Μια εποχή που σημάδεψε τον κινηματογράφο. Η Χρυσή Εποχή του Χόλιγουντ ήταν για πολλούς η μπέλ-επόκ της Έβδομης Τέχνης. Ασπρόμαυρες και μη ταινίες, πρωτοποριακοί σκηνοθέτες, νέες ιδέες και φυσικά, πολλές σπουδαίες , κλασσικές ερμηνείες.
Ερμηνείες αξιομνημόνευτες, που έκαναν εμάς και τους θεατές της εποχής εκείνης να συγκινηθούμε, να γελάσουμε, να οργιστούμε, να καθηλωθούμε στις θέσεις μας. Ερμηνείες που ξέφυγαν απο πρότυπα, όρια και καλούπια. Αντι-συμβατικές και σοκαριστικές, πολλές φορές, ερμηνείες που κατάφεραν να γραφτούν με χρυσά γράμματα στην Ιστορία του σινεμά.
Είναι σημαντικό να σημειώσω σε αυτό το σημείο, ότι αυτές οι ερμηνείες που θα αναφερθούν στο παρακάτω άρθρο δεν είναι ούτε οι μοναδικές σπουδαίες ερμηνείες που πέρασαν απο τη μεγάλη οθόνη, ούτε οι “αντικειμενικά” καλύτερες (διότι δεν υπάρχει αντικειμενικότητα στη τέχνη, μόνο απόψεις και οπτικές). Είναι απλά οι αγαπημένες μου και αυτές που ξεχώρισαν πιο πολύ στα δικά μου μάτια.
Ας δούμε λοιπόν, κάποιες απο αυτές!
James Stewart ως Jefferson Smith
Ταινία: Mr. Smith Goes to Washington
Έτος: 1939
Παρόλο που αρκετοί άνθρωποι θεωρούν δικαίως την κορωνίδα της ερμηνευτικής καριέρας του Jimmy Stewart, τον ρόλο του ως George Bailey στη ταινία Μια Υπέροχη Ζωή (1946), εγώ αγάπησα ιδιαίτερα τον αρχηγό των προσκόπων Jefferson Smith που μας προσέφερε ο Stewart στο Ο Κύριος Σμιθ Πάει στην Ουάσινγκτον.
Ο Jefferson Smith, αξιότιμος και πολύ αγαπητός αρχηγός των προσκόπων των Η.Π.Α, δέχεται εντελώς ξαφνικά μια θέση στη Γερουσία του Κονγκρέσου. Αυτό που φαίνεται ως κεραυνός εν αιθρία και μια τελείως ξαφνική απόφαση στα πολιτικά κλιμάκια, είναι στη πραγματικότητα μια προσεχτική επιλογή του Smith από ορισμένους αξιωματούχους. Ο στόχος τους είναι να εκμεταλλευτούν την αγαθή σκέψη και τη καλοκαρδία του Smith προς δικό τους όφελος.
Η τελική αγόρευση και η δυναμική, αλλά και καταπονημένη ερμηνεία του Jimmy Stewart/ Jefferson Smith είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη και φυσικά είναι η στιγμή που ανέδειξε τον Stewart σε σταρ.
Barbara Stanwyck ως Phyllis Dietrichson
Ταινία: Double Indemnity
Έτος: 1944
Σε αυτό το κλασσικό φίλμ-νουάρ, η Barbara Stanwyck υποδύεται τη δελεαστική νεαρή γυναίκα, Phyllis Dietrichson, η οποία γίνεται η μυστηριώδης ερωμένη ενός ασφαλιστή και τον πείθει να δολοφονήσουν τον άντρα της, ώστε να εισπράξουν τα χρήματα της ασφαλιστικής μαζί.
Παρόλο που η ερμηνεία της Stanwyck δεν είναι κάτι σοκαριστικό ή εντελώς πρωτοποριακό, είναι η ερμηνεία αυτή που εισήγαγε με πολύ έντονο τρόπο, τη μυστηριώδη γυναίκα-δέλεαρ που θα αποτελούσε αρχέτυπο γυναικείων χαρακτήρων για αμέτρητες ταινίες νουάρ, νεο-νουάρ και σειρές για τις επόμενες δεκαετίες, μέχρι και σήμερα.
Εξίσου σημαντική ερμηνεία, ίσως και καλύτερη είναι αυτή της Kathleen Turner ως Matty Walker στο εξαιρετικό νεο-νουάρ Body Heat (1981), που αποτελεί έμμεσο remake του Double Indemnity.
James Cagney ως Cody Jarrett
Ταινία: White Heat
Έτος: 1949
Όταν ο ψυχοπαθής γκάνγκστερ Cody Jarrett που έχει εμμονική σχέση με τη μητέρα του, δραπετεύει από τη φυλακή και σχεδιάζει νέα ληστεία, η αστυνομία αρχίζει το ανθρωποκυνηγητό.
Ο James Gagney έγινε θρυλική μορφή στο Χόλιγουντ μετά από επιτυχημένες γκανγκστερικές ταινίες της δεκαετίας του ’30. Ωστόσο, η σπουδαιότερη ερμηνεία του ήρθε μετά από σχεδόν μια δεκαετία, όταν οι ταινίες αυτού του είδους δεν είχαν πλέον την ίδια απήχηση στο κοινό. Ο Cagney υποδύεται με τρομερή οργή και κακία έναν ψυχοπαθή εγκληματία που έχει εμμονή με τη μητέρα του. Μια ερμηνεία που ισορροπεί ανάμεσα στη παράνοια και το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, που δίνει μια πραγματικά μοναδική μορφή σε αυτό το χαρακτήρα.
Richard Widmark ως Ray Bibble
Ταινία: No Way Out
Έτος: 1950
Σε αυτή τη δραματική , αντι-ρατσιστική ταινία του 1950, ο μεγάλος Sidney Poutier είναι ο γιατρός Luther Brooks, ο οποίος καλείται να φροντίσει και να βοηθήσει δυο βαριά τραυματισμένους ασθενείς που είναι αδέρφια και αθεράπευτα… ρατσιστές. Όταν ο ένας πεθαίνει, ο άλλος (Widmark) απειλεί με ολόκληρη εξέγερση και προσωπικό κυνήγι κατά του έγχρωμου γιατρού Luther.
Σε αυτή τη ταινία, ο Richard Widmark κλέβει τη παράσταση, παρόλο που συμπρωταγωνιστεί με τον θρυλικό Poitier. Η ερμηνεία του ως αθεράπευτος ρατσιστής και -σχεδόν- μανιακός εγκληματίας, πραγματοποιείται με τη σπιρτάδα, την εξυπνάδα και τη ταχύτητα που λίγοι ηθοποιοί σαν τον Widmark διέθεταν. Η ερμηνεία του μοιάζει αρκετά με την εξίσου τρομερή ερμηνεία που έδωσε στο Night and the City την ίδια χρονιά, αλλά ο ρόλος αυτός είναι εντελώς διαφορετικά πλασμένος.
Kirk Douglas ως Chuck Tatum
Ταινία: Ace in the Hole
Έτος: 1951
O ικανός και δαιμόνιος δημοσιογράφος Chuck Tatum καταφθάνει σε μια μικρή πόλη του New Mexico, προσπαθώντας να βρει δουλειά σε κάποια εφημερίδα. Όταν μια μικρή, τοπική εφημερίδα τον προσλαμβάνει, ο Tatum βρίσκει από τη πρώτη στιγμή τρόπους για να γίνει ο ίδιος, αλλά και η εφημερίδα γνωστή. Όταν όμως γίνεται ένα ατύχημα σε μια εργασία γεώτρησης, ο δημοσιογράφος βρίσκει τη “κότα με το χρυσό αυγό” και μετατρέπει το γεγονός σε θέαμα. Μόνο όταν η κατάσταση ξεφύγει εντελώς και η επιχείρηση διάσωσης μετατραπεί σε τσίρκο (κυριολεκτικά) για τα μίντια, ο Tatum καταλαβαίνει το λάθος του.
Ο Kirk Douglas δεν χρειάζεται συστάσεις νομίζω. Ένας πραγματικά μεγάλος αστέρας της Χρυσής Εποχής που έγινε ακόμη πιο γνωστός από την επική ταινία Σπάρτακος (1960), μας χαρίζει μια χαρισματική ερμηνεία σε αυτό το διαμάντι του Billy Wilder, σχεδόν μια δεκαετία πριν. Μια ερμηνεία που κρύβει μέσα της τη φράση “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα” για τον χαρακτήρα που υποδύεται ο Douglas και όλη τη ανηθικότητα που κρύβει τούτη η φράση, αλλά και έναν άνθρωπο που καταλαβαίνει ότι αυτό που κάνει είναι ένα μεγάλο ηθικό σφάλμα.
Robert Mitchum ως Harry Powell
Ταινία: Night of the Hunter
Έτος: 1955
Ο ιεροκήρυκας Harry Powell ταξιδεύει στον Αμερικάνικο Νότο για να κηρύττει για το καλό και το κακό, για τον Θεό και τον διάβολο. Ωστόσο, ο ίδιος είναι κάτι παραπάνω από απλός ιεροκήρυκας. Είναι ένας παρανοϊκός, κατά συρροή δολοφόνος γυναικών και κλέφτης.
Όταν για μια κλοπή αυτοκινήτου βρεθεί στο ίδιο κελί με έναν ληστή τράπεζας, που κρύβει τα λεφτά της ληστείας σε άγνωστο μέρος, ο ιεροκήρυκας θα επισκεφτεί τη γυναίκα του ληστή και θα παντρευτούν. Ο στόχος του Powell δεν είναι άλλος από το να βρει τα λεφτά της ληστείας. Για να το πετύχει αυτό θα κάνει τα πάντα!
Δεν θα μπορούσα να μη συμπεριλάβω σε αυτή τη λίστα την αγαπημένη μου ερμηνεία της Χρυσής Εποχής του Χόλυγουντ, σε έναν από τους αγαπημένους μου ρόλους στην ιστορία του κινηματογράφου. Εδώ ο Mitchum απέδειξε ότι είναι σπουδαίος ηθοποιός, βάζοντας τη “μάσκα” ενός παρανοϊκού ιεροκήρυκα, που κηρύττει υπερ του καλού και του ενάρετου, ενώ την ίδια στιγμή διαπράττει τα πιο στυγερά εγκλήματα. Και όλα αυτά για έναν Θεό, με τον οποίο όπως λέει ο ίδιος “έχει ιδιαίτερη σχέση”. Είναι αυτός ο Θεός οι φωνές στο κεφάλι του ή απλοί φανφαρισμοί για να κρύβει τη πραγματική του φύση; Κανείς δεν ξέρει!
Μια πραγματικά αξιομνημόνευτη ερμηνεία σε ένα ρόλο, που για την εποχή του αποτελούσε δύσκολο θέμα συζήτησης, όταν η Αμερική βρισκόταν ακόμη στα πλαίσια ενός θρησκευτικού, φονταμενταλιστικού πλαισίου.
Bette Davis ως Baby Jane Hudson
Ταινία: What Ever Happened to Baby Jane?
Έτος: 1962
H Baby Jane Hudson είναι η αδερφή της Blanche Hudson (η σπουδαία Joan Crawford), η οποία είναι καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι, λόγω ενός ατυχήματος που είχε πολλά χρόνια πριν. Η σχέση των δυο αδερφών είναι αρκετά τεταμένη, αλλά και αλληλεξαρτώμενη. Η Baby Jane φροντίζει την αδερφή της, αλλά ταυτόχρονα την υποτιμά συνεχώς και της φέρεται με ασέβεια και πράξεις που δείχνουν ανταγωνιστικότητα.
Θα μπορούσα να συμπεριλάβω τις ερμηνείες και των δυο σπουδαίων ηθοποιών. Ωστόσο λόγω της φύσης του ρόλου της Bette Davis και αυτού που κλήθηκε να κάνει σε αυτό το φίλμ, διάλεξα τη Baby Jane. Ένας ρόλος που απαιτούσε μια κλιμακούμενη παράνοια, μια επίδειξη συναισθημάτων και πληθωρικότητα μορφασμών και κινήσεων. Ένας ρόλος και μια ερμηνεία που εμμέσως μας δείχνει την αιώνια κόντρα που είχαν οι δυο ηθοποιοί στη πραγματική ζωή, χωρίς ωστόσο να μας αφήνει να ξεχνάμε ότι αυτό που βλέπουμε είναι μια ταινία. Τέλος, μια ερμηνεία και ένας ρόλος που δείχνει ότι μέσω της καταπίεσης που ασκεί η Jane στην ανήμπορη αδερφή της, αντλεί η ίδια δύναμη από αυτό και προσπαθεί να καλύψει το κενό που έχει η ίδια η ύπαρξη της και την ανάγκη για απόκτηση περασμένων μεγαλείων.
Καταφέρνει η Bette Davis να ανταποκριθεί σε αυτό το ρόλο; Δεν μπορώ να φανταστώ άλλη ηθοποιό στη θέση της!