Το 4ο βιβλίο της Νάγιας Δαλακούρα με τίτλο Ο Χορός του Αετού, κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος και έρχεται να μας συστήσει την φυλή των Σαρακατσάνων. Είναι μία ιστορία γεμάτη έθιμα, παραδόσεις και πόνο που μας δείχνει τον τρόπο ζωής και τα μέρη στα οποία ζούσαν τότε οι Σαρακατσάνοι. Νιώθω ένα ιδιαίτερο δέσιμο με αυτό το βιβλίο και την ιστορία, μπορεί να μην είμαι Σαρακατσάνα, γεννήθηκα και μεγάλωσα όμως στην Ξάνθη, δίπλα σε ανρθώπους και συγγενείς που είναι Σαρακατσάνοι και έχω περπατήσει στα βουνά που μας περιγράφει τόσο ωραία και διεξοδικά η Νάγια.
Λίγα λόγια για την υπόθεση
Ένα μυθιστόρημα ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο. Ένας ύμνος στο νομαδικό πνεύμα και τη φιλοσοφία ζωής των Σαρακατσάνων, εμπνευσμένο από ιστορικές πηγές και την οικογενειακή ιστορία της συγγραφέα.
Χαϊντού Ξάνθης, 1926
Τσελιγκάτα Σαρακατσάνων
Έφτασε στο κονάκι κρατώντας κάτω από τη μασχάλη την Οδύσσεια. Τους ανακοίνωσε πως είναι ο δάσκαλος και ζήτησε να δει το σχολείο. Δεν γνώριζε ακόμη πως εκείνοι οι ποιμένες είχαν υιοθετήσει τη βραδύτητα των δέντρων και η ηρεμία της φυλλωσιάς ήταν αποτυπωμένη στο βλέμμα τους. Πως ήταν φίλοι με τους αετούς. Και πως δίκαια τους θεωρούσαν ορεινούς βασιλιάδες.
Ελατιά Δράμας, 1941
Τσελιγκάτα Σαρακατσάνων
Η ζωή του δασκάλου ορίζεται από τον αγώνα για το ιδανικό της ελευθερίας. Η φλόγα που καίει μέσα του τον οδηγεί απροσδόκητα ξανά στους Σαρακατσάνους. Αυτή τη φορά ακολουθεί το αρχέγονο πνεύμα τους, τη μυρωδιά της οξιάς και τα κεντίδια στη φούστα μιας γυναίκας που γνωρίζει από παλιά. Τα βουνά, που μέχρι τότε φιλοξενούν τους άνισους αγώνες του ενάντια στον κατακτητή, θα κρύψουν στο εξής τα πάθη του και έναν απαγορευμένο έρωτα. Η συγγραφέας στο έργο της κάνει εμβριθή μελέτη στην ιστορία της εποχής μέσα από ιστορικές πηγές και οικογενειακά αρχεία και μας μεταφέρει με τη γραφή της να γνωρίσουμε το νομαδικό πνεύμα της κοινωνίας των Σαρακατσάνων.
Έγραψαν για τα βιβλία της:
«Η Θράσσα, κατά τη γνώμη μου, προστίθεται ως χρυσός κρίκος στα ελληνικά και όχι μόνο κείμενα».
–Τάκης Γραμμένος, Περιοδικό Χάρτης
«Πέρα από τις εξαίσιες περιγραφές, χρησιμοποιεί ενίοτε την προοικονομία και για να φιλοτεχνήσει το πλήρες πορτρέτο των χαρακτήρων της».
–Λεύκη Σαραντινού, bookpress.gr
«Οι περιγραφές της ξετυλίγονται με μαεστρία και, δίνοντας έμφαση στις λεπτομέρειες, παρακινεί τη φαντασία του αναγνώστη και δημιουργεί πρωτόγνωρη, μαγευτική ατμόσφαιρα».
–Ελένη Κίτσου, booktimes.gr
«Ένα πολυεπίπεδο οδοιπορικό μυθιστόρημα στην πεμπτουσία της ανθρώπινης φύσης και τη δύναμή της, των αναρίθμητων προκλήσεων της ζωής».
–Αναστασία Δημακοπούλου, bookia
Σκέψεις για το βιβλίο Ο Χορός του Αετού
Το πρώτο βιβλίο της Νάγιας που διάβασα ήταν Το Λουλούδι της Θάλασσας και όχι απλά αγάπησα το βιβλίο, αλλά την έχω κατατάξει ως μία από τους αγαπημένους μου έλληνες συγγραφείς. Η Νάγια έχει το ταλέντο να σου περιγράφει φρικτά γεγονότα και καταστάσεις με έναν τόσο ήρεμο και ταυτόχρονα λυπηρό τρόπο. Δεν θα άλλαζα με τίποτα την εμπειρία μου όταν διάβασα το πρώτο εκείνο βιβλίο. Το πως ένιωσα, πόσο έντονα έμεινε στις σκέψεις μου και ανατρέχω στην ανάμνησή του πολλές φορές. Με γέμισε συναισθήματα.
Όταν ενημερώθηκα ότι έρχετε καινούριο βιβλίο της ήξερα ήδη ότι θα το διάβαζα αμέσως. Και έχω σκοπό να διαβάσω και τα παλαιότερα που δεν πρόλαβα να το κάνω ως τώρα. Όταν μάλιστα είδα την περίληψη και την θεματολογία του, ένιωσα συγκίνηση και χαρά που θα βίωνα κάτι για τον τόπο μου μέσα από τα μάτια μιας γυναίκας που θαυμάζω. Και δεν με απογοήτευσε ούτε στο ελάχιστο.
Ξεκινώντας την ιστορία μας παρουσιάζει τον πρωταγωνιστή μας και την ζωή του, κατάγεται από την Θάσο και από μικρό παιδί πήγαινα τουλάχιστον μία φορά, κάθε καλοκαίρι, για βόλτα ή διακοπές στο νησί αυτό. Ταυτόχρονα φτάνουμε στα βουνά της Ξάνθης την εποχή του 1926 και εκεί οι αναμνήσεις ξεχειλίζουν. Έχω ταξιδέψει και έχω μείνει σε πολλά μέρη το Λειβαδίτη, Καρυόφυτο, Σταυρούπολη και ο παππούς μου έχει σπίτι στο Μαργαρίτη. Οπότε η σύνδεσή μου με όσα διηγούταν ήταν τόσο έντονη και δεν μπορούσα να σταματήσω να απολαμβάνω την ανάγνωση. Έβλεπα από μια άλλη σκοπιά μία κουλτούρα που πλέον έχει χαθεί στην καθημερινότητα, μα όχι στις αναμνήσεις των ανθρώπων. Το ό,τι επέλεξε να κρατήσει λέξεις από την διάλεκτό τους και να έχει στο τέλος γλωσσάρι, ήταν από τα πιο όμορφα πράγματα που έχω δει και με έκανε να νιώσω ακόμα περισσότερο εντός όλου αυτού που προσπαθούσε να περάσει.
Όταν κάποιος σου προσφέρει γνώση για το παρελθόν και σου δίνει πηγές για να μπορέσεις να το ζήσεις μέσα από συλλόγους και μουσεία είναι κάτι, που αν θέλετε την γνώμη μου, πρέπει να δοκιμάσετε να επισκεφτείτε έστω και μια φορά. Θα ζωντανέψουν όλα μπροστά σας, όπως και στην πρωταγωνίστριά μας που βλέπουμε να έχει επισκεφθεί το μουσείο ψάχνοντας κάτι συγκεκριμένο, μα γεμίζει με τόσες εικόνες και στιγμές βλέποντας όλα τα αντικείμενα που βρίσκονται συντηρημένα εκεί μέσα.
Η ιστορία είναι δοσμένη μέσα από τη σχέση δύο ανθρώπων και τις δύσκολες στιγμές που έζησαν στην ζωή τους. Συναντιούνται σε δύο εντελώς διαφορετικές χρονικές περιόδους και με εντελώς διαφορετικά βιώματα πλέον ο καθένας τους. Μας δείχνει τι τράβηξαν οι άνθρωποι το 1941, πως ήταν τα πράγματα με τον πόλεμο, την αντίσταση και πόσο δύσκολα πέρασαν όλοι κατά την διάρκεια αυτή, όποιον δρόμο και αν διάλεξαν. Όσο διάβαζα αυτά τα γεγονότα δεν μπορούσα να μην σκέφτομαι όλες αυτές τις περιοχές που έχω επισκεφτεί, κατεστραμμένες, λεηλατημένες, με τον κόσμο να υποφέρει. Κόσμο που μπορεί να ήταν και δικοί μου πρόγονοι.
Θέλω να ευχαριστήσω τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος που μου έστειλαν κατευθείαν το αντίτυπο της Νάγιας Δαλακούρα, γνωρίζοντας πόσο την έχω αγαπήσει και να ευχαριστήσω και την ίδια για την εμπειρία αυτήν που μου προσέφερε μέσα από το κείμενό της. Μπορεί να με στοιχειώνει σε κάποιες περιπτώσεις, όμως ήταν συναρπαστική και μοναδική.
Βιογραφικό σημείωμα της Νάγια Δαλακούρα του βιβλίου Ο Χορός του Αετού
Η Νάγια Δαλακούρα γεννήθηκε το 1980 και μεγάλωσε στην Κομοτηνή. Δραστηριοποιείται στον χώρο των μουσείων ως επιμελήτρια εκθέσεων και μουσειοπαιδαγωγός. Είναι συγγραφέας πολλών εκπαιδευτικών εντύπων και άρθρων με θέμα τον κόσμο των μουσείων. Από τις Εκδόσεις Κλειδάριθμος κυκλοφόρησε το 2019 το πρώτο μυθιστόρημά της με τίτλο Το λιμάνι των χαμένων γυναικών.
