Ανά τους καιρούς αγαπήσαμε αρκετές εφηβικές ταινίες, αλλά αναμφίβολα οι ταινίες όπου οι έφηβοι επαναστατούν αποτελούν ένα επιπλέον ενδιαφέρον για εμάς που τις παρακολουθούμε ασύστολα ακόμη και σήμερα. Παρ’ ότι αρκετές θεωρούνται παλιομοδίτικες την σημερινή εποχή, θέτουν θέματα που αφορούν ανέκαθεν το κοινό και για αυτό και πολλές θεωρούνται διαχρονικές. Επίσης θα ήταν αδύνατο να παραβλέψουμε το ότι υπήρξαν η «αρχή» για τις μετέπειτα και άφησαν το «στίγμα» τους για πολλούς και διαφορετικούς λόγους η καθεμία. Η προκειμένη λίστα συμπεριλαμβάνει μερικές εκ των οποίων λατρέψαμε και στην πορεία «βαφτίσαμε» κλασσικές και ανεπανάληπτες.
Rebel Without A Cause (1955)
Σκηνοθεσία: Nicholas Ray
Πρωταγωνιστούν: James Dean, Natalie Wood, Sal Mineo
Βαθμολογία στο IMDb: 7,7/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=wXRgAXU1-T4
Ο James Dean ενσαρκώνει έναν αντιδραστικό έφηβο, που ερχόμενος σε μια νέα πόλη και συνεπώς και στο νέο του σχολείο, στην προσπάθεια του να ενσωματωθεί στο νέο του περιβάλλον, καταλήγει συνεχώς σε «μπλεξίματα». Καλούμενος να αντιμετωπίσει τους δικούς τους προσωπικούς «δαίμονες», ταυτόχρονα βρίσκεται αντιμέτωπος με μια ομάδα νεαρών «επαναστατών» που φροντίζουν να είναι μονίμως σε αντιπαράθεση μαζί του και να του προκαλούν σκοπίμως μπελάδες. Στο πλάι του βρίσκεται η γλυκιά Natalie Wood, η οποία πίσω από το «αγγελικό» της πρόσωπο κρύβει μια μάχιμη ενήλικη γυναίκα, που παλεύει να ξεφύγει από την παιδική της υπόσταση. Ο Nicholas Ray μας αφηγείται μια ιστορία για την νέα γενιά των προαστίων της Αμερικής και τον δύσβατο δρόμο για την ενηλικίωση τους και η καταφυγή τους στις συνεχόμενες αψιμαχίες και αρχηγικές τάσεις. Ο «αιώνια νέος» Dean, κάνει την προτελευταία του εμφάνιση και μια από τις αντικειμενικά καλύτερες και διασημότερες του, σε μια από τις προγενέστερες ταινίες κατά την οποία οι έφηβοι επαναστατούν και μάλιστα με τον κλασσικό «εφηβικό» τρόπο.
Kids (1995)
Σκηνοθεσία: Larry Clark
Πρωταγωνιστούν: Leo Fitzpatrick, Justin Pierce, Chloë Sevigny
Βαθμολογία στο IMDb: 7,1/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=9Yf6dN4S0zU
Ο Larry Clark, μας ταξιδεύει σε έναν σκοτεινό κόσμο εφήβων «επαναστατών», που περιβάλλονται από ατελείωτο σεξ, πάρτι και ναρκωτικά, σε μια τρελή Νέα Υόρκη των 90’s. Παρά το νεαρό της ηλικίας τους και όντας αρκετά μπερδεμένοι, προσπαθούν να «διαβάσουν» τον κόσμο μέσα από τις δικές τους ελάχιστες εμπειρίες στον δρόμο για την ενηλικίωση τους και καλούνται να έρθουν στην θέση των «μεγάλων» πολύ γρηγορότερα από ότι θα έπρεπε. Μια τρομακτικά ενδιαφέρουσα ματιά στην νεολαία της εποχής και την ιδιόρρυθμη καθημερινότητά τους, με την σεναριακή υπογραφή του εκκεντρικού Harmony Korine. Αποτελεί, ίσως, την κλασσικότερη indie νεανική ταινία της δεκαετίας του ’90, όπου οι έφηβοι επαναστατούν με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο, σε σημείο που φτάνουν πλέον τα θέματα τους να καταλήγουν να «αγγίζουν» εκείνα των ενηλίκων και μάλιστα όχι των μέσων ενηλίκων.
The Legend of Billie Jean (1985)
Σκηνοθεσία: Matthew Robbins
Πρωταγωνιστούν: Helen Slater, Christian Slater, Keith Gordon
Βαθμολογία στο IMDb: 6,7/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=FTyHPlRVTPI
Η όμορφη Billie Jean, αφότου δεχτεί επανειλημμένα χλευαστικά και σεξιστικά σχόλια από τον περίγυρο της μικρής κοινότητας στην οποία μένει αλλά και σεξουαλική επίθεση από κάποιον που γνωρίζει, μετά από μια αναποτελεσματική καταγγελία, αναγκάζεται να φύγει από το σπίτι της -παίρνοντας μαζί τον μικρό της αδερφό και τις δύο γειτόνισσες της- αναζητώντας εκδίκηση. Στην συναρπαστική διαδρομή τους για την απόδοση δικαιοσύνης, η κατατρεγμένη ομάδα νεαρών αναγκάζεται να «πέσει» και στον δρόμο της παρανομίας, προσπαθώντας με μικροκλοπές να αυτοσυντηρηθεί, κάτι που θα τους καταστήσει αυτομάτως «καταζητούμενους». Η νεαρή Billie Jean, άθελα της γίνεται εφηβικό αλλά και γυναικείο πρότυπο, καταλήγοντας όλοι να θέλουν να μιμηθούν μια «παραβάτισσα». Η γοητευτική Helen Slater, αποτυπώνει άψογα μια δυναμική ηρωίδα που κατακρίνει την ψεύτικη όψη της δικαιοσύνης μαζί με τους «υποστηρικτές» της, σε μια ομάδα όπου οι έφηβοι επαναστατούν, με σκοπό ένα σημαντικό κοινωνικό επίτευγμα απέναντι στους «μεγάλους». Το συγκεκριμένο cult classic παραμένει επίκαιρο, καθώς απεικονίζει καλύτερα από ποτέ το κύμα του σύγχρονου φεμινισμού αλλά και κάνει τα 80’s να φαίνονται τόσο μοντέρνα.
Hair (1979)
Σκηνοθεσία: Milos Forman
Πρωταγωνιστούν: John Savage, Treat Williams, Beverly D’Angelo
Βαθμολογία στο IMDb: 7,6/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=bvHTOET8qJo
Το «Hair», βασισμένο στο ομότιτλο Broadway θεατρικό μιούζικαλ των 60’s, είναι μια ταινία που δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί από την λίστα, έστω και αν δεν πρόκειται για καθαρά εφηβική. Αντικατοπτρίζει μια νέα γενιά απελευθερωμένων χίπηδων ως αντίβαρο του βιετναμέζικου πολέμου. Μια βαθύτατα συγκινητική προσέγγιση της αθωότητας της νιότης, που χάνεται ολοσχερώς στα «δίχτυα» της σκληρής πραγματικότητας του αδίστακτου πολέμου. Ο Milos Forman, μας μιλά για βαθιά κοινωνικοπολιτικά ζητήματα, μέσω μιας αντιπολεμικής ταινίας, επιτυγχάνοντας το με τον καλύτερο δυνατό τρόπο έκφρασης, την τέχνη και εν προκειμένω… την μουσική!
Heathers (1989)
Σκηνοθεσία: Michael Lehmann
Πρωταγωνιστούν: Winona Ryder, Christian Slater, Shannen Doherty
Βαθμολογία στο IMDb: 7,2/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=KJVKh9KKiug
Αναμφίβολα η σκληρότερη «κλίκα» στο λύκειο Westerburg του Ohio, είναι οι αδίστακτες «Heathers». Η νεαρή Veronica (Winona Ryder), πασχίζει -ξενερωμένη πλέον- με νύχια και με δόντια να ξεφύγει από την «παρέα» της, την αηδιαστική «τάφρο» της νεολαίας αλλά και την μάστιγα του «φαίνεσθαι». Στην διαδρομή της θα γνωρίσει και θα ερωτευτεί παράφορα τον ιδιόμορφο JD (Christian Slater). Το εφηβικό ζευγάρι, θέλοντας να αφανίσει την σαπίλα που κατακυριεύει τους εφήβους της εποχής, καταστρώνει ένα πανούργο σχέδιο δολοφονιών, δικαιολογώντας το σαν απόπειρα αυτοκτονίας. Ενώ το σχολείο σταδιακά αποδεκατίζεται, το δίδυμο συνειδητοποιεί ότι έχει δημιουργήσει μια νέα επικίνδυνη «μόδα» εν αγνοία του. Οι δύο έφηβοι επαναστατούν, ενάντια στα «στάνταρ» του νέου που θέλει με οποιονδήποτε τρόπο να γίνει αποδεκτός πατώντας πάνω στην «εικόνα» του και την φαινομενική κοινωνική του κατάρτιση (μέσα στο σχολείο). Ο Slater σε ρόλο ενός νεαρού Jack Nicholson σε συνδυασμό με την αγαπημένη ηθοποιό των 90’s Ryder, δημιουργούν ένα από τα πιο αξιολάτρευτα και φρέσκα ζευγάρια του κινηματογράφου με μια πιο σκοτεινή ματιά, σε μια ταινία που «μυρίζει» 80’s!
Pump Up The Volume (1990)
Σκηνοθεσία: Allan Moyle
Πρωταγωνιστούν: Christian Slater, Samantha Mathis, Anthony Lucero
Βαθμολογία στο IMDb: 7,2/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=xLDehtTqyig
Ο Mark, είναι ένας ήσυχος και ντροπαλός μαθητής ενός εξίσου ήσυχου προαστίου στο Phoenix της Arizona. Στον χώρο του σχολείου παραμένει σιωπηλός και αποστασιοποιημένος, ενώ μόλις γυρίσει σπίτι αυτοαπασχολείται με έναν παράνομο ραδιοφωνικό σταθμό δικής του δημιουργίας, κρατώντας ωστόσο την ταυτότητα του κρυφή. Με σήμα κατατεθέν του το «Everybody Knows» του αριστουργηματικού Leonard Cohen και την αυτοπεποίθηση του στα ύψη, έχει την δυνατότητα να εκφράζει ανενδοίαστα τις απόψεις και τις σκέψεις του, χωρίς να φοβηθεί την αντίδραση του περίγυρου του. Οι συμμαθητές του τον αγνοούν πλήρως, αλλά τον λατρεύουν ως τον «κρυφό» άντρα πίσω από τον μυστηριώδη ραδιοφωνικό σταθμό που απολαμβάνουν ανελλιπώς. Σιγά σιγά οι ακροατές του μετατρέπονται σε «λυσσασμένοι» έφηβοι, που επαναστατούν ενάντια στο σχολικό τους περιβάλλον και κατ’ επέκταση της κοινωνίας και δεν αρκούνται στην θεωρία, οπότε σπεύδουν να υλοποιήσουν τα «θέλω» τους, βγαίνοντας στους δρόμους και δημιουργώντας ένα ανεξέλεγκτο «χάος» για το οποίο είναι υπαίτιος ο Mark.
The Breakfast Club (1985)
Σκηνοθεσία: John Hughes
Πρωταγωνιστούν: Emilio Estevez, Judd Nelson, Molly Ringwald
Βαθμολογία στο IMDb: 7,8/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=BSXBvor47Zs
Μια ομάδα μαθητών, καταλήγουν τιμωρημένοι για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, ενώ το δυσκολότερο κομμάτι της «τιμωρίας» τους, δεν είναι αυτή καθαυτή αλλά το να μπορέσουν να συνυπάρξουν ως χαρακτήρες κατά εκείνη την διάρκεια, κάτι που αρχικά φαντάζει ακατόρθωτο. Όμως, στην συνέχεια θα ανακαλύψουν ότι έχουν περισσότερα κοινά από ότι φανταζόντουσαν. Μια συνταγή με σκηνοθεσία John Hughes και πρωταγωνίστρια την Molly Ringwald («Pretty In Pink», «Sixteen Candles»), δεν θα μπορούσε εύκολα να αποτύχει. Πράγματι, η προκειμένη είναι μια από τις πιο απολαυστικές και ευχάριστες, κατά την διάρκεια της θέασης, ταινίες που ακόμη και αν δεν είσαι ακόμη έφηβος, θα αναπολήσεις σίγουρα τις ένδοξες σχολικές μέρες, που το βασικότερο πράγμα που είχες στο μυαλό σου, είναι να επαναστατήσεις ενάντια στο κατεστημένο και κατά κύριο λόγο, του σχολικού περιβάλλοντος. Επηρεάζοντας αισθητά άπειρες μεταγενέστερες ταινίες, παραμένει στο μυαλό μας ως μια κλασσική εφηβική ταινία και στα αυτιά μας ακόμη ηχεί το αξεπέραστο theme της («Don’t You Forget About Me» από τον Billy Idol).
The Warriors (1979)
Σκηνοθεσία: Walter Hill
Πρωταγωνιστούν: Michael Beck, James Remar, Dorsey Wright
Βαθμολογία στο IMDb: 7,6/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=–gdB-nnQkU
Μεταφερόμαστε σε μια ουτοπική Νέα Υόρκη των τελών του ’70, όπου η απόλυτη κυριαρχία αποτελείται από gangs εφήβων και νέων, που καθίστανται αρχηγοί δια της βίας, αδυνατώντας να συνυπάρξουν ειρηνικά. Κατά την διάρκεια ενός συμβουλίου των συμμοριών, γίνεται ένα τραγικό ατύχημα με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός από τα μέλη, με το φταίξιμο να πέφτει αδίκως στους «Warriors». Από εδώ και έπειτα ξεκινάει ένα αγωνιώδες και τρομακτικά συναρπαστικό κυνηγητό μεταξύ των ομάδων και μόνο ο ισχυρότερος και ο πιο θαρραλέος θα καταφέρει να την γλιτώσει. Ο cult σκηνοθέτης του «The Driver» (1978), αφήνει στην ιστορία ένα ακόμη cult classic, που αντικειμενικά μπορεί να απολαύσει ένα τεράστιο μέρος του κοινού. Ακολούθησαν πολλές που προσπάθησαν να αποτυπώσουν μια τέτοια θεματολογία, ωστόσο δεν κατάφεραν να κερδίσουν την σημαντικότητα του συγκεκριμένου, καθ’ ότι υπήρξε, αν μη τι άλλο, πρωτοποριακό.
If… (1968)
Σκηνοθεσία: Lindsay Anderson
Πρωταγωνιστούν: Malcolm McDowell, David Wood, Richard Warwick
Βαθμολογία στο IMDb: 7,5/10
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=2FahMGaCoow
Μια από τις μεγαλύτερες επαναστάσεις που δεν γράφτηκαν ποτέ σε κάποιο βιβλίο ούτε και κέρδισαν την απαιτούμενη δημοσιότητα, υπήρξε εκείνη του Mick Travis σε ένα βρετανικό σχολείο αρένων στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Η σατιρική τριλογία με το δίδυμο Malcolm McDowell και Lindsay Anderson (ενώ ακολούθησαν το «O Lucky Man!» και το «Britannia Hospital») ενάντια στο κατακριτέο σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου, ξεκινάει με την κλασσική και ίσως, την καλύτερη μέχρι στιγμής σε αυτή την λίστα ταινία του, εκείνη του 1968. Στοχεύοντας στην δημόσια εκπαίδευση της Αγγλίας, δημιουργεί μια οπτική πανδαισία με πρωταγωνιστή και υποκινητή των επαναστατών εφήβων, τον McDowell, που μας υπενθυμίζει διαρκώς ότι δεν θα ήταν κανένας άλλος καταλληλότερος για τους ρόλους στους οποίους τον απολαύσαμε όλα αυτά τα χρόνια. Σε σουρεαλιστικό πλαίσιο, ξεκινάει ένα νέο κύμα νεολαίας στην αυστηρή βρετανική κοινότητα της εποχής και στοχεύει ευθύβολα το σύστημα, «χτυπώντας» το ακαριαία.
