Ο Alois Alzheimer ήταν Γερμανός ψυχίατρος και νευροπαθολόγος, γνωστός για την πρωτοποριακή του έρευνα σχετικά με την άνοια και ιδιαίτερα για την ανακάλυψη αυτού που σήμερα είναι γνωστό ως νόσος του Alzheimer.
Τα πρώτα χρόνια και εκπαίδευση
Ο Alois Alzheimer γεννήθηκε στο Marktbreit της Βαυαρίας της Γερμανίας στις 14 Ιουνίου 1864. Ήταν το μεγαλύτερο παιδί από τα πέντε αδέλφια του. Ο πατέρας του ήταν ο Johann Nepomuk Franz Alois Alzheimer, ο οποίος ήταν συμβολαιογράφος και η μητέρα του, Theresia Pfeiffer, νοικοκυρά.
Ο Alois Alzheimer πήγε στο δημοτικό σχολείο στο Marktbreit και αργότερα στο κλασικό γυμνάσιο στο Aschaffenburg. Αφού ολοκλήρωσε την πρωτοβάθμια εκπαίδευσή του στη γενέτειρα του, ο Αλτσχάιμερ συνέχισε τις σπουδές του στην ιατρική στα πανεπιστήμια του Aschaffenburg, του Tübingen και του Würzburg. Πολύ νωρίς, στα πρώτα ακαδημαϊκά τρίμηνα, άρχισε να ενδιαφέρεται για την ανατομία και έμαθε να δουλεύει με τα μικροσκόπια. Ως νεαρός φοιτητής, παρακολούθησε κάποιες διαλέξεις για την ιατροδικαστική ψυχιατρική, αλλά αργότερα κατά τη διάρκεια της κλινικής εκπαίδευσης ασχολήθηκε εκτενώς με όλους τους κλινικούς κλάδους. Το 1887 πήρε το πτυχίο ιατρικής από το Πανεπιστήμιο του Βίρτσμπουργκ, όπου μαθήτευσε κοντά στον διάσημο ψυχίατρο Emil Kraepelin. Η επιρροή του Kraepelin θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της επαγγελματικής ζωής και των ερευνητικών ενδιαφερόντων του Alzheimer.
Καριέρα και προσωπική ζωή
Το 1895, ο Alzheimer παντρεύτηκε την πολύ πλούσια Cecilia Geisenheimer. Λόγω της ευημερούσας οικονομικής προέλευσης της συζύγου του, ο Alzheimer ήταν πλέον οικονομικά ανεξάρτητος. Μαζί με τη σύζυγο του απέκτησαν τρία παιδιά. Στόχος του ήταν να γίνει ανεξάρτητος κλινικός διευθυντής ενός ψυχιατρείου στο οποίο θα μπορούσε να κάνει έρευνα.
Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής του, ο Alzheimer εργάστηκε ως βοηθός του Kraepelin στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Εκεί, άρχισε να ενδιαφέρεται για τη μελέτη των παθολογιών του εγκεφάλου και της νευροπαθολογίας. Με την πάροδο του χρόνου, ανέπτυξε μια τεχνογνωσία στη διάγνωση και τη θεραπεία ψυχικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της σχιζοφρένειας και της μανιοκαταθλιπτικής διαταραχής.
Το 1901 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τον Alois Alzheimer, αφού μερικούς μήνες μετά τη γέννηση του τρίτου παιδιού του, πέθανε η 41χρονη σύζυγός του. Ο Alzheimer ήταν πλέον χήρος και έπρεπε να φροντίσει τρία παιδιά. Αν και το εισόδημά του στο νοσοκομείο ήταν δεν ήταν πολύ, είχε την κληρονομιά της συζύγου του. Μια από τις ανύπαντρες αδερφές του μετακόμισε στη Φρανκφούρτη, για να αναλάβει το νοικοκυριό και επειδή ο Αλτσχάιμερ ήθελε να ζήσει με την οικογένειά του και να εργαστεί στη Φρανκφούρτη ή κοντά στη Φρανκφούρτη. Για να ξεπεράσει τη θλίψη του θανάτου της συζύγου του, ο Alzheimer εργάστηκε πιο εντατικά στο νοσοκομείο από ποτέ. Είδε όλους τους νεοεισαχθέντες ασθενείς και κατέγραφε μια λεπτομερή και εκτενή τεκμηρίωση των ευρημάτων του. Έγινε διευθυντής ασύλου και εκεί θα έκανε τη σημαντικότερη συνεισφορά του στον τομέα της νευροεπιστήμης.
Ανακάλυψη της νόσου του Alzheimer
Το 1901 ο Alzheimer παρακολουθούσε μια ασθενή στο άσυλο της Φρανκφούρτης με το όνομα Auguste Deter. Η γυναίκα αυτή παρουσίαζε συμπτώματα απώλειας μνήμης, παράνοιας, παραισθήσεων και αποπροσανατολισμού. Ο Alzheimer γοητεύτηκε με την περίπτωσή της, την οποία περιέγραψε ως «ιδιόμορφη ασθένεια του εγκεφαλικού φλοιού».
Παρά την επιδείνωση της κατάστασης της Deter, ο Alois Alzheimer μελέτησε τον εγκέφαλό της μετά τον θάνατό της το 1906, ανακαλύπτοντας τις χαρακτηριστικές πλάκες αμυλοειδούς και τα νευροϊνιδιακά συμπλέγματα που είναι πλέον γνωστό ότι αποτελούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Το 1907 δημοσίευσε μια εργασία σχετικά με τα ευρήματά του, σε συνεργασία με τον βοηθό του Φραντς Νισλ. Η εργασία, με τίτλο «Τα πρώιμα συμπτώματα της γεροντικής άνοιας», παρουσίαζε την πρώτη περίπτωση της νόσου που αργότερα θα ονομαζόταν προς τιμήν του. Η εργασία περιέγραψε τις παθολογικές αλλαγές στον εγκέφαλο της Deter με πολλές λεπτομέρειες.
Η δημοσίευση της εργασίας οδήγησε στη συνειδητοποίηση ότι είχε ανακαλύψει μια ασθένεια που προηγουμένως δεν είχε αναγνωριστεί.
Ο Αλτσχάιμερ συνέχισε να εργάζεται στην κλινική της Φρανκφούρτης μέχρι το 1912, συνεργαζόμενος με τον Νισλ, για τη μελέτη του εγκεφάλου ασθενών με διάφορες ψυχιατρικές ασθένειες.
Η εργασία του για τη νόσο του Alzheimer οδήγησε στην ανάπτυξη διαγνωστικών κριτηρίων και θεραπειών για τη νόσο, η οποία παραμένει ένας σημαντικός τομέας έρευνας στη νευροεπιστήμη. Τα ευρήματά του έθεσαν επίσης τα θεμέλια για τις σύγχρονες τεχνικές νευροαπεικόνισης, οι οποίες έφεραν επανάσταση στην ικανότητά μας να μελετάμε τον εγκέφαλο.
Το τέλος
Το 1912 ανέλαβε την έδρα της ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μπρεσλάου. Ωστόσο, η υγεία του είχε ήδη αρχίσει να επιδεινώνεται όταν νόσησε από ένα σοβαρό κρυολόγημα που περιπλεκόταν από ενδοκαρδίτιδα. Χωρίς να αναρρώσει ποτέ πλήρως, πέθανε το 1915 σε ηλικία 51 ετών και τάφηκε δίπλα στη γυναίκα του στο εβραϊκό νεκροταφείο στη Φρανκφούρτη.
Παρά τη σχετικά σύντομη ζωή και την καριέρα του ο Αλτσχάιμερ άφησε μια σημαντική κληρονομιά στον τομέα της νευροεπιστήμης. Η θεμελιώδης εργασία και έρευνα του για τη νόσο του Αλτσχάιμερ έχει εμπνεύσει αμέτρητους ερευνητές και γιατρούς να συνεχίσουν τη μελέτη της νόσου και οι ανακαλύψεις του έχουν ανοίξει το δρόμο για νέες θεραπείες και προσεγγίσεις στην έρευνα για την άνοια.
Υπήρξε πρότυπο γιατρού, γιατί έθεσε νέα κριτήρια για την κατανόηση των νευροεκφυλιστικών διαταραχών εγκαθιστώντας μια στενή κλινική σχέση με τους ασθενείς του και χρησιμοποιώντας ειδικά επιστημονικά εργαλεία για να καθορίσει πώς αλλάζουν τα συμπτώματα που σχετίζονται με τον εγκέφαλο.
Ένα μικρό αφιέρωμα στο παρακάτω βίντεο:
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το άρθρο:
- Alois Alzheimer, www.wikipedia.org. Τελευταία πρόσβαση 9/7/23.
- The discovery of Alzheimer’s disease, www.ncbi.nlm.nih.gov. Τελευταία πρόσβαση 9/7/23.
- Alois Alzheimer, www.alzint.org. Τελευταία πρόσβαση 9/7/23.
- Milestones, www.alz.org. Τελευταία πρόσβαση 9/7/23.
