβή. Μια σημαντική ένδειξη ότι το παιδί έχει αναπτύξει την λεπτή κινητικότητα είναι η αυτοεξυπηρέτηση. Να έχει την ικανότητα να ντύνεται μόνο του, να δένει και να λύνει κορδόνια και να ανοιγοκλείνει κουμπιά. Εάν έχει αναπτύξει τη λεπτή κινητικότητα αρκετά, είναι σε θέση να φάει μόνο του χρησιμοποιώντας το μαχαιροπίρουνο ή αντίστοιχα το κουτάλι για να καταναλώσει το κολατσιό του στον παιδικό σταθμό.
Πως μπορούμε να διακρίνουμε ότι το παιδί έχει δυσκολίες λεπτής κινητικότητας;
Παρατηρείτε ότι όταν ένα παιδί δεν έχει αναπτύξει επαρκώς την λεπτή του κινητικότητα, αποφεύγει να ασχοληθεί με δραστηριότητες που απαιτούν λεπτούς χειρισμούς και προτιμά τη σωματική άσκηση. Ενδιαφέρεται περισσότερο για «παθητικές» δραστηριότητες. Δεν το ενδιαφέρει να πιάσει μολύβι και μαρκαδόρους για να ζωγραφίσει.. Ζητά σε άλλους να ζωγραφίσουν ή να κάνουν κάτι για αυτό. Αποφεύγει με κάθε τρόπο να χρησιμοποιήσει τα δάχτυλα του. Απαιτεί από τους γονείς του να το ντύσουν και να το ετοιμάσουν, αντί να προσπαθήσει από μόνο του.
Η καθυστέρηση της ομιλίας μπορεί μερικές φορές να αποτελεί ένδειξη καθυστέρησης στην ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας. Για να μιλήσει το παιδί απαιτητέ η εξάσκηση των μυών του στόματος και της γλώσσας. για την ανάπτυξη αυτή η λεπτή κινητικότητα είναι απαραίτητη.
Αιτίες καθυστέρησης ανάπτυξης της λεπτής κινητικότητας
Ορισμένα παιδιά δεν αναπτύσσουν την λεπτή κινητικότητα στην προνηπιακή τους ηλικία, αλλά αργότερα,χωρίς να δημιουργεί κάποιο πρόβλημα αυτό. Όταν η καθυστέρηση στη λεπτή κινητικότητα οφείλεται σε ιατρικό πρόβλημα, το πρόβλημα μπορεί να σχετίζεται με τους μυς του παιδιού. Μπορεί να σχετίζεται με ένα πρόβλημα συντονισμού, όταν ο εγκέφαλος και τα χέρια δεν μπορούν να συνεργαστούν. Το παιδί δεν είναι σε θέση να συνδυάσει αυτό που βλέπει με αυτό που κάνει, αυτό ονομάζεται δυσπραξία.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο αυτό:
- mamaponao.gr
- paidemata.gr
- mommyland.gr
