
Ένα διαζύγιο αποτελεί το πιο μυτερό αγκάθι ενός γάμου. Τις περισσότερες φορές μοιάζει με πολλά γκρίζα σύννεφα. Με ένα γκρίζο ουρανό, έτοιμο να δακρύσει. Ο John Gottman, ομότιμος καθηγητής Ψυχολογίας του πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, διεξήγαγε πολλές έρευνες σε παντρεμένα ζευγάρια και κατέληξε σε ορισμένες συμπεριφορές, ή αλλιώς συμπεριφοριστικά μοτίβα, που μπορούν να οδηγήσουν σε ένα διαζύγιο. Τα μοτίβα αυτά ονόμασε «Τα τέσσερα αμαρτήματα του διαζυγίου» ή αλλιώς The Four Horsemen.
Στα σαράντα χρόνια της έρευνας του, ο Gottman μελέτησε και εξέτασε πολλά ζευγάρια. Το πως αλληλεπιδρούν αλλά και τις διάφορες συμπεριφορές τους. Χρησιμοποίησε και ανέπτυξε διάφορα ψυχομετρικά εργαλεία για να μελετήσει ποια συμπεριφοριστικά μοτίβα οδηγούν ένα ζευγάρι σε ένα πετυχημένο γάμο και ποια σε διαζύγιο. Κατέληξε πως συμπεριφορές όπως η κριτική, η περιφρόνηση, η αμυντικότητα και αυτό που ονομάζουμε «πέτρινος τοίχος» είναι πιο πιθανά να δηλητηριάσουν την σχέση του ζευγαριού. Αυτά αποτελούν και τα τέσσερα αμαρτήματα.
Κριτική
Η κριτική δεν είναι ασυνήθιστη σε μία σχέση. Κριτική ονομάζουμε οποιοδήποτε αρνητικό σχόλιο ξεγλιστρά από τα χείλη ενός ανθρώπου για μία ιδιότητα αλλά και μία συμπεριφορά ενός άλλου ατόμου. Σε ένα διαζύγιο μπορεί να οδηγήσει η κριτική, αν ο ένας σύντροφος συνεχώς τονίζει τα ελαττώματα και τις κακές συνήθειες του άλλου. Το σωστό μονοπάτι είναι η έναρξη μίας ήπιας συζήτησης. Μίας συζήτησης όπου θα μοιραστεί κανείς τα συναισθήματα και τις σκέψεις του με υγιή τρόπο, χωρίς να προκαλέσει αισθήματα αναξιότητας στον άλλο.
Περιφρόνηση
Αισθήματα αναξιότητας μπορεί να προκαλέσει και η περιφρόνηση και μάλιστα σε πολύ πιο έντονο βαθμό. Η κριτική μπορεί να περιοριστεί στα λόγια, αλλά η περιφρόνηση μπορεί να ακολουθήσει δρόμους πιο σκοτεινούς. Δρόμους που θα χωθούν σαν μαχαίρια στο στήθος του ανθρώπου που έχουμε απέναντι μας. Σύμφωνα με την έρευνα του Gottman, η περιφρόνηση είναι και η σημαντικότερη αιτία που οδηγεί σε ένα διαζύγιο. Στην περιφρόνηση, το άτομο που την ασκεί παίρνει την θέση του ανωτέρου και μπορεί η συμπεριφορά του να εξελιχθεί ακόμα και σε συναισθηματική κακοποίηση. Το αντίδοτο στην υποτίμηση είναι να εκφράζει κανείς άμεσα τι έχει ανάγκη, χωρίς σχόλια και άλλες εκφράσεις που μπορεί να κάνουν κάποιον να νιώσει κατώτερος του.
Αμυντικότητα
Η αμυντικότητα ακολουθεί συνήθως την κριτική. Το άτομο που δέχεται το κύμα των αρνητικών σχολίων πρέπει με κάποιον τρόπο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Αυτό μπορεί να γίνει με διάφορες δικαιολογίες, κατηγορίες ακόμα και με περισσότερη κριτική. Σε αυτή την περίπτωση, το μονοπάτι που ακολουθεί κανείς είναι να αναγνωρίσει τις ευθύνες του και να τις αναλάβει. Να παραδεχθεί τα λάθη του και να απολογηθεί γι’ αυτά.
«Ο πέτρινος τοίχος»
Όπως την κριτική ακολουθεί η αμυντικότητα, έτσι και την περιφρόνηση ακολουθεί «ο πέτρινος τοίχος». Σε αυτή την περίπτωση, το άτομο που δέχεται την συμπεριφορά, που νιώθει ότι το υποτιμούν, υψώνει ένα τείχος και σταματάει να απαντάει στα σχόλια του συντρόφου του. Με τον πέτρινο τοίχο, εξαφανίζει διόδους επικοινωνίας και δηλητηριάζει κάθε αλληλεπίδραση. Αυτό μπορεί να φέρει διάφορες σκέψεις όπως ότι δεν νοιάζεται ή δεν ακούει τον άλλο ενώ στην πραγματικότητα προσπαθεί να επεξεργαστεί και να επιβιώσει μέσα από αυτή την θύελλα. Το αντίδοτο σε αυτό είναι το άτομο να προσπαθήσει να γιατρέψει τις πληγές του. Να πάρει ένα διάλειμμα.