Αποτελούν ίσως έναν από τους top προορισμούς της εποχής και τα πιο καρτποσταλικά χωριά στην Ελλάδα και δεν είναι άλλα από τα Ζαγοροχώρια! 30 περίπου χιλιόμετρα από τα πανέμορφα Ιωάννινα θα συναντήσετε μια ξεχωριστή ιστορική,πολιτιστική και οικιστική ενότητα 52 χωριών. Η λέξη “Ζαγόρι” ετυμολογικά προέρχεται από το σλαβικό «Ζα Γκόρα» (За Гора) που σημαίνει «πίσω από το βουνό»ή ακόμη πιο σωστά «ο τόπος πέρα από το βουνό»,δηλαδή το Μιτσικέλι.
Στα Ζαγοροχωρία η “άγρια” και επιβλητική φύση θα σε συνεπάρει, με τα πανύψηλα βουνά, τα ορμητικά ποτάμια, τις αλπικές λίμνες,τα βαθιά φαράγγια,τους εντυπωσιακούς καταρράκτες και τα πανέμορφα τοξωτά γεφύρια που ξεπροβάλλουν. Τα γεφύρια μάλιστα που σώζονται άλλα ακέραια άλλα όχι σε τόσο καλή κατάσταση κατασκευάσθηκαν το 19ο αι., υπάρχουν και κάποια ακόμη παλαιότερα, του 18ου αιώνα. Άλλα είναι μονότοξα, άλλα δίτοξα και άλλα τρίτοξα, όλα όμως έχουν μια μοναδική γοητεία.
Έχουν πολλά κοινά αρχιτεκτονικά, ιστορικά και πολιτισμικά στοιχεία καθιστώντας τα κιόλας να έχουν ανακηρυχθεί ως παραδοσιακοί οικισμοί. Στην αρχιτεκτονική τους δεσπόζει κυρίαρχα η ζαγορίσια λαϊκή κουλτούρα, στην οποία δεσπόζουσα θέση κατέχουν πρωτίστως η πέτρα και δευτερευόντως το ξύλο. Σχολεία, σπίτια, καμινάδες, καλντερίμια, βρύσες και πηγάδια όλα είναι φτιαγμένα από πέτρα, η οποία “αφθονεί” σε αυτό το τμήμα της Πίνδου. Τα περισσότερα Ζαγοροχώρια διαθέτουν παραδοσιακούς πέτρινους ξενώνες, ταβερνάκια που σερβίρουν τοπικές λιχουδιές (σπεσιαλιτέ της περιοχής οι ζαγορίσιες πίτες!), καφενεία, καταστήματα που πωλούν παραδοσιακά ντόπια προϊόντα, μέλι, ξυλόγλυπτα κλπ
Μικρό & Μεγάλο Παπίγκο
Αποτελούν τα “πέτρινα στολίδια” των Ιωαννίνων και είναι ίσως τα πιο δημοφιλή από τα υπόλοιπα, μιας και η πληρότητα σε φουλ σεζόν φτάνει το 100%. Είναι χαρακτηριστικά δείγματα της Ζαγορίτικης αρχιτεκτονικής τα με πέτρινα λιθόστρωτα καλντερίμια, τα σπίτια και τους ξενώνες που είναι φτιαγμένα από πέτρα και ξύλο. Είναι χτισμένα στις πλαγιές του όρους της Τύμφης σε υψόμετρο 960 μέτρων.
Αρίστη
Αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του δυτικού Ζαγορίου , χτισμένο σε υψόμετρο 650 µέτρα σε μια καταπράσινη πλαγιά. Είναι ένα πανέμορφο κεφαλοχώρι που βρίσκεται στο δρόμο προς Παπίγκο και η ζωή γύρω από την κεντρική πλατεία με τον πλάτανο και το παλιό περίπτερο. Από το χωριό θα δείτε τις πανέμορφες βουνοκορφές αλλά και τον φιδίσιο δρόμο που οδηγεί προς το Παπίγκο, ενώ θα φιλοξενηθείτε σε υπέροχους ξενώνες που δεσπόζουν στο χωριό.
Ελάτη
Ένας ακόμη παραδοσιακός και παραμυθένιος οικισμός που είναι χτισμένος αμφιθεατρικά στο βουνό Μιτσικέλι με άγρια ομορφιά και λιθόστρωτα καλντερίμια. Πετρόχτιστα ξενοδοχεία και ζεστοί ξενώνες συμπληρώνουν το σκηνικό του ορεινού όγκου προσφέροντας ζεστούς και άνετους χώρους για μία ευχάριστη διαμονή. Τα περισσότερα δωμάτια στα ξενοδοχεία που υπάρχουν στην Ελάτη διαθέτουν τζάκι και απέραντη θέα.
Άνω Πεδινά
Είναι στην κατηγορία των…” Low profile” χωριών του Ζαγορίου αλλά με απίστευτη ομορφιά! Θα περπατήσετε στα καλντερίμια τους ανάμεσα σε αρχοντόσπιτα από ζαγορίσια στουρνόπετρα και θα συναντήσετε τους πιο ζεστούς ξενώνες.Σημαντικά αξιοθέατα είναι η Λαμπριάδος Σχολή, ο ναός του Αγίου Δημητρίου του 1793, η μονή Αγίας Παρασκευής του 1750 και η μονή Ευαγγελίστριας του 1793.
Κάτω Πεδινά
Αποτελεί έναν από τους παλαιότερους οικισμούς του Ζαγοριού με ξεχωριστή άγρια φυσική ομορφιά.Η παλαιότερη ονομασία των Κάτω Πεδινών ήταν “Σουδενά”, όνομα το οποίο προέρχεται από σλαβική ρίζα που πιθανώς σημαίνει “κρύος τόπος” και αναφέρεται ακόμα από τους ζαγορίσιους. Ιδιαίτερης φύσης είναι η αρχιτεκτονική του χωριού καθώς σώζονται ακόμη και σήμερα αρκετά πετρόκτιστα αρχοντικά του 18ου αιώνα,κτίσματα κατασκευασμένα με την τεχνική της ξερολιθιάς και χώροι παραδοσιακής αγροτικής παραγωγής, όπως καλύβες και αλώνια, ενώ στον κάμπο που εκτείνεται μπροστά από το χωριό βρίσκονται έξι πέτρινα πηγάδια.
Βίτσα
Είναι ένας ακόμη καρτποσταλικός οικισμός του Ζαγορίου θαρρείς βγαλμένος από πίνακα ζωγραφικής. Βρίσκεται στην είσοδο του φαραγγιού του Βίκου και διακρίνεται για την ενότητα των λιθόκτιστων οικιών, εκκλησιών, δρόμων και πλατειών του, που το καθιστούν ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά Ζαγοροχώρια του Κεντρικού Ζαγορίου. Αποτελείται από δύο χωρικές ενότητες (μαχαλάδες), την Άνω Βίτσα και την Κάτω Βίτσα.
Μονοδένδρι
Ακόμη ένα στολίδι της Ηπείρου, το Μονοδένδρι είναι από τα πιο δημοφιλή Ζαγοροχώρια και βρίσκεται σε ύψος 1.060 μ. απέναντι από το Βραδέτο. ξιοθέατα της περιοχής είναι ο – ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής κατασκευής – ναός του Αγίου Αθανασίου, που αναστηλώθηκε με δαπάνη των αδελφών Ριζάρη και δεσπόζει στην κεντρική πλατεία (μεσοχώρι) του χωριού, ο ναός του Αγίου Γεωργίου ( ανακαινίστηκε το 1538 ) το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής που ιδρύθηκε το 1412 από τον βοεβόδα Μιχαήλ Θερειανό επί κυριαρχίας Κάρολλου Τόκκου στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και βρίσκεται στο χείλος του φαραγγιού του Βίκου, ο αρχαιολογικός χώρος στη θέση Γενίτσαρη και οι πέτρινοι πύργοι στη θέση Οξιά.
Ασπράγγελοι
Σε προνομιακή θέση σε υψόμετρο 1.000 µ. στις πλαγιές του όρους Μιτσικέλι και με προνομιακή ζαγορίσια ομορφιά, οι Ασπράγγελοι είναι ένας ιστορικός οικισμός με την ύπαρξη του να χρονολογείται πίσω στο 1380. Η προηγούμενη ονομασία του χωρίου ήταν Ντοβρά. Τα κύρια αξιοθέατα είναι πέτρινη εκκλησία της Παναγίας χτίστηκε το 1915 και λίγο πιο μακριά βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που χτίστηκε το 1776.
