Η ανάγκη για διαφυγή
Η ανάγκη του ανθρώπου να ξεφύγει από την πεζή και βαρετή καθημερινότητά του τον έκανε να ταξιδεύει με το μυαλό του σε μέρη απίθανα και να συναναστραφεί με φανταστικά όντα, όπως είναι οι νεράιδες ή τα λεγόμενα ξωτικά. Όλοι έχουμε δει μία ταινία με νεράιδες και σειρήνες ή έχουμε διαβάσει ένα βιβλίο ή κάποτε ακούσαμε έναν θρύλο. Αλήθεια ή ψέματα; Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η ανάγκη του ανθρώπου να πιστεύει στο υπερβατό στοιχείο είναι τόσο μεγάλη που ακόμα και σήμερα αυτοί οι μύθοι συνεχίζουν να υπάρχουν. Τα βασικά χαρακτηριστικά που έχουν οι νεράιδες αφορούν κυρίως την εξωτερική τους εμφάνιση. Είτε είναι όμορφες είτε είναι άσχημες όλοι έχουμε ακούσει από μία ιστορία για τις νεράιδες.
Τα χαρακτηριστικά τους
Κάποιες φορές οι αφηγήσεις των ανθρώπων τις παρουσιάζουν σαν καλές και άλλοτε σαν κακές. Όσες είναι όμορφες, είναι καλές και όσες είναι άσχημες, είναι κακές, μοιάζει λίγο παιδική αυτή η διάκριση αλλά κάποιοι μύθοι έτσι λένε. Τα βασικά χαρακτηριστικά που έχουν οι νεράιδες είναι ότι συνηθέστερα τις παρουσιάζουν όμορφες, μερικές φορές ψηλές και άλλες κοντές με λεπτά αέρινα φτερά και τις βρίσκουμε να τραγουδούν και να χορεύουν. Στα παραμύθια που τις βλέπουμε, και πιο πολύ μέσα από τις αφηγήσεις χωρικών μπορεί να έχουν ξανθά, καστανά ή ακόμα και πράσινα μαλλιά. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι τους αρέσει να ζουν ελεύθερα και να γελάνε.
Όταν τις συναντήσεις
Αυτοί που μπορούν να δούνε τις νεράιδες, λένε, είναι οι Σαββατογεννημένοι ή οι αλαφροΐσκιωτοι. Έτσι επικράτησε και ο όρος νεραιδοπαρμένος, λένε κάποιοι.Έπειτα ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που έχουν οι νεράιδες είναι ότι αν κάποιος τους μιλήσει του παίρνουν τη μιλιά ή τον τρελαίνουν. Οι νεράιδες μιλούν μια δική τους γλώσσα που σύμφωνα με πηγές αν και είναι ακατανόητη κάποιος που θα τις ακούσει μπορεί να επικοινωνήσει μαζί τους. Η γλώσσα αυτή έχει ονομασία τα γεραγιδίστικα. Επιπλέον αν κάποιος ερωτευτεί μια νεράιδα και θέλει να την κρατήσει κοντά του πρέπει να της κλέψει το μαντήλι, τότε αυτή θα είναι πειθήνιο όργανό του. Χωρίς το μαντήλι της δεν μπορεί να φύγει. Όμως σίγουρα κάποια στιγμή θα αναζητήσει την ελευθερία της. Αφού αυτό είναι ένα γνώρισμα προσφιλές στη φύση τους.
Πώς φτάσαμε σήμερα στη λέξη νεράιδα;
Όσον αφορά τώρα την καταγωγή τους τη λέξη νεράιδα την πρωτοσυναντήσαμε στην αγγλική λέξη: «fairy» που είναι βγαλμένη από τη μεσαιωνική λέξη: «faerie» και τη λατινική λέξη: «fatuus» που σημαίνει στα ελληνικά «προφήτης». Κάποιοι πιστεύουν πως είναι κακά δαιμόνια ίσως γιατί κάποιες δοξασίες υποστηρίζουν πως οι νεράιδες ζουν μεταξύ Γης και Κόλασης. Άλλοι, πάλι, πιστεύουν πως είναι καλά όντα που βοηθούν τους ανθρώπους, αν δούν κάποιον που είναι άρρωστος και έχει ανάγκη τη βοήθειά τους θα του τη δώσουν ή κάποιον που έχει χαθεί σε κάποιο δάσος. Άλλοι, πάλι, πιστεύουν πως είναι ζαβολιάρικα πλάσματα που απλά θέλουν να περάσουν καλά και να διασκεδάσουν. Άλλωστε σε πολλές διηγήσεις και θρύλους τις βλέπουμε ή τις ακούμε να γελάνε και να διασκεδάζουν.
Κάποιοι τις συγχέουν με τις Νηρηΐδες που είναι οι κόρες του Νηρέα και της Ωκεανίδας Δωρίδας. Ωστόσο όλα αυτά είναι μόνο δοξασίες καθώς από τόπο σε τόπο αλλάζουν οι μύθοι. Άλλοι μύθοι αναφέρουν πως οι νεράιδες είναι οι φυλακισμένες ψυχές ανθρώπων που χάθηκαν και έχουν μείνει εγκλωβισμένες στη γη. Παρ’ όλα αυτά κανείς δεν ξέρει να πει με σιγουριά πώς προήλθαν.
Οι ονομασίες τους
Επιπροσθέτως, ανάμεσα στα βασικά χαρακτηριστικά που έχουν οι νεράιδες είναι ότι τις χωρίζουν ανάλογα με τα μέρη που ζουν και σε ανάλογες ονομασίες. Για παράδειγμα αυτές που ζουν στις θάλασσες τις φωνάζουν Νερεΐδες, αυτές που ζουν στις πηγές Ναιάδες, αυτές που ζούν στα βουνά Ορεάδες, αυτές που ζούν στα βουνά Αμαδρυάδες κι αυτές που ζουν στα δάση Αμαδριάδες. Επίσης η γενικότερη ονομασία για τις νεράιδες περιλαμβάνει διάφορους όρους, όπως: Αγερικά, Ξωθιές, Αιθέριες, Καλές κυράδες, Καλομοίρες, Σειρήνες, Νύμφες, Φάτα, Νηρηΐδες, Ξωνέρια, Καλούδες.
Εν κατακλείδι
Καταλήγοντας η Ελλάδα μας, αλλά και γενικότερα όλος ο κόσμος, έχει πολλές δοξασίες και θρύλους. Το θεϊκό στοιχείο παρεμβάλλει συνεχώς στις ανθρώπινες διηγήσεις και παραδόσεις. Ο άνθρωπος βρίσκει συνεχώς τρόπους να διαφεύγει από την πραγματικότητα και να δίνει τις δικές του ερμηνείες σε ό,τι θεωρεί ανεξήγητο. Αυτό όμως δεν μπορεί παρά μόνο καλό να κάνει στην παράδοση και στο κομμάτι του πολιτισμού καθώς έχει πλούσιο υλικό προς παράδοση και παρακαταθήκη στις νεότερες γενιές.
Πηγές:
1.Μαρία Καμιτσάκη, «Μύθοι του κάτω κόσμου», http://mythoitoukosmou.weebly.com
2. Λαϊκή Παράδοση, https://www.nymfasia.gr
3. «Νηρηΐδες ή Νεράιδες», 25 Δεκεμβρίου 2010, https://helectra.wordpress.com
4. Βάσω Φατούρου, «Νεράιδα της αυγής: 10 στοιχεία για τα μυθικά όντα που εμπνέουν!»,21 Οκτωβρίου 2016, https://www.tsemperlidou.gr
