Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή συνήθως συνυπάρχει με τον αυτισμό.
Οι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και τα ενδιαφέροντα αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα του αυτισμού. Είναι πολύ συνηθισμένο για τα άτομα με αυτισμό να εμφανίζουν ψυχικές διαταραχές, όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.
Περίπου το 1% των παιδιών λαμβάνουν τη διάγνωση της ΔΑΦ (εφεξής αυτισμός), αν και τα ποσοστά ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των μελετών ανάλογα με μια σειρά κοινωνικοδημογραφικών και μεθοδολογικών παραγόντων (βλ. Zeidan κ.ά., 2022 για μία ανασκόπηση). Ο αυτισμός χαρακτηρίζεται από διαφορές στην κοινωνική επικοινωνία και ένα μοτίβο περιορισμένων, επαναλαμβανόμενων, στερεότυπων συμπεριφορών, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων (DSM-5· American Psychiatric Association, 2013).
Το DSM-5 υποδηλώνει τέσσερις υποκατηγορίες του τομέα των περιορισμένων, επαναλαμβανόμενων, στερεότυπων συμπεριφορών, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων του αυτισμού:
- επανάληψη στις κινήσεις, την ομιλία και τη χρήση αντικειμένων
- επιμονή στην ομοιομορφία και άκαμπτη προσήλωση στη ρουτίνα
- μη φυσιολογική εστίαση και ένταση σε συγκεκριμένα ενδιαφέροντα ή χόμπι &
- επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες αισθητηριακής ευαισθησίας (American Psychiatric Association, 2013).
Ένα ευρύ φάσμα ετερογενών φαινομένων περιλαμβάνεται σε αυτόν τον τομέα, από συμπεριφορές διέγερσης, όπως είναι το χτύπημα των χεριών ή των δακτύλων, έως έντονα και εστιασμένα ενδιαφέροντα σε ένα αντικείμενο ή σε μία θεματική περιοχή (F. Murray, 2019) και αυστηρή προσήλωση σε μια ρουτίνα που μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στις μεταβάσεις ή να φαίνεται τελετουργική.
Η έρευνα
Η Long και οι συνεργάτες της (2024) πήραν συνεντεύξεις από 15 ενήλικες με αυτισμό οι οποίοι παρουσίαζαν συμπτώματα ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, δραστηριότητες και ενδιαφέροντα. Ηχογράφησαν τις συνεντεύξεις και τις ανέλυσαν προσεκτικά για να βρουν θέματα.
Ευρήματα
- Οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι οι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές (του αυτισμού) αποτελούν μέρος του ποιοι είναι και τι θέλουν να κάνουν, ενώ τα συμπτώματα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής συγκρούονται με τον τρόπο που βλέπουν τον εαυτό τους.
- Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή λέγεται ότι προκαλεί αρνητικά συναισθήματα, ενώ οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι βιώνουν πολλά διαφορετικά συναισθήματα όταν κάνουν τις επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές (συχνά χρησιμεύοντας ως μέθοδος διαχείρισης του άγχους).
- Μια ομοιότητα που ανάφεραν οι συμμετέχοντες ήταν η προσπάθεια να σταματήσουν τον εαυτό τους από το να εμφανίζουν τα συμπτώματα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής και τις επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που μπορούν να δουν και άλλοι άνθρωποι.
- Υπήρχε επίσης επικάλυψη μεταξύ της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής και των επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών.
- Οι συμμετέχοντες μίλησαν για τις εμπειρίες όπου η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή κατέλαβε την καθημερινότητα και τους έκανε να νιώθουν πιο έντονα και αρνητικά.
- Επίσης, τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων συνδέονταν μερικές φορές με τις εμμονές που βίωναν.
Συμπεράσματα
- Χρησιμοποιήθηκαν ημιδομημένες συνεντεύξεις και μέθοδοι για να εξεταστούν οι προσωπικές εμπειρίες 15 ενηλίκων με αυτισμό σχετικά με τον τρόπο που διαφοροποιούν την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και του μοτίβου των περιορισμένων, επαναλαμβανόμενων, στερεότυπων συμπεριφορών, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων.
- Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης συμπληρώνουν προηγούμενα ευρήματα, ιδιαίτερα στον τρόπο με τον οποίο οι συμμετέχοντες κατανοούν τις εμπειρίες τους, διαχωρίζοντας τις εγω-δυστονικές εμπειρίες της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής από τις συμπεριφορές του αυτισμού, οι οποίες συζητήθηκαν ως αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς τους.
- Αυτή η μελέτη επεκτείνει επίσης τα ευρήματα που σχετίζονται με την απόκρυψη του μοτίβου των περιορισμένων, επαναλαμβανόμενων, στερεότυπων συμπεριφορών, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων και αρχίζει να εξετάζει ομοιότητες και διαφορές στην απόκρυψη των συμπτωμάτων της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής.
- Ένα εύρημα που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης σε μελλοντική έρευνα είναι οι αλληλεπικαλυπτόμενες εμπειρίες της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής και του μοτίβου των περιορισμένων, επαναλαμβανόμενων, στερεότυπων συμπεριφορών, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων, όπως το πώς τα εστιασμένα ενδιαφέροντα μπορούν να τροφοδοτήσουν την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και το πώς η επαναλαμβανόμενη ρουτίνα μπορεί να ενταθεί από την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.
Αυτή η έρευνα καταδεικνύει τη σημασία της οριοθέτησης αυτών των εμπειριών, με προτάσεις για το πώς να διερευνηθεί αυτό με άτομα με αυτισμό. Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι κλινικοί γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα ευρήματα για να υποστηρίξουν τις συζητήσεις με τους ασθενείς με αυτισμό στη διαφοροποίηση μεταξύ των επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών και των συμπτωμάτων της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής.
Οι ερευνητές επισημαίνουν επίσης ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα που να διερευνά πώς τα συμπτώματα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής μπορεί να κρύβονται από τα άτομα με αυτισμό και από τα τυπικά αναπτυσσόμενα άτομα.
Το παρόν άρθρο, με τίτλο Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και ΔΑΦ, αποτελεί μετάφραση και προσαρμογή μέρους του πρωτότυπου άρθρου με τίτλο: «Ο αυτισμός είναι η αρένα και η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι το λιοντάρι»: Εμπειρίες αυτιστικών ενηλίκων με συνυπάρχουσα ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και επαναλαμβανόμενες, περιορισμένες συμπεριφορές και ενδιαφέροντα, το οποίο μπορεί να βρεθεί εδώ.
