Είναι κοινός τόπος ότι η βασική πηγή εκπομπής ρύπων δεν είναι άλλη από τη βιομηχανία. Είτε μιλάμε για τον τομέα της ενέργειας, των τροφίμων ή των ρούχων, η ανάγκη για μείωση ρύπων, όπως διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, μονοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του θείου και τόσων άλλων βλαβερών ενώσεων, είναι επιτακτική.
Φίλτρα: Η διασημότερη μέθοδος αντιμετώπισης των ρύπων
Η πιο ευρέως διαδεδομένη, και ίσως η παλαιότερη, μέθοδος αντιμετώπισης των ρύπων των βιομηχανιών είναι τα φίλτρα. Υπάρχουν πάρα πολλοί διαφορετικοί τύποι φίλτρων με χρήση ποικίλων μεθόδων. Τα περισσότερα, όμως, έχουν ως βάση τη διήθηση, δηλαδή την κατακράτηση βλαβερών ουσιών (συνήθως σκόνης) πριν την εκπομπή του απαερίου. Τέτοια μηχανήματα μάλιστα μπορούν να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο για την εκπομπή καθαρότερων ουσιών προς το εξωτερικό περιβάλλον, αλλά και στο εσωτερικό των βιομηχανιών, προστατεύοντας τον εξοπλισμό και το προσωπικό από επικίνδυνες ουσίες.
Άξια αναφοράς είναι τα σακόφιλτρα. Όπως μαρτυρά και το όνομά τους, τα σακόφιλτρα περιέχουν σάκους, οι οποίοι δρουν ως αποθήκες σκόνης ρύπων, καθαρίζοντας έτσι τα απαέρια των διεργασιών. Τα σακόφιλτρα, όπως και τα περισσότερα είδη φίλτρων, χρειάζονται μεγάλη αντοχή σε ακραίες τιμές θερμοκρασίας και οξύτητας, καθώς και συχνή συντήρηση.
Η πιο εξελιγμένη μορφή φίλτρων είναι τα ηλεκτροστατικά φίλτρα. Αυτά χρησιμοποιούν πλάκες συλλογής αντί για σάκους. Μεταξύ αυτών των πλακών εφαρμόζεται εναλλασόμενη τάση. Έτσι, αυτές προσελκύουν τα μικροσωματίδια, τα οποία κολλούν πάνω τους. Τα φίλτρα αυτά είναι πιο αποτελεσματικά και μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μικρότερα σωματίδια σε σχέση με τα σακόφιλτρα. Ωστόσο, έχουν μεγαλύτερο κόστος, όπως και θερμοκρασιακά όρια.
Άλλα συστήματα συλλογής σωματιδίων
Φυσικά τα φίλτρα δεν είναι τα μόνα συστήματα συλλογής σωματιδίων. Ειδικότερα, μεγάλη χρήση εμφανίζουν οι θάλαμοι βαρύτητας ή κατακαθίσεως. Αυτοί είναι φτιαγμένοι έτσι ώστε τα βαρύτερα σωματίδια, που είναι συνήθως και τα πιο επιβλαβή, να “πέφτουν” λόγω βαρύτητας. Ουσιαστικά μειώνουν την ταχύτητα του απαερίου κατά την είσοδο στο θάλαμο, ώστε να υπάρχει αρκετός χρόνος για τα σωματίδια να καθιζάνουν. Είναι μια παλιά μέθοδος που έχει ως χαρακτηριστικό το χαμηλό κόστος και αξιοπιστία, αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματική και κατάλληλη σε σχέση με άλλες.
Μια άλλη τεχνική για την αντιμετώπιση της τοξικότητας των ρύπων είναι οι αεροκυκλώνες. Αυτοί με τη σειρά τους εξαναγκάζουν τα αέρια σε μια ελικοειδή κίνηση. Το αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη μιας δύναμης, της φυγόκεντρου, η οποία προκαλεί τη γρήγορη κατακάθιση των εκάστοτε σωματιδίων. Όπως και με τους θαλάμους βαρύτητας, οι αεροκυκλώνες είναι μεν φθηνοί, αλλά η χρήση τους ενέχει περιορισμούς, αφού είναι κατάλληλος μόνο για σχετικά μεγάλης διαμέτρου σωματιδία.
Εκτός από τα παραπάνω, ειδική μνεία αξίζουν και οι πύργοι ψεκασμού ή έκπλυσης. Στην περίπτωση αυτή, λαμβάνει χώρα ψεκασμός νερού, το οποίο παρασύρει και απομακρύνει τα βλαβερά σωματίδια. Αυτά τα συστήματα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά, χωρίς να έχουν μεγάλο κόστος. Ωστόσο, χρειάζονται συχνή συντήρηση για να δουλεύουν στα επιθυμητά επίπεδα και να μην διαβρωθούν.
Μια ματιά στο μέλλον της αντιμετώπισης των βιομηχανικών ρύπων
Μπορεί η εκπομπή των βιομηχανικών ρύπων να είναι ασταμάτητη και σοβαρή, αλλά δυστυχώς, δεν είναι εφικτό να σταματήσει εντελώς. Για αυτό το λόγο, λαμβάνουν χώρα δεκάδες έρευνες για την ανάπτυξη συστημάτων που είτε μειώνουν αυτούς τους ρύπους, είτε τους “καθαρίζουν”. Εκτός από τα παραπάνω συστήματα, υπάρχουν και άλλες ενδιαφέρουσες τεχνολογίες για την καταπολέμηση των ρύπων. Μία από αυτές είναι οι τεχνικές δέσμευσης άνθρακα. Μέσω αυτών, απορροφώνται διάφορες βλαβερές ενώσεις του άνθρακα και μετατρέπονται σε άλλες, πιο αβλαβείς.
Φυσικά, όμως, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η μείωση των ρύπων δεν θα έρθει μονάχα χάρη στην τεχνολογίας. Η κάθε βιομηχανία μπορεί και πρέπει να μειώσει τις εκπομπές της, χρησιμοποιώντας ανανεώσιμες και αποτελεσματικές μορφές ενέργειας, όπως και επαναχρησιμοποιούμενες και φιλικές προς το περιβάλλον πρώτες ύλες. Επιπρόσθετα, δεν είναι ουτοπικό να μειώσει τις μετακινήσεις από και προς τη βιομηχανία. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω carpooling ή περισσότερων online συναντήσεων με τα μέλη της. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί, πως κράτη και ΕΕ, μπορούν να συμβάλλουν σε αυτή τη μετάβαση, εισάγοντας είτε περιορισμούς (κάτι που συμβαίνει ήδη σε κάποιο βαθμό), είτε περισσότερα οικονομικά κίνητρα για τις επιχειρήσεις και βιομηχανίες. Εν κατακλείδι, η απάντηση είναι ναι, υπάρχει φως στον ορίζοντα, αρκεί να υπάρξει συνεργασία από όλες οι πλευρές.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:
- Βέλτιστες Τεχνικές Αντιρρύπανσης Στις Βιομηχανίες Και Εφαρμογή Σε Τσιμεντοβιομηχανία, ανακτήθηκε από www.ikee.lib.auth.gr, τελευταία επίσκεψη 1/10/2022
- Gravity Settling Chambers for controlling Air Pollution, ανακτήθηκε από www.slideshare.net, τελευταία επίσκεψη 1/10/2022
- Cyclone Separator, ανακτήθηκε από www.energyeducation.ca, τελευταία επίσκεψη 1/10/2022
