
Ο “Κήπος” προάγει το γόνιμο πολιτισμικό διάλογο και ενισχύει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των συμμετεχόντων μέσα από τα σεμινάρια. Ένα εργαστήρι που αναπτύσσει την αξία της ενσυναίσθησης, καλλιεργεί ανθρωπιστικά ιδανικά και τονίζει την σπουδαιότητα της συνεργασίας. Εμείς συνομιλήσαμε με την Θεοδοσία Κωνσταντινίδου, τον άνθρωπο που κρύβεται πίσω από τον Πολυχώρο δημιουργικής απασχόλησης για ενήλικες “Κήπος” και μοιράζεται μαζί μας πώς δημιούργησε το κέντρο σεμιναρίων και πόσο αγαπάει να μαθαίνει καινούργια πράγματα.
Επιμέλεια Συνέντευξης : Άννυ Σκεντέρη
Μιλήστε μας για την Θεοδοσία. Να γνωρίσουν οι αναγνώστες μας τον άνθρωπο που κρύβεται πίσω από το επιτυχημένο εργαστήρι που λέγεται “Κήπος”.
Μεγάλωσα εδώ στη Θεσσαλονίκη, σπούδασα στην Αθήνα στο Πάντειο και μετά στη Νομική Θεσσαλονίκης . Εκεί έκανα και το μεταπτυχιακό μου πάνω στην Φιλοσοφία Ιστορικής Κοινωνιολογίας του Δικαίου αυτό βέβαια έγινε αργότερα . Πρώτα ξεκίνησα να δουλεύω στην Εκπαίδευση από το 1982 μόλις δηλαδή αποφοίτησα. Είχε ανοίξει τότε το κομμάτι και έπαιρναν καθηγητές και από τις άλλες σχολές .Έτσι λοιπόν , δούλεψα στην Εκπαίδευση από το ’82 σε όλα τα επίπεδα της Δευτεροβάθμιας και εν μέρη της Τριτοβάθμιας , όπως στη Σχολή Δοκίμων της Αεροπορίας . Τους έκανα μαθήματα κοινωνιολογίας , Δίκαιο , Αγωγή του Πολίτη και Ιστορία. Και ταυτόχρονα είχα και την δική μου επιμόρφωση , ακόμη και έχοντας κάνει οικογένεια. Κάθε χρόνο πήγαινα και μάθαινα κάτι καινούργιο, μα θα ήταν μαι ξένη γλώσσα και σεμινάρια διαφόρων ειδών. Διότι όλα αυτά όχι μόνο μου άνοιγαν τα μάτια αλλά με βοήθησαν και στην δουλειά μου. Μου έκανε πάρα πολύ καλό. Για εφτά χρόνια παρακολουθούσα τα σεμινάρια του ΟΚΑΝΑ για την πρόληψη στους εφήβους με βιωματικά εργαστήρια και αυτά ήταν η πρώτη πολύ καλή μεθοδολογία που είδα με το βιωματικό. Μέχρι τότε δεν το είχα δει , σε καμία άλλη εκπαίδευση που είχα κάνει. Αυτά που έμαθα εκεί προσπάθησα μετά να τα εφαρμόσω σε όλα μου τα μαθήματα , όσο μπορούσα δηλαδή γιατί δεν είχαμε και τον χρόνο . Έπρεπε να βγάλουμε και την ύλη, αλλά όσο μπορούσα του έκανα είτε στην Αγωγή , είτε στην Ιστορία μόνο και μόνο για να μπαίνουν πιο εύκολα μέσα στο ρόλο τα παιδιά. Μετά το θέατρο , 17 χρόνια θέατρο στο σχολείο. Ήταν μια ευτυχία και μια χαρά και για τα εμάς αλλά και για τα παιδιά να ζήσουν το περιβάλλον του δημιουργού μιας παράστασης. Ελευθερία, συμμετοχή , ικανοποίηση , ναι το έκανα . Είναι μεγάλη υπόθεση όταν τελειώνει μια παράσταση και λέει όλοι η ομάδα ‘Το έκανα” , το κάναμε , έγινε είναι μεγάλη υπόθεση. Είναι από τα πρώτα βήματα για να προχωρήσουν στη ζωή τους και να πουν ναι μπορώ να το κάνω . Ένα πράγμα που σου φαίνεται βουνό , στο τέλος να λές οτι γίνεται.
Πώς σας γεννήθηκε η ιδέα για την δημιουργία του Πολυχώρου “Κήπος”;
Αφού έκανα όλα αυτά που περιέγραψα στο σχολείο, το μόνο που δεν είχα κάνει είναι η Εκπαίδευση Ενηλίκων. Και επειδή ασχολούμουν με τον Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό με τα παιδιά , κατάλαβα οτι και οι ενήλικες χρειάζονται βοήθεια . Για να γίνει αυτό χρειαζότανε να παρακολουθήσω κάποια σεμινάρια. Ένα αυτό. Δεύτερον το οτι είχα ασχοληθεί με τον Αριστοτέλη στην Διπλωματική μου και λέω τι κρίμα που αυτός ο ωραίος τύπος μας δυσκολεύει , γιατί να μην τον πούμε με απλά λόγια . Δέκα μαθήματα ας πούμε , δέκα συναντήσεις για τον Αριστοτέλη , απλά να πάρουν μια ιδέα για το τι είπε και πόσο μπορεί να βοηθηθεί ο άλλος μέσα από αυτό. Έτσι , ενώ ήμουν ακόμη στο σχολείο έκανα κάποια μαθήματα σε ένα θεατράκι Έξω από τα Τείχη που ήτανε τα ” Δέκα μαθήματα στον Αριστοτέλη” . Όταν αποφάσισα να τελειώσω από το σχολείο ήταν το 2013 , ήδη από το 2009 είχα πάει να κάνω μια Εκπαίδευση ενηλίκων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Είχα πάρει και την πιστοποίηση , δεν είχα ακόμη συγκεκριμένο λόγο που το έκανα, δεν ήξερα ακόμη τι θα κάνω. Το καλοκαίρι που σταμάτησα το σχολείο άρχισα να το συζητάω πως τα σεμινάρια για τον Αριστοτέλη που έκανα , πως θα μπορούσα να βρω έναν χώρο. Και εκεί που δεν το περίμενα βρέθηκαν και άλλοι 2-3 παλιοί μου μαθητές που είχανε τελειώσει από το Πανεπιστήμιο. Ο ένας Ιστορία, ο άλλος είχε κάνει Δημιουργική γραφή, ο άλλος Εικαστικά. Και έτσι μαζευτήκαμε και πήγαμε στο apoDec . Μας παραχώρησαν τον χώρο και ξεκινήσαμε . Στο χρόνο πάνω είχαμε μια πολύ μεγάλη συμμετοχή. Σιγά , σιγά τέλη του 2016 φύγαμε από εκεί γιατί δεν χωρούσαμε πια που επεκταθούμε. Ο χώρος εδώ που είμαστε μας άρεσε πολύ και τον αγαπήσαμε , μας βόλεψε , έχει και τον Κήπο. Μετά άρχισε να έρχεται πολύς κόσμος να αυτο-προτείνεται. Εγώ πάντα κρατούσα ένα κομμάτι της άτυπης εκπαίδευσης και είχα αυτήν την λογική . Όπως πας στο γυμναστήριο κάνε λίγο γυμναστική το μυαλό σου. Κρατήσαμε όρια στα σεμινάρια διάρκειας δηλαδή 2-3 μηνών , μια φορά την εβδομάδα που μπορεί να το παρακολουθήσει ο ενήλικας , γιατί ο ενήλικας έχει δουλείες , έχει οικογένειες . Δεν μπορεί να τον δεσμεύσεις για μια χρονιά ολόκληρη.
Με ποιον τρόπο πραγματοποιούνται τα μαθήματα;
Τα μαθήματα εγώ ήθελα να είναι πρώτα πρώτα συμμετοχικά με την έννοια οτι ο ενήλικας έχει ήδη ένα δικό του background . Έχει σπουδές, έχει και εμπειρίες. Αν δεν συμβάλει μέσα στην ομάδα , σωστή δουλειά δεν γίνεται. Δηλαδή πρέπει να κάνουμε και συμβάλουμε το σεμινάριο όλοι με ένα τρόπο. Είναι ο εισηγητής που έχει κάνει μια προετοιμασία για την πορεία του μαθήματος , το οποίο έχουμε συζητήσει μαζί, δηλαδή υποβάλλεται το σχέδιο από πριν. Επειδή έχω την εμπειρία , σε όσους δεν το έχουν ξανά κάνει τους καθοδηγώ λίγο στην αρχή. Υπήρχαν συνεργάτες που ήρθαν για πρώτη φορά και άπειροι κάτσαμε λίγο μαζί. Εμένα με ενδιαφέρει πολύ το βιωματικό , η αλληλεπίδραση , η κουβέντα , η άνεση , η εξωστρέφεια . Εκεί βρίσκεται και για εμένα ένα καλό σεμινάριο Ενηλίκων.
Με ποια κριτήρια διαλέγετε την θεματολογία των σεμιναρίων;
Να είναι κάτι που πράγματι να αγγίζει τα ενδιαφέροντα του κόσμου. Δηλαδή κάτι πάρα πολύ ειδικό όπως για παράδειγμα ένα Ιστορικό σεμινάριο και είναι εξειδικευμένο δεν αφορά τον κήπο. Το να μιλήσουμε γενικότερα για μια ολόκληρη περίοδο όπως το Βυζάντιο και να έχουμε ένα οργανωμένο πρόγραμμα που να μας εξηγεί τι είναι το Βυζάντιο 1..2..3..για να πάρεις μια εικόνα. Αλλά τα πολύ ειδικά τα κάνεις στο Πανεπιστήμιο σε μια Διπλωματική και το αναλύεις όσο θέλεις. Εδώ σε μια βάση Εκπαίδευση Ενηλίκων που είμαστε εμείς , δεν έχουμε το χαρακτήρα πανεπιστημιακού επιπέδου αλλά έχουμε βασικές και ουσιαστικές γνώσεις.

Πότε ξεκινούν οι κύκλοι σεμιναρίων και τι αφορούν;
Έχουμε συνέχεια νέους κύκλους. Κάθε χρόνο και κάτι. Και μπορώ να πω οτι σε κάποιες φάσεις κλείνουν κάποιοι κύκλοι και ανοίγουν κάποιοι άλλοι με άλλες θεματολογίες. Τώρα φέτος ας πούμε θέλαμε πάρα πολύ να κάνουμε κάτι για την Οικολογία , για το θέμα της Κλιματικής Αλλαγής. Και θα γίνει μια πολύ μεγάλη συνάντηση από τα τέλη του Οκτώβρη , αρχές Νοέμβρη και θα είναι κάτι το καταπληκτικό , θα συνεργαστούμε ακόμη και με το Λαϊκό Πανεπιστήμιο Αλληλέγγυων Οικονομιών. Θα ξεκινήσουμε με τα τέσσερα βασικά, το νερό,την ενέργεια, το κλίμα και τη διαχείριση των σκουπιδιών .Μετά θα συνεχιστεί με προτάσεις για το τι κάνουμε πάνω σε αυτά τα ζητήματα. Θα υπάρχουν προτάσεις για περάσουμε σε δράσεις. Ένα άλλο που θα γίνει είναι το κομμάτι για τα γυναικεία ζητήματα . Θα ξεκινήσουμε από την αρχή , την ιστορία του φεμινιστικού κινήματος . Τι κερδήθηκε , τι έχει γίνει, τι δεν ε΄χει γίνει και να δούμε που βρισκόμαστε τώρα. Από τον Ιανουάριο θα ξεκινήσει και με πολλά άλλα ζητήματα όπως των στερεοτύπων και των μεταναστών. Επίσης θα έχουμε μια ομάδα προφορικής Ιστορίας , το οποίο θα λέγεται ” Περιπατητική Τέχνη”. Περπατώντας λοιπόν θα δούμε πως εμπνέεσαι και δημιουργείς Τέχνη. Αυτό θα μας το κάνει η Εβίτα η οποία μόλις τελείωσε την Σχολή Καλών Τεχνών με άριστα. Έχουμε και την θεραπευτική γιόγκα, που η κοπέλα που την διδάσκει είναι Αρχιτέκτονας και χτίζει σώματα στον κόσμο και ταυτόχρονα επεμβαίνει στο άγχος . Και μπορεί να το κάνει και στα αγγλικά.
Μοιραστείτε μαζί μας μια εμπειρία σας με το εργαστήρι που ξεχωρίζετε.
Η εμπειρία μου είναι ότι εδώ δημιουργούνται φιλίες και πολύ καλές μάλιστα. Είναι μια μεγάλη ικανοποίηση για εμένα . Όταν μάθαινα ότι τα παιδιά πήγαιναν μαζί για καφέ ακόμη και για διακοπές ήταν πολύ μεγάλη χαρά. Και υπάρχει ένα ουσιαστικό ενδιαφέρον ο ένας για τον άλλον. Δεν θα ξεχάσω μια κοπέλα που ερχόταν μαζί με μια φίλη της η οποία είχε ένα πρόβλημα υγείας και όλοι ενδιαφέρθηκαν για το κορίτσι. Είναι κάτι που σπανίζει. Γιατί όταν πεις οτι εγώ θα κοιτάξω τον εαυτό μου , ήδη έχεις κάνει το πρώτο βήμα για την μοναξιά σου. Οι σχέσεις μας με τους άλλους φανερώνουν και το ποιοι είμαστε.
Οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης αγκαλιάζουν τις νέες ιδέες;
Καμιά φορά χρειάζεται λίγος χρόνος. Όταν πρωτοξεκινήσαμε το σεμινάριο για το Μωσαϊκό δεν είχε πολύ κόσμο. Την δεύτερη χρονιά όμως έγινε με μεγάλη επιτυχία. Αυτό που θέλω να πω είναι οτι χρειάζεται λιγάκι να επικοινωνηθεί , λίγο περισσότερο χρόνο. Ενώ σε άλλο σεμινάριο που αφορούσε το λευκό τσιμέντο έγινε πανικός, δεν χωρούσαμε. Και να πω ότι έχω μείνει άναυδη από τους Εισηγητές για το πόσο επαγγελματίες είναι. Θέλαμε όσοι έρχονται να αισθάνονται άνετα, δημιουργήσαμε έναν χώρο φιλικό προς όλους.

Η ” Μη τυπική μάθηση” είναι ένα καινούργιο είδος μόρφωσης;
Όχι, η βάση τους υπήρχε πάντοτε. Αλλά άν το πάρουμε θεσμικά ήδη στην Αγγλία πριν από το Β’ παγκόσμιο πόλεμο οι Άγγλοι δημιούργησαν τα λαϊκά Σχολεία και μετά επεκτάθηκαν σε όλη την Ευρώπη. Όπου δεν έπαιρνες πτυχίο, άτυπα. Όπως και στην Ελλάδα την δεκαετία του ’50 όπου πήγαιναν να μάθουν να γράφουν , για να μπορούν να μιλούν με γράμματα με τα παιδιά τους που έφευγαν στο εξωτερικό μετανάστες. Έχω και παράδειγμα την προγιαγιά μου που πήγε να μάθει να γράφει. Άτυπα είχαν δημιουργηθεί σχολεία που τους μάθαιναν όπως για παράδειγμα ραπτική. Μετά διάφοροι φορείς είχαν τέτοια είδους εκπαίδευση. Αυτά όμως ήταν κρατικά επιχορηγούμενα . Εμείς όμως συντηρούμαστε από μόνοι μας, χωρίς ποτέ καμία επιχορήγηση. Αυτό είναι άθλος και άθλος βέβαια των φίλων που έρχονται. Πάντα δίνω παράδειγμα για την άτυπη εκπαίδευση το παλικάρι από το Slumdog Millionaire , όπου δεν είχε καμία μόρφωση αλλά πήγαινε θέατρο, διάβαζε, πήγαινε σινεμά έτσι έχτισε την μόρφωσή του.
Ποιος είναι ο επόμενος στόχος για τον “Κήπο” στα επόμενα χρόνια;
Σιγά, σιγά προχωράνε αυτά. Θα ήθελα στον “Κήπο” να γίνουν ωραίες παραστάσεις. Και από τις ομάδες που έχουμε να κάνουν πράγματα, όπως για παράδειγμα από την δημιουργική γραφή να δώ ένα βιβλίο και πιστεύω ότι θα γίνει. Επίσης ένα περιοδικό του “Κήπου” που θα κυκλοφορήσει μια φορά το χρόνο .Έχουμε κάνει εκθέσεις φωτογραφίας. Εκείνο βέβαια που θα με ενδιέφερε πάρα πολύ , θα ήθελα να δω στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη βασικά πως δουλεύουν αντίστοιχα με εμάς πράγματα. Να έρθουμε σε επικοινωνία με αντίστοιχους φορείς. Πιστεύω ότι έχει ανοίξει ο δρόμος αυτός. Ήταν λίγο δύσκολο τα προηγούμενα χρόνια αλλά τώρα αισιοδοξώ ότι κάποια στιγμή θα γίνει. Επίσης έχουμε αρχίσει και στις εκδρομές στον “Κήπο”. Πέρυσι είχαμε κάνει στην Προύσσα ένα υποδειγματικό ταξίδι από όλους και τους συμμετέχοντες αλλά και η οργάνωση ήταν άψογη. Και φέτος συζητάμε να ξανά γίνει την Άνοιξη.
Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να δείτε όλο το πρόγραμμα του Πολυχώρου και Κέντρο Σεμιναρίων “Κήπος”:
Κήπος site: https://kipos-seminaria.gr/el/