1.217 σελίδες. Για πολύ καιρό ανέβαλα την ανάγνωση του «4 3 2 1» με την σκέψη ότι δεν γίνεται να μην καταντάει κουραστικό ένα τόσο μεγάλο μυθιστόρημα. Όμως ο Paul Auster το κατάφερε.
Το 1947 γεννιέται ο Άρτσι Φέργκιουσον κι ύστερα η ζωή του χωρίζεται σε τέσσερα μονοπάτια. Τα μόνα κοινά σε αυτές τις τέσσερεις τελείως διαφορετικές ζωές είναι η οικογένεια του (που κι αυτή εξελίσσεται διαφορετικά σε κάθε ιστορία), ο έρωτας του για την Έιμι Σνάιντερμαν (με διαφορετική κάθε φορά κατάληξη) και η φανερή κλίση του στη συγγραφή. Κι έτσι γνώρισα, όχι έναν, αλλά τέσσερεις Άρτσι Φέργκιουσον και με κάποιον τρόπο κατέληξα να αγαπήσω και τους τέσσερεις το ίδιο και μόλις το βιβλίο μοιραία τελείωσε δεν ήμουν έτοιμη να τους αποχωριστώ και θύμωσα με τον Auster που δεν έγραψε λίγες ακόμα σελίδες.
Η παράλληλη αφήγηση των ιστοριών μπορεί να μπερδέψει λίγο, σε σημείο που δεν είσαι σίγουρος αν ο Άρτσι για τον οποίο διαβάζεις είναι εκείνος που έχασε τον αντίχειρά του σε ατύχημα ή αυτός που είδε τον καλύτερό του φίλο να πεθαίνει ή ακόμα εκείνος που ζει μόνιμα σε μια μικροσκοπική σοφίτα στο Παρίσι. Περιέργως, όμως αυτό δεν με ενόχλησε, ίσα ίσα με έκανε να συνδεθώ ακόμα περισσότερο με τον πρωταγωνιστή αφού μου ενίσχυσε την αίσθηση ότι δεν διαβάζω για τέσσερεις διαφορετικούς ανθρώπους αλλά για τον ίδιο άνθρωπο που απλά ζει τέσσερεις διαφορετικές ζωές.
Παρά τον όγκο του, το μυθιστόρημα είναι ευχάριστα ελαφρύ. Ο μακροπερίοδος λόγος εξυπηρετεί άριστα την πλοκή, η οποία ρέει αβίαστα. Ένας από τους βασικούς φόβους μου όταν αγοράζω μεγάλα βιβλία είναι ότι ο συγγραφέας θα έχει αφιερώσει υπερβολικά πολλές σελίδες σε περιγραφές τοπίων και εικόνων. Αυτό δεν συνέβη σε καμία περίπτωση στο «4 3 2 1». Η έμφαση εδώ δίνεται στα συναισθήματα του πρωταγωνιστή και, φυσικά, στον τρόπο με τον οποίο μεταφέρει τις σκέψεις του σε πράξεις και καταλήγει σε συμπεράσματα με βάση τα όσα του συμβαίνουν.
Αναμφίβολα ο Paul Auster στα 71 του χρόνια έγραψε ένα αριστούργημα. Το «4 3 2 1» είναι ένα βιβλίο που απαντάει στο συχνό ερώτημα της ζωής «Τι θα γινόταν αν…;». Τι θα γινόταν αν πήγαινα σε διαφορετικό σχολείο; Τι θα γινόταν αν δεν γνώριζα ποτέ έναν συγκεκριμένο άνθρωπο; Ή τι θα γινόταν αν τον γνώριζα, αλλά σε μια εντελώς διαφορετική φάση της ζωής μου;
Το «4 3 2 1» πρέπει να υπάρχει στη βιβλιοθήκη κάθε βιβλιόφιλου.
