Ένας νέος επιχειρηματίας συνήθως έχει να λύσει πολλά προβλήματα πριν καταφέρει να στήσει την δική του επιχείρηση. Το βασικότερο πρόβλημα ειδικά στην Ελλάδα, είναι η εύρεση κεφάλαιων που θα μπορούν να υποστηρίξουν την δημιουργία της επιχείρησης και την υλοποίηση της ιδέας.
Ζούμε σε μια χώρα η οποία από το 2011 μαστίζεται από μια σκληρή ύφεση η οποία δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την συσσώρευση κεφαλαίων και ως εκ τούτου τις επενδύσεις. Η Ε.Ε η οποία έχει κατηγορηθεί πολλάκις (ειδικά στην Ελλάδα), προσπαθεί με διαφόρους τρόπους να «ζωντανέψει» την οικονομική δραστηριότητα των Κρατών Μελών της. Αυτό επιτυγχάνεται με τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν στόχο την χρηματοδότηση των στρατηγικών επενδύσεων, εφαρμογή περιφερειακών προγραμμάτων και την δημιουργία οικονομικής – κοινωνικής – εδαφικής συνοχής.
H Απάντηση της E.E στις προκλήσεις της οικονομικής κρίσης αποτελεί το Σχέδιο Δράσης για την Επιχειρηματικότητα 2020, που εγκρίθηκε το 2013. Πρόκειται για ένα σχέδιο δράσης που στόχο έχει την απελευθέρωση του επιχειρηματικού δυναμικού της Ευρώπης, την άρση των υφιστάμενων εμποδίων και την αλλαγή της κουλτούρας της επιχειρηματικότητας στην ΕΕ. Γενικότερα οι στόχοι του σχεδίου αποσκοπούν στα παρακάτω:
1. Ολοκλήρωση την ενιαίας αγορά ώστε η μετακίνηση αγαθών, υπηρεσιών και εργαζομένων να γίνεται αποτελεσματικότερα, χωρίς περιορισμούς ακολουθώντας τα ιδανικά της Ένωσης.
2. Είσοδος κεφαλαίων στην αγορά για αναζωογόνηση της Επιχειρηματικότητας και της οικονομικής δραστηριότητας, ειδικά σε περιοχές που μαστίζονται από την κρίση.
3. Ενίσχυση της καινοτομίας ώστε η Ευρωπαϊκή οικονομία να παραμείνει μακροχρόνια ανταγωνιστική.
4. Διεύρυνση της εκπαίδευσης μέσω της οποίας θα επιτευχθούν οι περισσότεροι στόχοι της Ε.Ε.
Χρηματοδότηση από Ε.Ε
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) στηρίζει τους επιχειρηματίες και τις επιχειρήσεις με ένα ευρύ φάσμα ενωσιακών προγραμμάτων (2007-2013), παρέχοντας δάνεια, εγγυήσεις, επιχειρηματικά κεφάλαια και άλλους τρόπους μετοχικής χρηματοδότησης. Τη διαχείριση αυτών των χρηματοδοτικών μέσων αναλαμβάνουν ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, όπως τράπεζες, εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
- Το πρόγραμμα Horizon, FET Open call (2014 – 2015) στηρίζει ένα μεγάλο σύνολο συνεργατικών ερευνητικών έργων μεταξύ της επιστήμης και της τεχνολογίας που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, έχουν υψηλό ρίσκο, διαθέτουν όμως όραμα. Προϋπολογισμός: €150 εκ
- Το SME Instrument(2014 – 2015) εισήχθη κάτω από την ομπρέλα του Horizon 2020. Παρέχει επιχορηγήσεις για να βοηθήσει τις μικρές επιχειρήσεις να αναπτύξουν τις ιδέες τους, να χτίσουν και να αναπτύξουν πρωτοτυπίες και να επικυρώσουν τα προϊόντα τους. Προϋπολογισμός: €500 εκ
- Το Eurostars είναι ένα πρόγραμμα που δημιουργήθηκε το 2008 και στηρίζει τις ΜΜΕ που διεξάγουν έρευνα και συμμετέχουν σε διακρατικά συνεργατικά έργα Έρευνας και Ανάπτυξης. Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το Eureka και το Horizon 2020. Προϋπολογισμός: €1.14δις εως το 2020
- Μέσω του προγράμματος FIWARE Accelerator Programme (2014-2015), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί όλους τους επιχειρηματίες του Διαδικτύου (web entrepreneurs), τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τις νεοφυείς επιχειρήσεις που έχουν μια καινοτόμα ιδέα, να εισχωρήσουν στην αγορά. Το πρόγραμμα έχει μπει κάτω από την ομπρέλα του Horizon 2020 Προϋπολογισμός: €80 εκ
- Το COSME (2014 – 2020) είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και των ΜΜΕ. Προϋπολογισμός: 2,3 δισ. Ευρώ
Νέο επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη
Σε 19 μόνο μήνες από τη δρομολόγηση της εγγύησης του ΕΤΣΕ, τα δάνεια του ομίλου της ΕΤΕΠ μέσω του ΕΤΣΕ βρίσκονται σε καλή πορεία κινητοποίησης αφού έχουμε ήδη υπερβεί το μισό του αρχικού στόχου των 315 δις ευρώ(52%). Σύμφωνα με στοιχεία του Δεκεμβρίου 2016, οι πράξεις που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη αντιπροσωπεύουν συνολικό όγκο χρηματοδότησης ύψους 30,6 δισ. ευρώ. Οι εν λόγω πράξεις αφορούν σήμερα και τα 28 κράτη μέλη και αναμένεται να κινητοποιήσουν επενδύσεις άνω των 164 δισ. ευρώ. Δεδομένης της επιτυχίας, ο Πρόεδρος Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ ανήγγειλε στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης στις 14 Σεπτεμβρίου, πρόταση να παραταθεί η διάρκεια και να αυξηθεί η χρηματοδοτική ικανότητα του ΕΤΣΕ για περαιτέρω τόνωση των επενδύσεων («ΕΤΣΕ 2.0»). Η πρόταση θα επεκτείνει την αρχική τριετή περίοδο (2015-2018) έως το 2020 και τον στόχο των 315 δισ. ευρώ σε τουλάχιστον μισό τρισεκατομμύριο ευρώ επενδύσεων.
Πιο συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι οι επενδύσεις του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων στον τομέα των μικρών επιχειρήσεων θα κυμανθούν περίπου στα 90 – 155 δις (31% των συνολικών 500 δις). Στην Ελλάδα τώρα, τον Ιούλιο του 2016, η Εθνική Τράπεζα σύναψε με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων την πρώτη συμφωνία στην Ελλάδα, συνολικού ύψους €100 εκατομμύρια, με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων. Έτσι η Εθνική Τράπεζα μπορεί και συνεχίζει να υποστηρίζει προγράμματα όπως το NBG Business Seeds που είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα στήριξης της καινοτόμου και εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας. Το πρόγραμμα αυτό βοηθάει τις νεοφυείς επιχειρήσεις στη διαμόρφωση επιχειρηματικής ιδέας, στην ανάπτυξη business plan, στην υλοποίηση της επιχείρησης τους και στην επέκταση των εργασιών τους. Μέχρι τώρα έχουν δοθεί €5 εκατομμύρια χρηματοδότηση, σε νεοφυείς επιχειρήσεις.
Δάνεια μέσω EASI
Το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Απασχόληση και την Κοινωνική Καινοτομία (Easi), έχει ως στόχο την υποστήριξη πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Στις 24 Οκτωβρίου 2016, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) και η Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα υπέγραψαν συμφωνία εγγυήσεων μικρό-χρηματοδοτήσεων. Η συμφωνία EaSI επιτρέπει στην Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα να χορηγήσει συνολικό ποσό 15 εκατ. ευρώ σε περισσότερους από 1.000 μικροεπιχειρηματίες σε διάστημα 5 ετών, πολλοί από τους οποίους αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση σε πιστώσεις από τις παραδοσιακές τραπεζικές πηγές. Επίσης, Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα θα απευθύνεται κατά κύριο λόγο σε άνεργους δανειολήπτες οι οποίοι σκοπεύουν να ιδρύσουν νέα επιχείρηση. Οι μικροδανειολήπτες θα είναι σε θέση να επωφεληθούν από χαμηλότοκα δάνεια, χωρίς να παράσχουν εξασφαλίσεις.
ΕΣΠΑ Για start–up
Η δράση «Νεοφυής Επιχειρηματικότητα», είναι μέρος των Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, στην κατηγορία ΕΠ Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία, και αφορά την ίδρυση νέων μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων από ανέργους και από ασκούντες επαγγελματικής δραστηριότητας που δεν έχουν μισθωτή εργασία. Στο πλαίσιο της δράσης, ενισχύονται επιχειρηματικά σχέδια συνολικής επένδυσης από 15.000€ έως 60.000€, για την κάλυψη 100% ισόποσων επιλέξιμων δαπανών, μέχρι είκοσι τέσσερις (24) μήνες από την ημερομηνία της απόφασης ένταξης του επιχειρηματικού σχεδίου και χρηματοδοτούνται τα εξής:
- Λειτουργικά έξοδα(ενοίκια επαγγελματικού χώρου, ηλεκτρισμός, ύδρευση. φιλοξενία σε θερμοκοιτίδες, κ.α.)
- Δαπάνες για αμοιβές τρίτων (νομικής, λογιστικής υποστήριξης, υπηρεσίες θερμοκοιτίδας, σύνταξης και παρακολούθησης επιχειρηματικού σχεδίου κ.α.)
- Δαπάνες προβολής, δικτύωσης και συμμετοχής σε εκθέσεις
- Αποσβέσεις παγίων/ Χρηματοδοτική μίσθωση εξοπλισμού (χωρίς χρήση ρήτρας ευελιξίας)
- Αγορά/Χρηματοδοτική μίσθωση εξοπλισμού/ Διαμόρφωση εσωτερικού χώρου
- Προμήθεια αναλώσιμων
- Ασφαλιστικές εισφορές δικαιούχου
- Μισθολογικό κόστος για νέα/ες θέση/εις
- Δαπάνες προετοιμασίας, υποβολής, κατοχύρωσης ή ανανέωσης για αναγνωρισμένο τίτλο βιομηχανικής ή διανοητικής ιδιοκτησίας.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η δράση αποτελείται από δύο φάσεις. Η πρώτη φάση έχει λήξει, και έχουν ανακοινωθεί στη σελίδα του ΕΣΠΑ τα αποτελέσματα με τους επιτυχόντες, ενώ η προκήρυξη για τη δεύτερη φάση θα ανακοινωθεί στους επόμενους μήνες. Η συνολική χρηματοδότηση για τη δράση είναι 120 εκατομμύρια. Πιο αναλυτικά, 72 εκατομμύρια στην πρώτη φάση, με 12,78 εκατομμύρια να αντιστοιχούν στην περιφέρεια της Κρήτης και 48 εκατομμύρια στη δεύτερη φάση.
Equifund
Το Ταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Equifund), που ιδρύθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2016, αποτελεί μια επενδυτική πλατφόρμα με πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο στην οικονομία και στην κοινωνία. Πρόκειται για ένα καινοτόμο προϊόν για την επιχειρηματικότητα, που συνδυάζει χρηματοδότηση, εμπειρία και την απαραίτητη ευελιξία για την δημιουργία επιτυχημένων επενδύσεων.
Η επενδυτική πλατφόρμα αυτή, τη διαχείριση του οποίου έχει αναλάβει το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο -EIF, θα ξεκινήσει με κεφάλαια 200 εκατ. ευρώ τα οποία θα αντληθούν από ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία” (ΕΠΑνΕΚ), στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, με 60 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο, όπως και πρόσθετα κονδύλια τα οποία θα προέρχονται από διεθνή πιστωτικά ιδρύματα και ιδιώτες επενδυτές.
Στο Ταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών ή αλλιώς Παράθυρο καινοτομίας, θα ανήκει το Ταμείο Μεταφοράς Τεχνολογίας (Technology Transfer Fund – TT Fund) και το Ταμείο Επιτάχυνσης (Accelerator Fund). Το TT Fund θα στοχεύει σε έργα και εταιρείες (SMEs) προερχόμενες από ΑΕΙ, Ερευνητικά κέντρα ή άλλους οργανισμούς με σημαντική ερευνητική δραστηριότητα. Επίσης, το Ταμείο Επιτάχυνσης, θα στοχεύει σε ομάδες/ έργα και νεοφυείς επιχειρήσεις, οι οποίες συνδέονται με δομές στήριξης της επιχειρηματικότητας (θερμοκοιτίδες, Τεχνολογικά Πάρκα, χώρους συνεργασίας (co-working spaces), κ.α.). Έχει στόχο μέσω της αναγκαίας χρηματοδότησης να ενδυναμώσει δράσεις, όπως η συμβουλευτική (mentoring – coaching) και η δικτύωση (networking) μεταξύ των ενδιαφερόμενων ομάδων με το επενδυτικό, επιχειρηματικό, ερευνητικό, ακαδημαϊκό οικοσύστημα.
Άλλες δράσεις
Η Δράση «Επιχειρηματική Επανεκκίνηση» του Ταμείου Επιχειρηματικότητας (ΤΕΠΙΧ) έχει στόχο την προώθηση της επιχειρηματικότητας, τη διευκόλυνση της πρόσβασης των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση και την ενίσχυση των επενδύσεων μέσω της παροχής δανείων με ευνοϊκούς όρους. Η Δράση διαθέτει συνολικά κεφάλαια ύψους €550 εκατ., τα οποία προέρχονται κατά 50% από το Ταμείο Επιχειρηματικότητας (ΤΕΠΙΧ) της ΕΤΕΑΝ και κατά 50% από τις συνεργαζόμενες Τράπεζες. Αφορά κυρίως πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Παροχή εγγυήσεων της ΕΤΕΑΝ για την χορήγηση Τραπεζικών Χαμηλότοκων Δανείων για την Κάλυψη Δαπανών αγοράς πρώτων υλών, εμπορευμάτων και υπηρεσιών των ΜΜΕ (μικρών – μεσαίων επιχειρήσεων).
Αφού λοιπόν γνωρίσαμε τα προγράμματα με τα οποία η Ε.Ε προσπαθεί να χρηματοδοτήσει νέες επιχειρήσεις, το μόνο που μένει, είναι να συλλάβουμε την ιδέα με την οποία και θα επιχειρήσουμε, γιατί όπως λέει και ο Bill Gates: «Το πρόβλημα σήμερα, δεν είναι η έλλειψη χρημάτων, αλλά η έλλειψη ιδεών»
