Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα ή σπονδυλοαρθρίτιδα είναι μια οροαρνητική σπονδυλοαρθρίτιδα. Συγκεκριμένα, ένα αυτοάνοσο νόσημα, δηλαδή, μια χρόνια, συστηματική, φλεγμονώδης αρθρική νόσος. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, η λέξη «αγκύλωση» σημαίνει οστεοποίηση, ενώ η «σπονδυλίτιδα», υποδηλώνει φλεγμονή των σπονδύλων.
Αιτίες που προκαλούν την νόσο
Η ακριβής αιτία είναι άγνωστη, ωστόσο, οι ερευνητές πιστεύουν ότι έχει γενετική προδιάθεση. Ειδικότερα, το 90% των ατόμων με αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, έχουν το αντιγόνο ιστοσυμβατότητας HLA- B27. Επισημαίνεται, ότι το HLA- B27 ανιχνεύεται και στο 80% των ατόμων με σύνδρομο Reiter και σε ένα μικρό ποσοστό σε φυσιολογικά άτομα. Έτσι, ένα άτομο μπορεί να έχει το HLA-B27 αλλά να μην εκδηλώνει αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, καθώς αυτή επηρεάζεται και από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Ακόμη ένα άτομο μπορεί να έχει αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα αλλά να μην έχει το HLA-b27. Τέλος, το HLA- B27 μπορεί να κληρονομηθεί.
Ποιος μπορεί να την εμφανίσει;
Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα εμφανίζεται, κυρίως σε άτομα ηλικίας 20-40. Βέβαια, μπορεί να προσβάλλει και παιδιά και ηλικιωμένους, Συχνότερα, όμως, ασθενείς είναι άντρες κάτω των 40 ετών. Ακόμη, επιβαρυντικός παράγοντας για την εμφάνιση της, είναι το να έχει κάποιος άλλο ένα αυτοάνοσο, όπως η νόσος του Crohn, η ψωρίαση και η ελκώδης κολίτιδα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα προκαλεί, πόνο στην πλάτη των ασθενών, πρωινή οσφυαλγία και δυσκαμψία που υποχωρεί με άσκηση, αλλά δεν είναι θεραπεύσιμη. Επίσης, οι ασθενείς τείνουν να γέρνουν προς τα εμπρός την πλάτη, στην προσπάθεια τους να ανακουφιστούν από τον πόνο. Άλλα συμπτώματα που παρουσιάζουν είναι η γενική αδυναμία, η απώλεια όρεξης, ο πόνος και το πρήξιμο των αρθρώσεων, η περιορισμένη κινητικότητα της σπονδυλικής στήλης, η κύφωση, η περιφερική ολιγοαρθρίτιδα, η ιριδοκυκλίτιδα, η ίνωση των πνευμόνων και η ανεπάρκεια αορτής. Πολύ χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η ενθεσίτιδα του Αχιλλείου τένοντα.
Διάγνωση νόσου
Ο ειδικός βασίζει την διάγνωση του, στα συμπτώματα του ασθενούς, στις εξετάσεις αίματος, σε απλές ακτινογραφίες για αρχικά στάδια της νόσου και σε μαγνητική τομογραφία σε περίπτωση που η απλή ακτινογραφία δεν μπορεί να βοηθήσει. Μάλιστα, χαρακτηριστικό εύρημα της απλής ακτινογραφίας είναι η σπονδυλική στήλη bamboo.
Οι εξετάσεις αίματος μπορεί να δείξουν φλεγμονή. Δηλαδή, αυξημένη ΤΚΕ και CRP. Ακόμη, με ειδικές εξετάσεις αίματος μπορεί να αποδειχτεί αν κάποιος είναι θετικός στο HLA-B27.
Θεραπεία
Στόχος της θεραπείας την αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας είναι, η ανακούφιση των ασθενών από τα συμπτώματα της. Για τον λόγο αυτόν, καλό θα ήταν ο ασθενής να αθλείται τακτικά, να διατηρεί το σωματικό του βάρους σε υγιή πλαίσια, να δοκιμάζει την φυσικοθεραπεία και να φροντίζει την στάση του σώματος του. Επίσης, ανάλογα με τον ασθενή, την ηλικία του και την σοβαρότητα της νόσου του μπορούν να δοθούν τα εξής:
- Απλά αναλγητικά και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη.
- Στεροειδή.
- Αντιρευματικά (DMARD).
- Βιολογικές θεραπείες, anti- TNF.
Βιβλιογραφία
Εικόνα: https://next.amboss.com/us/article/ZT0Z62?q=ankylosing+spondylitis
https://www.webmd.com/ankylosing-spondylitis/what-is-ankylosing-spondylitis
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/ankylosing-spondylitis
https://www.nhs.uk/conditions/ankylosing-spondylitis/treatment/
https://next.amboss.com/us/article/ZT0Z62?q=ankylosing+spondylitis
Βιβλίο: Μιχαήλ Δούμας, Κωνσταντίνος Τζιομαλος (επιμ.), Παθολογική Φυσιολογία, δεύτερη έκδοση, Θεσσαλονίκη 2014.