Περσόνα του Ίγκμαρ Μπέργκμαν-2ο Φεστιβάλ Αντίβαρο

Περσόνα είναι το προσωπείο των ηθοποιών την ώρα που παίζουν ένα ρόλο.
“Μελαγχολία, πόνος και δάκρυα που μετατρέπονται σε δυναμικές εκρήξεις χαράς. Ευαισθησία στα χέρια. Ανοιχτό μέτωπο, σοβαρότητα, μάτια που αναζητούν την κρυφή παιδικότητα. Σιγά σιγά βρίσκω τη λέξη που ψάχνω. Ένα πρόσωπο που μετά βίας διακρίνεται μέσα στο άσπρο. Το πρόσωπο της Άλμα. Το πρόσωπο της Βόγκλερ”. Ι.Μ.

Η Περσόνα αποτελεί εμβληματική ταινία για τον 20ο αιώνα αλλά και ορόσημο πια του Σουηδού σκηνοθέτη Ίγκμαρ Μπέργκμαν.Δύσκολο αλλά επιτυχημένο εγχείρημα από τους Ελέφαντες της Τήλου η μεταφορά ενός έργου από μια μορφή τέχνης σε άλλη. Ο λόγος φυσικά για τη θεατρική ομάδα Elephas Tiliensis και την τέταρτη παράσταση που φιλοξενεί το Φεστιβάλ Αντίβαρο.Μετά το θέατρο του Νέου Κόσμου και την επιτυχία της εκεί, η Persona θα αποκαλυφθεί και στη σκηνή του Κέντρου Κρητικής Λαϊκής Κρητικής Τέχνης.

Λίγα λόγια για το έργο…

Advertisements

Η Ελίζαμπεθ Βόγκλερ, μια καταξιωμένη ηθοποιός , κατά τη διάρκεια της ερμηνείας της ως Ηλέκτρα στη θεατρική σκηνή, χάνει ξαφνικά τη φωνή της. Η συμβουλή του ιατρού της είναι να αποσυρθεί σε μια εξοχική κατοικία. Μόνη της συντροφιά, η νεαρή νοσοκόμα της ,Άλμα. Στην απομόνωση και τη σιωπή, η ζήλια, το άγχος, ο ερωτισμός και οι προβληματισμοί γύρω από την ταυτότητα θα ρίξουν και θα ανταλλάξουν τη μάσκα. Θα ρίξουν και θα ανταλλάξουν την ”περσόνα”. Μια παράσταση που δομείται σε αντιθέσεις που μετουσιώνουν τη μοναδική μάσκα, τη μοναδική περσόνα.

Δύο καρέκλες, οι μόνες ίσως που δεν ανήκουν στο λευκό και στο μαύρο, δυο μαύρα παραβάν-φυλακές που επιτρέπουν ό,τι μόνο θέλουν να δείξουν και να δει ο θεατής, από ήχους μέχρι συναισθήματα και μια σειρά από αντικείμενα που οριοθετούν κατά κάποιο τρόπο τη σκηνή χωρίς να ανήκουν σε καμιά από τις δύο αλλά και στις δύο. Αντικείμενα έξω από το παραβάν που έρχονται και επιστρέφουν στην αρχική τους θέση. Αντιθέσεις στα χρώματα, σιωπή-ησυχία, εσωστρέφεια-εξωστρέφεια, με ένα κοινό το προσωπείο που τις ενώνει, η περσόνα.

Πόσο δύσκολο είναι να είσαι κάποιος; Πόσο δύσκολο να είσαι ή να προσπαθήσεις να είσαι  ένας άλλος, να χαθείς σε αυτόν; Να βγάλεις όλη αυτήν την πάλη  του εβένου και το φωτός, που λιμνάζουν μέσα σου; Και πάλι τα χρώματα της παράστασης, άσπρο και μαύρο, ένα φόρεμα τόσο εύθραυστο, σαν ένα αυγό ή ένα βάζο που σπάει και σκορπίζεται σε μυριάδες κομμάτια και μια σιωπή που αντηχεί. Μα, είναι δυνατόν η σιωπή, η ησυχία να προξενούν έναν τέτοιο φοβερό εκκωφαντικό θόρυβο;

 

Σκηνοθετικό σημείωμα 
Στην παράσταση “Persona” του Ingmar Bergman, πάνω στην οποία επιλέξαμε να δουλέψουμε, παρακολουθεί κανείς την ιστορία δύο γυναικών που φορούν ψάθινα καπέλα και συγκρίνουν τις παλάμες τους, όπως γράφει στον “Μαγικό Φανό” ο σπουδαίος Σουηδός σκηνοθέτης. Συγκρίνουν τις γραμμές της ζωής τους, της τύχης και της μοίρας τους. Και αυτό, σύμφωνα με μια σουηδική παροιμία, είναι γρουσουζιά. Το μαγικό και ονειρικό θέατρο, αυτό που έχει να κάνει με ό,τι πιο ενστικτώδες μπορούμε να ανασύρουμε από μέσα μας, είναι βασικός άξονας στη δουλειά μας. Η θεατρική συνθήκη παρέχει το απαραίτητο ασφαλές πλαίσιο -του οποίου οι όροι και οι τελετουργίες είναι κοινό βίωμα, είτε μετέχουμε ως θεατές, είτε ως δημιουργοί- προκειμένου να πιστέψουμε το κατά συνθήκη ψεύδος που είναι το ίδιο το θέατρο, να βρούμε δηλαδή στο ψέμα την αλήθεια και στην αλήθεια το ψέμα. Στην “Persona” παρατηρούμε δύο πρόσωπα που ρισκάρουν να εξομολογηθούν, να ευχαριστηθούν, να παίξουν, να αφεθούν, να συνδεθούν και να ταυτιστούν, ενώ εμείς τα παρατηρούμε, παρατηρώντας ταυτόχρονα τον εαυτό μας. Το κείμενο του Bergman είναι ένα υπαρξιακό θρίλερ, μια κωμωδία της κατάστασης του καλλιτέχνη που διερωτάται εναγωνίως για την αλήθεια, ενώ έχει τέλεια επίγνωση της συνθήκης του ψεύδους που κατασκευάζει. Η συνάντηση της ηθοποιού Ελίζαμπεθ Βόγκλερ και της νοσοκόμας Άλμα έχει προκαλέσει πολλές ερμηνείες και όλες ισχυρές. Η μαγική όμως αξία της για εμάς είναι ότι ”δεν πειράζει”. Δεν πειράζει να μην επιλέξουμε, γιατί μπορεί όντως να ισχύουν όλες αυτές οι ερμηνείες ή καμία. Διότι εν τέλει εδώ τα πρόσωπα δεν επικοινωνούν βάσει περιεχομένου, αλλά βάσει νοήματος και το νόημα γεμίζει από την ξεχωριστή ανάγκη του καθενός και της καθεμιάς μας, από το έλλειμμα και το πλεόνασμά μας. Αλλά βασικά από το έλλειμμα. Και είμαστε γεμάτοι από έλλειμμα. Ο Βergman, απόλυτος ανατόμος της ψυχής, με το πιο ευαίσθητο νυστέρι και την πιο γλυκιά νάρκωση, μας καταβυθίζει στον εαυτό μας. Και αυτό είναι η πιο απλή, η λαϊκή τέχνη του θεάτρου: να βλέπεις κάτι λίγο από εσένα επί σκηνής, ό,τι και αν αυτό σου προκαλεί. Δέσποινα Αναστάσογλου – Δημήτρης Αγαρτζίδης

Λίγα λόγια για τους Elephas Tiliensis(από την ιστοσελίδα της ομάδας)..

…o νάνος ελέφαντας της Τήλου.

Aπομονωμένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα σε περιορισμένο χώρο, oι ελέφαντες της Τήλου αναγκάστηκαν να συρρικνωθούν, προκειμένου να επιβιώσουν.

Η ομάδα ιδρύθηκε το 2013. Πρώτη της εργασία ήταν η “Περσινή Αρραβωνιαστικιά” της Ζυράννας Ζατέλη. Παρουσιάστηκε την περίοδο 2013/14 & 2014/15 στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.
Την περίοδο 2014/15 η ομάδα συνεργάζεται με το Θέατρο Τέχνης και παρουσιάζει στο Υπόγειο μια παράσταση εμπνευσμένη από το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο του Λόρενς Ντάρρελ “Αλεξάνδρεια -Υπάρχουν αλήθεια και ψεύδος άραγε;-“.
Την περίοδο 2015/16 παρουσίασε μια σκηνική εκδοχή του μυθιστορήματος του Βαγγέλη Ραπτόπουλου “Λούλα” στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.
Στο “Καλοκαίρι project” των bizoux de kant γεννήθηκε η performance “Πώς θα ‘ναι ο λυτρωτής μου;”, βασισμένη στο διήγημα του Χόρχε Λουίς Μπόρχες “Το σπίτι του Αστεριού”. (Ιούνιος 2016)
Την περίοδο 2016/17 παρουσίασε σε συμπαραγωγή με το Θέατρο του Νέου Κόσμου μια σκηνική εκδοχή της “Persona” του Ίγκμαρ Μπέργκμαν.
Με τις παραστάσεις έχει ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη (Θεατρικές Συναντήσεις), στα Ιωάννινα (Β’ Θεατρική Άνοιξη), στο Ρέθυμνο (Φεστιβάλ Αντίβαρο), στην Πάτρα και στο Ναύπλιο.
Για την παράσταση “Αλεξάνδρεια” η ομάδα ήταν υποψήφια για το Βραβείο Δραματουργίας στα Βραβεία Κριτικών Θεάτρου & Χορού Κάρολος Κουν 2016.
Η ομάδα ιδρύθηκε από τους Δημήτρη Αγαρτζίδη και Δέσποινα Αναστάσογλου.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ