Κάθε χρόνος που περνάει διαπιστώνουμε ότι η τεχνολογία εισβάλει ακόμη περισσότερο στη ζωή μας. Άλλοτε προσφέροντας βοήθεια και άλλοτε αλλάζοντας ριζικά τη καθημερινότητα μας. Ένας χώρος που έχει επηρεαστεί σημαντικά από την τεχνολογία είναι αυτός της αποκατάστασης. Η αποκατάσταση πλέον και η φυσικοθεραπεία έχουν αποκτήσει πολλούς βοηθούς στο κομμάτι της ειδικής αγωγής. Ένας απ αυτούς είναι η χρήση της εικονικής πραγματικότητας (virtual reality).
Η εικονική πραγματικότητα έχει αναπτύξει μια σχέση λατρείας με τα παιδιά. Τα παιδιά την έχουν κάνει αναπόσπαστο κομμάτι τους με τους γονείς τους άλλοτε να επικροτούν και άλλοτε να αντιτίθενται σε αυτό. Εδώ έρχονται οι θεραπευτές να “εκμεταλλευτούν” την αγάπη των παιδιών για την εικονική πραγματικότητα και τα βιντεοπαιχνίδια προς όφελος ειδικά αυτών που χρήζουν ειδικής αγωγής.
Κατηγορίες αποκατάστασης μέσω εικονικής πραγματικότητας
Η πρώτη κατηγορία είναι με βάση το πληθυσμό που απευθύνεται και τα περιστατικά. Έχουμε δηλαδή ηλεκτρονικά παιχνίδια που απευθύνονται σε ορθοπεδικούς ασθενείς, σε νευρολογικούς, νοητικούς ή παιδιά με ειδικές ανάγκες. Η δεύτερη κατηγορία είναι με βάση το πρωτόκολλο αποκατάστασης που έχει δημιουργήσει ο θεραπευτής (φυσικοθεραπευτής, εργοθεραπευτής). Έτσι έχουμε δύο διαφορετικές κατηγορίες, όταν η αποκατάσταση περιλαμβάνει μόνο το κομμάτι της εικονικής πραγματικότητας ή όταν γίνεται συνδυασμός εικονικής πραγματικότητας με ασκήσεις. Τελευταίος διαχωρισμός γίνεται βάση της απόστασης που πραγματοποιούνται οι συνεδρίες. Εάν η θεραπεία γίνεται διά ζώσης ή μέσω βίντεο κλήσης σε περίπτωση που το παιδί κατοικεί αρκετά μακριά από τον θεραπευτή του.
Πλεονεκτήματα αποκατάστασης μέσω εικονικής πραγματικότητας
Τα πλεονεκτήματα που θα αποκομίσει κάποιος από μια αποκατάσταση που θα περιλαμβάνει την εικονική πραγματικότητα σίγουρα είναι πολλά και αφορούν και τον ασθενή αλλά και τον θεραπευτή. Το βασικότερο είναι ότι δίνει ένα επιπλέον κίνητρο στα παιδιά να πάνε στη θεραπεία τους, καθώς πλέον αυτή δε θα είναι μονότονη. Σίγουρα όσο ενδιαφέρον και να προσπαθήσει να δώσει ένας θεραπευτής στη θεραπεία του υπάρχουν μέρες που τα παιδιά θα τη θεωρούν μονότονη και βαρετή. Εισχωρώντας όμως μέσα σε αυτή τα βιντεοπαιχνίδια και την εικονική πραγματικότητα σίγουρα θα τη δουν με άλλο μάτι και πολύ πιο διασκεδαστική. Επίσης σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει δείχνουν ότι τα παιδιά είναι πολύ περισσότερο συγκεντρωμένα στη θεραπεία τους όταν αυτή περιλαμβάνει και το κομμάτι της εικονικής πραγματικότητας.
Όσον αφορά το θεραπευτή θα καταφέρει να συλλέξει και να αποθηκεύσει τα δεδομένα και τις αναλύσεις της θεραπείας του πολύ πιο εύκολα. Έτσι ανά πάσα ώρα θα μπορεί να έχει ακόμα καλύτερη εικόνα του ασθενή του και να διαπιστώσει πως εξελίσσεται η θεραπεία του.Ένα ακόμη προτέρημα για το θεραπευτή είναι ότι τα ειδικά προγράμματα εικονικής πραγματικότητας που έχουν δημιουργηθεί περιλαμβάνουν και ανίχνευση χαμηλής απόδοσης του ασθενούς κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να την τροποποιεί κατά την εξέλιξη της έχοντας σαφώς καλύτερα αποτελέσματα.
Η εικονική πραγματικότητα όσο περίεργο και αν ακουστεί, μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά που πάσχουν από προβλήματα κοινωνικοποίησης να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και καλύτερες επικοινωνιακές δεξιότητες. Κάτι πολύ χρήσιμο ειδικά σε παιδιά με αυτισμό και ΔΕΠ-Υ. Ήδη στις πολιτείες του Τέξας και του Ντάλας εφαρμόζονται προγράμματα όπου μέσω εικονικής πραγματικότητας φέρνουν τα παιδιά σε νέες κοινωνικές καταστάσεις, όπως ραντεβού με πρόσωπα που δεν τους είναι γνώριμα.
Μειονεκτήματα αποκατάστασης μέσω εικονικής πραγματικότητας
Όπως σε όλες τις θεραπείες αποκατάστασης έτσι και αυτή με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας έχει κάποια μειονεκτήματα. Πρώτο και κύριο πρόβλημα είναι ότι αποτελεί ένα αρκετά ακριβό εξοπλισμό. Αυτό δε δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους θεραπευτές που ασχολούνται με την ειδική αγωγή να το εντάξουν στο πρόγραμμα αποκατάστασης τους. Επίσης, θέλει ειδική γνώση από τους θεραπευτές για να χρησιμοποιηθεί σωστά και να επιφέρει αποτελέσματα. Ένας άλλος λόγος που δεν χρησιμοποιείται τόσο συχνά η εικονική πραγματικότητα είναι λόγο της κλινικής αποδοχής που δεν εισπράττει από πολλούς επαγγελματίες υγείας ακόμη. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο για τους περισσότερους θεραπευτές.
Τα θεραπευτικά “παιχνίδια”
Τα πρώτα που θα συναντήσουμε τα οποία δε θυμίζουν τόσο πολύ παιχνίδια όσο τα υπόλοιπα είναι το Head mounted display ένα “παιχνίδι” που αφορά κυρίως παιδιά με διάσπαση προσοχής. Στην ίδια κατηγορία ανήκει και το Haptic glove το οποίο εφαρμόζεται στο χέρι του ασθενούς και αφορά ασθενείς με ελλείμματα κίνησης του άνω άκρου.
Περνώντας τώρα στα πιο διασκεδαστικά για τα παιδιά παιχνίδια η αρχή γίνεται με το kinect το οποίο δημιουργήθηκε από την Microsoft αλλά εγκαταλείφθηκε σύντομα καθώς δεν είχε ιδιαίτερη ανταπόκριση. Αυτά όπως που χρησιμοποιούνται συνεχώς πλέον είναι το Nintendo wii και το wii balance board κάνοντας τη διαφορά και στο τομέα της διασκέδασης και σε αυτόν της αποκατάστασης. Το πιο διαδεδομένο και προσιτό το οποίο χρησιμοποιεί την εικονική πραγματικότητα αποκλειστικά ως μέσο αποκατάστασης είναι το bobo balance board μια πλατφόρμα που προσφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα στα κάτω άκρα των ασθενών. Τα καλύτερα αποτελέσματα όμως τα προσφέρει η χρήση VR, η οποία προσφέρει την καλύτερη προσομοίωση στο κόσμο της εικονικής πραγματικότητας. Κλείνοντας όμως θα πρέπει να τονίσουμε ότι όλα αυτά τα βιντεοπαιχνίδια που αναφέρθηκαν δε μπορούν να έχουν θεραπευτικά αποτελέσματα αν δε χρησιμοποιηθούν από έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας.
