
Ο Πύργος του Άιφελ (Eiffel tower) είναι ένας πολύ ψηλός δικτυωτός μεταλλικός πύργος στη περιοχή, Champ de Mars, του Παρισιού. Είναι δημιούργημα του μηχανικού Gustave Eiffel, από τον οποίο, τιμής ένεκεν, πήρε και το όνομά του. Το τοπικό προσωνύμιο του είναι Σιδηρά Κυρία (La dame de fer), ενώ η κατασκευή έγινε παγκόσμιο πολιτιστικό σύμβολο της Γαλλίας. Ωστόσο, ο Πύργος του Άιφελ δεν ήταν το μοναδικό εξαίσιο δημιούργημα του Gustave Eiffel. Ο Γάλλος μηχανικός, κατάφερε να μας κληροδοτήσει και άλλα σπουδαία μνημεία όπως: το Θόλο του αστεροσκοπείου στη Νίκαια, τη σιδηροδρομική γέφυρα στο Μπορντό και τη μεταλλική κατασκευή του Αγάλματος της Ελευθερίας. Σήμερα, ο παριζιάνικος πύργος είναι ένα σπουδαίο αξιοθέατο και έχει επισκέπτες από κάθε γωνιά του πλανήτη.
«Ένας μεγάλος καπνός από πίσσα και κάρβουνο έπιασε το λαιμό μας, ενώ ο ήχος του σιδερένιου μετάλλου που βρυχόταν κάτω από το σφυρί μας κώφευε. Εξακολουθούσαμε να βιδώνουμε έτσι εργάτες, σκαρφαλωμένοι σε ένα θεμέλιο ύψους μερικών εκατοστών, χτυπούσαν με τη σειρά τους. Σιδερένια μπαστούνια στα μπουλόνια στην πραγματικότητα τα πριτσίνια, έμοιαζαν με σιδερά που ήρεμα ασχολούνταν ρυθμικά να μετρούν σε ένα αμόνι, σε κάποιο χωριάτικο σφυρήλατο».
Δημοσιογράφος Emile Goudeau επισκεπτόμενος το χώρο,στις αρχές του 1889
Ο Πύργος του Άιφελ και ο μηχανικός Gustave Eiffel
Ο Gustave Eiffel είχε αγάπη για τις μεταλλικές κατασκευές και γι’ αυτό τον λόγο είχε κατασκευάσει εκατοντάδες σε όλο τον κόσμο. Η έφεση του ήταν οι γέφυρες, κυρίως οι σιδηροδρομικές, αλλά και οι τομές των κουφωμάτων και των βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Μάλιστα, ο ίδιος διακρίθηκε το 1876 για την οδογέφυρα του Porto, πάνω από το Douro. Επίσης, γνωστό έργο του είναι η γέφυρα Garabit (έργο του 1882- 1884), κατασκευασμένη πριν τον Θόλο του αστεροσκοπείου στη Νίκαια, και τα υπόλοιπα μνημεία του. Το επαγγελματικό του πικ ήρθε με την κατασκευή του Πύργου του Άιφελ, με την οποία έκλεισε και την καριέρα του.

Ο Πύργος του Άιφελ «γεννήθηκε» ως ιδέα εξαιτίας της διοργάνωσης της Παγκόσμιας έκθεσης του 1889, στο Παρίσι, και θα αποτελούσε είσοδο και ταυτόχρονα επετειακό σύμβολο της εκατοντάχρονης Γαλλικής Επανάστασης. Τα πρώτα φτυάρια στα θεμέλια μπήκαν στις 26 Ιανουαρίου του 1887. Ο πύργος ολοκληρώθηκε στις 31 Μαρτίου του 1889, δηλαδή δύο χρόνια μετά, και ήταν πραγματικά ένα μοναδικό τεχνολογικό επίτευγμα της εποχής!
Για την αποπεράτωσή του, χρειάστηκαν 18.038 μεταλλικά μέρη, 50 μηχανικοί και σχεδιαστές, 150 εργάτες στο εργοστάσιο Levallois – Perret, 300 εργαζόμενοι στις εγκαταστάσεις, 7.300 τόνοι σιδήρου και 60 τόνοι μπογιάς.
Ο Gustave Eiffel και το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας
Κατά την προετοιμασία για την Παγκόσμια έκθεση του 1889 (Universell), ξεκίνησε ένας διαγωνισμός, που αφορούσε την ανέγερση ενός σιδερένιου πύργου ύψους 300 μέτρων στο Champ de Mars, με τετράγωνη βάση 125 μέτρων στη μία πλευρά. Ανάμεσα σε 107 έργα επιλέχθηκε αυτό των μηχανικών Gustave Eiffel, Maurice Koechelin, Emile Nouguier, και του αρχιτέκτονα Stephen Sauvestre. Μάλιστα, οι τρεις τελευταίοι ανήκαν στην εταιρεία του ίδιου του Eiffel, ο οποίος και τους βοηθούσε. Οι δύο μηχανικοί του είχαν προτείνει την ιδέα τον Ιούνιο του 1884.
Οι ίδιοι πίστευαν πως μπορούσαν να κατασκευάσουν έναν πολύ ψηλό πύργο, σχεδιασμένο σαν έναν μεγάλο πυλώνα, που θα σχηματιζόταν από τέσσερις δικτυωτούς δοκούς με απόσταση στη βάση. Οι δοκοί, επιπλέον, θα συναντώνται στην κορυφή, συνδεδεμένοι μεταξύ τους με μεταλλικές δοκούς, διατεταγμένες μεταξύ τους σε ίσα αριθμητικά διαστήματα.

Ο Gustave Eiffel πήρε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις 18 Σεπτεμβρίου 1884, για το συγκεκριμένο σχεδιαστικό αποτέλεσμα.
Ο αρχιτέκτονας Stephen Sauvestre και το «ντύσιμο» του πύργου
Ο Πύργος του Άιφελ, διαμορφώθηκε εξωτερικά από τον αρχιτέκτονα Stephen Sauvestre. O Sauvestre, θα ντύσει τα πόδια του πύργου με πλίνθινες τοιχοποιίες και θα συνδέσει τους 4 ορθοστάτες με μεγαλειώδεις καμάρες και μεγάλα γυάλινα πατώματα. Αυτά είναι που θα του δώσουν και τη χαρακτηριστική του εμφάνιση.

Επίσης, οι καμπύλες των ορθοστατών θα είναι μαθηματικά προσδιορισμένες με τέτοιο τρόπο, ώστε να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή αντίσταση απέναντι στον άνεμο.
Τέσσερις άντρες χρειάστηκαν για την συναρμολόγηση κάθε πριτσινιού
Η συναρμολόγηση του πύργου ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 1887. Όλα τα υλικά ερχόταν από το εργοστάσιο Levallois -Perret του Eiffel, στο Παρίσι. Στο Champ de Mars, 150, 300 εργάτες, υπό την επίβλεψη των βετεράνων κατασκευαστών των μεγάλων μεταλλικών οδογεφυρών, θα συναρμολογήσουν τα 18.000 μέρη του Πύργου του Άιφελ. Οι συναρμολογήσεις γινόταν αρχικά επί τόπου με προσωρινά μπουλόνια, τα οποία σταδιακά αντικαθίστανταν από καυτά πριτσίνια (μεταλλικοί σύνδεσμοι). Καθώς αυτά ψυχραίνονταν, συστέλλονταν κάτι που εξασφάλιζε την στεγανότητα των εξαρτημάτων.

Χαρακτηριστικό είναι, ότι τέσσερις άντρες απαιτούνταν για κάθε ένα πριτσίνι. Ο ένας για να το ζεστάνει, ο δεύτερος να το κρατήσει στη σωστή θέση, ο τρίτος για να σχηματίσει την κεφαλή και ο τελευταίος να το συνθλίψει με βαριοπούλες. Τα πόδια του πύργου στηρίζονταν σε θεμέλια από σκυρόδεμα κάτω από το έδαφος, σε στρώμα συμπαγούς χαλικιού. Στην πλευρά του Σικουάνα χρησιμοποιήθηκαν στεγνά μεταλλικά κουτιά, τα οποία επέτρεπαν τους εργάτες, με την βοήθεια πεπιεσμένου αέρα, να εργάζονται κάτω από τη στάθμη του νερού.
Τέλος, για την ανέγερση του πύργου χρησιμοποιήθηκαν ξύλινα ικριώματα και γερανοί ατμού στερεωμένοι πάνω του. Ο πρώτος όροφος, απαίτησε την χρήση ξύλινων σκαλωσιών ύψους 30 μέτρων, καθώς και τεσσάρων σκαλωσιών, 45 μέτρων. Οι μεγάλες δοκοί του 1ου ορόφου ενώθηκαν στις 7 Δεκεμβρίου του 1887, ενώ τα θεμέλια χτίστηκαν σε 5 μήνες, χρόνος ρεκόρ αν αναλογιστεί κανείς τα φτωχά μέσα της εποχής.
Όταν ο Πύργος του Άιφελ χαρακτηρίστηκε τερατούργημα
Ο Πύργος του Άιφελ χαρακτηρίστηκε από καλλιτέχνες της εποχής και εφημερίδες ως ένα τερατούργημα. Η διαμαρτυρία των καλλιτεχνών έγινε στις 14 Φεβρoυαρίου του 1887 και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Le Temps. Υπογράφηκε, επίσης, από πολύ σπουδαία ονόματα των γραμμάτων και των τεχνών, όπως οι: Charles Gounod, Alexandre Dumas Fils, Francois Coppee, Charle Garnier κτλ.

Παρακάτω ακολουθεί απόσπασμα από τη διαμαρτυρία κατά του πύργου από τον πνευματικό κόσμο της εποχής:
«Ερχόμαστε, συγγραφείς, ζωγράφοι, γλύπτες, αρχιτέκτονες, παθιασμένοι ερασιτέχνες της μέχρι τότε ανέπαφης ομορφιάς του Παρισιού , για να διαμαρτυρηθούμε με όλες μας τις δυνάμεις, με όλη μας την αγανάκτηση, στο όνομα του μη αναγνωρισμένου γαλλικού γούστου, στο όνομα της τέχνης και της γαλλικής ιστορίας. απειλείται, ενάντια στην ανέγερση, στην καρδιά της πρωτεύουσας μας, του άχρηστου και τερατώδους Πύργου του Άιφελ, τον οποίο η δημόσια κακοήθεια, συχνά εμποτισμένη με κοινή λογική και πνεύμα δικαιοσύνης, έχει ήδη βαφτίσει με το όνομα του Πύργου της Βαβέλ. (.. .)
Άρα η πόλη του Παρισιού θα συνδέεται πια με το μπαρόκ, με την εμπορική φαντασία ενός κατασκευαστή μηχανών, για να γίνει ανεπανόρθωτα άσχημος και ατιμωτικός; (…). Αρκεί, εξάλλου, να συνειδητοποιήσουμε τι προχωράμε, να φανταστούμε για μια στιγμή έναν ιλιγγιωδώς γελοίο πύργο, που δεσπόζει στο Παρίσι, καθώς και μια μαύρη και γιγάντια καμινάδα εργοστασίου, να συντρίβει με τη βάρβαρη μάζα της (… ) όλα τα ταπεινωμένα μνημεία μας , όλα τα ελαττωμένα αρχιτεκτονικά μας, που θα εξαφανιστούν σε αυτό το καταπληκτικό όνειρο.
Και, για είκοσι χρόνια, θα βλέπουμε να απλώνεται σε ολόκληρη την πόλη, ακόμα να τρέμει με την ιδιοφυΐα τόσων αιώνων, θα βλέπουμε να απλώνεται σαν λεκέ από μελάνι την απεχθή σκιά της απεχθούς στήλης από βιδωμένη λαμαρίνα».
Ακολουθεί βίντεο σχετικά με τον Πύργο του Άιφελ:
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Eiffel Tower. Ανακτήθηκε από https://en.wikipedia.org/. Τελευταία πρόσβαση στις 30/3/2022.
La tour EiffelVivez une ascension inoubliabl. Ανακτήθηκε από https://www.toureiffel.paris/fr. Τελευταία πρόσβαση στις 30/3/2022.
Eiffel Tower.tower, Paris, France. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com/. Τελευταία πρόσβαση στις 30/3/2022.