Πριν λίγες ώρες ο Υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας Ίβιτσα Ντάτσιτς εξέφρασε το λάθος της Σερβίας να αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα Δημοκρατία της Μακεδονίας. Ο λόγος, η μετέπειτα πολιτική της ΠΓΔΜ να αναγνωρίσει ανεξάρτητο το Κόσοβο. Ας δούμε συνοπτικά παρακάτω τις σχέσεις αυτές.
Κόσοβο
Για τους Σέρβους το Κόσοβο αποτελεί την κοιτίδα της φυλής τους. Από εκεί ξεκίνησε η φυλή, ο πολιτισμός, η γλώσσα τους. Το πρόβλημα ξεκίνησε όταν από τα τέλη του 17ου αιώνα Αλβανοί άρχισαν να κατοικούν στην περιοχή. Σταδιακά και με την πάροδο των χρόνων, η πλειοψηφία των Σέρβων που κατοικούσαν στο Κόσοβο έγινε μειοψηφία.
Πλέον το Κόσοβο αν και υπάγεται θεωρητικά στην Σερβία, πρακτικά κανένας νόμος ή αρχή δεν έχει ισχύ εκεί. Το Κόσοβο θεωρείται αυτόνομη περιοχή, ενώ έχει αναγνωριστεί ως ανεξάρτητο από 109 κράτη μέλη του ΟΗΕ.
Το πλήγμα για τους Σέρβους είναι πολύ μεγάλο, ενώ τα αίτια επιδέχονται μεγάλες συζητήσεις πολιτικής ιστορίας. Το μόνο σίγουρο είναι πως το ζήτημα έχει πάρει μια συγκεκριμένη τροπή: το Κόσοβο δεν είναι πλέον Σέρβικο.
Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία Μακεδονίας
Μπορεί η σχέση της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ να μην είναι αυτή που έχει η Σερβία με το Κόσοβο, είναι όμως μεγάλης σημασίας επίσης. Η ΠΓΔΜ αποτελούσε αυτόνομη περιοχή της Γιουγκοσλαβίας και η αλήθεια είναι πως στην Γιουγκοσλαβία η περιοχή αυτή ονομαζόταν έτσι: Μακεδονία. Μετά τον πόλεμο ωστόσο και την διαίρεση της Γιουγκοσλαβίας υπήρξε το ζήτημα του ονόματος του κράτους αυτού. Για τους Σκοπιανούς το ζήτημα ήταν εθνικό φυσικά, μιας και κατά την προηγούμενη περίοδο οι ίδιοι θεωρούσαν εαυτούς Μακεδόνες.
Για την Ελλάδα επίσης το ζήτημα ήταν λεπτό και προσέκρουε όχι μόνο στην γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας, η οποία κατά το μεγαλύτερο κομμάτι της ανήκει στην Ελλάδα μετά τους Βαλκανικούς, αλλά και σε ιστορικά γεγονότα, όπως π.χ στην ελληνικότητα του μακεδονικού φύλου ή την γλώσσα.
Η Σερβία για την ΠΓΔΜ
Μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας τα πράγματα για την Σερβία ήταν δύσκολα. Δεν θα σχολιάσουμε σε αυτό το άρθρο τον ρόλο της ίδιας μέσα στη Γιουγκοσλαβία και τις σχέσεις με τις άλλες αυτόνομες περιοχές. Είναι όμως γνωστό πως η Σερβία είχα περισσότερους «εχθρούς» παρά φίλους γύρω της, μετά τον πόλεμο. Μία προσπάθεια για κατευνασμό της πολιτικής αντιπαλότητας από πρώην γιουγκοσλαβικές περιοχές ήταν το να αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ με το δικό της όνομα. Όπως και έγινε.
Η ΠΓΔΜ για το Κόσοβο και η επιπλοκή
Φυσικά το κάθε κράτος έχει τις δικές του πολιτικές και τα δικά του συμφέροντα. Η επιλογή του κράτους της ΠΓΔΜ ήταν να αναγνωρίσει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος. Το πλήγμα ήταν τριπλό για την Σερβία. Πρώτον, είχε αναγνωρίσει ένα κράτος (ΠΓΔΜ) εις βάρος ενός άλλου (της Ελλάδας) , με το οποίο ιστορικά υπήρξαν σύμμαχοι αρκετές φορές με συγκλίνουσα συμφέροντα. Δεύτερον, η ΠΓΔΜ αναγνώρισε το Κόσοβο ως ανεξάρτητο γνωρίζοντας τη σημασία της επιλογής αυτής για την ίδια την Σερβία. Τρίτο δε πλήγμα, η ήδη προϋπάρχουσα τεταμένη και μη αναστρέψιμη κατάσταση της Σερβίας και του Κοσόβου.
Σήμερα
Η Ελλάδα δεν έχει πάρει θέση στην αναγνώριση του Κοσόβου και αυτό είναι ίσως αυτό που θέλει να προλάβει η Σερβία. Ο Υπουργός Εξωτερικών Ι. Ντάτσιτς συμπλήρωσε πως θα κρατήσουν το όνομα Δημοκρατία της Μακεδονίας για τις διμερείς σχέσεις των δύο κρατών με την ΠΓΔΜ, ενώ σε όλες τις υπόλοιπες υποθέσεις θα χρησιμοποιεί το όνομα που διεθνώς αναγνωρίζεται (από Ε.Ε και Ο.Η.Ε), το Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία Μακεδονίας (F.Y.R.O.M) .
