Και σταματάς για μια στιγμή. Αυτή η μυρωδιά, αυτό το άρωμα ζωντανεύει σκηνές στο μυαλό σου και στιγμές που δεν πίστευες ποτέ ότι θα δεις τόσο ξεκάθαρα ξανά μπροστά σου. Παίρνεις μια βαθιά ανάσα και η καρδιά σου χτυπάει όπως είχε χτυπήσει εκείνη τη στιγμή παλλόμενη από το συναίσθημα. Τι συμβαίνει; Η σύνδεση μυρωδιάς και συναισθήματος με μια στιγμή μας.
Η δύναμη μιας μυρωδιάς
Μύρισες ένα άρωμα στο δρόμο το οποίο σου θύμισε την παιδική σου ηλικία. Μύρισες μια κολόνια και σου θύμισε εκείνη. Η μυρωδιά του πότισε στο μαξιλάρι και έχωσες το κεφάλι σου σε αυτό επειδή σου προκαλεί χαλάρωση “να τον μυρίζεις”. Μύρισες ένα φαγητό και κατευθείαν ένιωσες λες και είσαι πίσω στο σπίτι της γιαγιάς σου, απολαμβάνοντας μια από τις νοστιμιές της.
Σύμφωνα με μελέτες και έρευνες επιστημόνων, η δύναμη μιας μυρωδιάς αποτελεί την ισχυρότερη σύνδεση της συναισθηματικής μας μνήμης με την οσμή χάρης την πρόσβαση του οσφρητικού συστήματος με δομές του εγκεφάλου οι οποίες ρυθμίζουν τα συναισθήματα και τις αναμνήσεις μας. Συνδέεις μια μυρωδιά με ένα συναίσθημα μιας στιγμής κι από εδώ και μπρος όποτε μυρίσεις ξανά την μυρωδιά εκείνης της στιγμής θα “λάβεις” και το ίδιο συναίσθημα. Το συναίσθημα της “νοσταλγίας” είναι ένα από τα εντονότερα και αυτό χάρης των μυρωδιών. Οι αναμνήσεις που πυροδοτούνται από τη μυρωδιά είναι νοσταλγικές και συναισθηματικές, παρά λεπτομερείς.
Μπορεί να μη θυμάσαι λεπτομέρειες, μα θυμάσαι πρόσωπα, στιγμές και συναισθήματα. Οι μυρωδιές είναι πραγματικά ξεχωριστές επειδή μπορούν να φέρουν πίσω αναμνήσεις που διαφορετικά δεν θα ανακαλούνταν ποτέ. Ακόμη κι αν δεις μια θέα ή έναν άνθρωπο δεν θα παρακινηθείς τόσο εύκολα να θυμηθείς συγκεκριμένες αναμνήσεις. Για παράδειγμα, το να μπαίνεις στο σαλόνι σου είναι ένα επαναλαμβανόμενο ερέθισμα, κάτι που κάνεις ξανά και ξανά, επομένως το ερέθισμα αυτό δύσκολα θα σε κάνει να θυμηθείς στο δευτερόλεπτο μια συγκεκριμένη στιγμή που έλαβε χώρα σε αυτό το δωμάτιο και σου προκάλεσε έντονα συναισθήματα. Από την άλλη πλευρά, αν προκύψει μια μυρωδιά που συνδέεται με κάτι που συνέβη στο παρελθόν εκεί και δεν “συναντήσεις” ποτέ ξανά αυτήν τη μυρωδιά, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα θυμηθείς και ποτέ ξανά την ανάμνηση αυτή. Όταν δεχόμαστε μια μυρωδιά η οποία συνδέεται με ένα σημαντικό γεγονός του παρελθόντος, θα βιώσεις πρώτα το συναίσθημα και αμέσως μετά θα ακολουθήσει σίγουρα και η ανάμνηση της, πολύ συγκεκριμένη κι όχι λεπτομερής.
Ο πιο ισχυρός “δεσμός” με μια στιγμή – με μια ανάμνηση είναι μέσω μιας μυρωδιάς. Το μόνο που μπορεί να αναστήσει μια νεκρή στιγμή πλήρως είναι μια μυρωδιά. Και μαζί με αυτήν ανασταίνονται και συναισθήματα, συνήθως συναισθήματα εύθραυστα που είχαν θαφτεί καλά. Και σταματάς για μια στιγμή. Σου ξεφεύγει μια λέξη, περνάει από μπροστά σου μια εικόνα και μέσα από μια σκέψη το παρόν γκρεμίζεται γύρω σου και επιστρέφεις στο παρελθόν. Παίρνεις μια βαθιά ανάσα και η καρδιά σου χτυπάει όπως είχε χτυπήσει εκείνη τη στιγμή παλλόμενη από το συναίσθημα. Δυστυχώς ή ευτυχώς, στο παρόν η μόνη μας σύνδεση με άτομα και στιγμές του παρελθόντος που “αφήσαμε” μπορεί να γίνει από μια μυρωδιά. Ευλογία και κατάρα μαζί, μα τελικά θέλεις ή δεν θέλεις, κουβαλάς έμμεσα το παρελθόν σου πάντα. Κάποιοι άνθρωποι, κάποιες στιγμές, κάποια συναισθήματα φυλακίζονται στο άπειρο, κι εμείς μπορούμε να τα “ζούμε” ξανά για ένα δευτερόλεπτο μόνο μέσα από μυρωδιές.
