Αίσθηση αλλά και απορία έχει προκαλέσει η τακτική «βαπτίσματος» των έντονων καιρικών φαινομένων που παρατηρείται τα δύο τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Λίγες μόνο μέρες μετά το πέρασμα της σαρωτικής «Σοφίας» και του επίμονου «Τηλέμαχου», δεν είναι λίγοι αυτοί που αναρωτιούνται ποιοί, για ποιο λόγο και με ποιο κριτήριο δίνουν ονόματα στις κακοκαιρίες.
Πρόκειται για μία πρακτική που ξεκίνησε στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς τα πρώτα καιρικά φαινόμενα που ονοματοδοτήθηκαν ήταν οι τυφώνες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή μεγάλων καταστροφών. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στη Μυθολογία, ο Τυφών ήταν γιος της Γαίας και του Ταρτάρου. Είχε μορφή ανθρώπου αλλά και θηρίου, ενώ ήταν και σύντροφος της Έχιδνας. Όταν θέλησε να ανέβει στον Όλυμπο για να εκδικηθεί τους θεούς για τον αποδεκατισμό των γιγάντων, οι θεοί πήραν τη μορφή ζώων και κρύφτηκαν στην Αίγυπτο. Ο Τυφώνας από τον θυμό του πετούσε από την κορυφή του Ολύμπου βράχους με μεγάλη δύναμη, βγάζοντας εκκωφαντικές κραυγές μέσα από τα 100 λαρύγγια που είχε. Έτσι, το όνομά του συνδέθηκε με το αντίστοιχα έντονο καιρικό φαινόμενο, κατά το οποίο υπάρχει κυκλωνική κυκλοφορία του ανέμου (κλειστή και περιστροφική, δηλαδή), γύρω από ένα κέντρο χαμηλής βαρομετρικής πίεσης. Το αμερικάνικο παράδειγμα ακολούθησε η Βρετανική Μετεωρολογική Υπηρεσία, το Meteoffice, η οποία προχώρησε στη «βάφτιση» σημαντικών βαρομετρικών χαμηλών, με βάση μελέτες που έδειχναν πως οι πολίτες λάμβαναν πιο σοβαρά τις προειδοποιήσεις των μετεωρολόγων και των Αρχών Πολιτικής Προστασίας, όταν δίνονταν ονόματα στις κακοκαιρίες.
Στη χώρα μας η αρχή έγινε με την εξαήμερη κακοκαιρία Αριάδνη τον Ιανουαρίου του 2017 και έκτοτε έχουν «βαφτιστεί» συνολικά 20 κύματα κακοκαιρίας, εκ των οποίων 7 εντός του 2017, 10 εντός του 2018 και ήδη 3 εντός του 2019. Η επιλογή των ονομάτων, στην πλειονότητά τους προερχόμενα από την αρχαιότητα, γίνεται από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών με αλφαβητική σειρά και με εναλλαγή ανδρικών και γυναικείων. Κριτήρια επιλογής για το εάν ένα φαινόμενο θα αποκτήσει όνομα ή όχι αποτελούν η ένταση, η έκτασή του, ο χρόνος εκδήλωσής του, καθώς και οι πιθανές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που αναμένεται να προκαλέσει στη χώρα.
«Νονός» των βαρομετρικών χαμηλών, είναι ο διακεκριμένος μετεωρολόγος, διευθυντής Ερευνών του Αστεροσκοπείου και υπεύθυνος της ιστοσελίδας meteo.gr, Κώστας Λαγουβάρδος. Όπως εξηγεί ο ίδιος, τα ονόματα στις κακοκαιρίες αποσκοπούν στο να διευκολύνουν τη μεταφορά της πληροφορίας στους πολίτες ώστε να λάβουν, στο μέτρο του δυνατού, όλα τα απαραίτητα μέτρα-προφυλάξεις για την προστασία της ζωής και της περιουσίας τους. Στην ερώτηση εάν έχουν υπάρξει αστοχίες στην ονοματοδοσία των φαινομένων ο κ. Λαγουβάρδος απαντά: «Βεβαίως, για παράδειγμα τον Οκτώβριο του 2018 ονοματίσαμε “Ορέστη” ένα βαρομετρικό χαμηλό, το οποίο τελικά έδωσε έντονες καταιγίδες και μεγάλες βροχοπτώσεις πάνω από θαλάσσιες περιοχές. Απεναντίας, τον Ιούλιο του 2017 εκδηλώθηκε πολύ ισχυρή κακοκαιρία, με έντονη βροχή και πολλά προβλήματα, την οποία παραλείψαμε να “βαφτίσουμε”».
ΠΗΓΕΣ:
https://www.protothema.gr/stories/article/825715/apo-tin-ariadni-ston-zorba-pos-dinodai-ta-onomata-stis-kakokairies/
https://www.ethnos.gr/ellada/13470_kairos-poios-kai-giati-dinei-onomata-stis-kakokairies
http://www.kathimerini.gr/1004502/article/epikairothta/perivallon/poioi-kai-giati-vaftizoyn-tis-kakokairies