Μια γυναίκα πρότυπο ακόμα και σήμερα. Μια γυναίκα που άντεξε τις κακουχίες της κατοχής. Συντροφιά με το θάρρος και την υπερηφάνεια της, ύψωνε την ελληνική σημαία για περίπου 40 χρόνια. Μιλάμε φυσικά για την κυρά της Ρω.
Τα πρώτα χρόνια της Κυράς της Ρω
Η κυρά της Ρω, που το πραγματικό της όνομα ήταν Δέσποινα Αχλαδιώτη, γεννήθηκε το 1890. Υπήρξε μέλος της Αντίστασης κατά την περίοδο της κατοχής.
Το 1927 εγκαταστάθηκε στη Ρω μόνιμα μαζί με το σύζυγο της, Κώστα Αχλαδιώτη. Με λίγα υπάρχοντα και τα ελάχιστα ζώα τους, απλά για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Εκεί έζησαν μόνοι μέχρι και το 1940.
Η Ρω βρίσκεται 4 μίλια δυτικά από το Καστελόριζο και σε απόσταση 12 μιλίων από τις τoυρκικές ακτές. Ονομάζεται και Άγιος Γεώργιος, ή αρχαία Ρώγη ή Ρόπη.
Η παρουσία της στη νήσο Ρω στοχοποιήθηκε από τους Τούρκους και συχνά δοκίμαζαν τις αντοχές της. Πρώτη φορά ανέβηκαν και ύψωσαν τη τουρκική σημαία στη Ρω το 1929. Μόλις την είδε, πήρε ένα λευκό σεντόνι και γαλάζιο ύφασμα και έραψε την ελληνική σημαία. Μαζί με τον άντρα της κατέβασαν την τούρκικη και ύψωσαν την ελληνική.
Η κυρά της Ρω αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες κατά την παραμονή της στο ξερονήσι. Το 1940 ο άντρας της αρρώστησε βαριά. Η κυρά της Ρω ήταν μόνη στη βραχονησίδα. Άναψε φωτιές για να ειδοποιήσει τους ψαράδες για βοήθεια, αλλά δεν τις είδαν εγκαίρως και άργησαν να φτάσουν στη Ρω. Ο άντρας της πέθανε μέσα στη βάρκα, κατά τη μεταφορά του στο Καστελόριζο. Μετά το θάνατο του, η κυρά της Ρω επέστρεψε το 1943 με την τυφλή μητέρα της στη Ρω και συνέχισε να υψώνει την ελληνική σημαία.
Εκεί προσέφερε υπηρεσίες σε στρατιώτες του Ιερού Λόχου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυρά της Ρω ύψωνε – όπως αναφέραμε παραπάνω – την ελληνική σημαία για πάνω από 40 χρόνια.
Σε συνέντευξη της είχε αναφέρει πως: «Η ζωή των Καστελοριζιτών ήταν η βραχονησίδα Ρω, αν οι Τούρκοι την παίρναν, δε θα υπήρχε Καστελόριζο».
Τα χρόνια της Κατοχής
Το 1943 βομβαρδίστηκε το Καστελόριζο από τους Άγγλους στη συνθηκολόγηση της Ιταλίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ερήμωση του νησιού, καθώς οι περισσότεροι μετανάστευσαν. Όχι όμως και η κυρά της Ρω.
Στις 13 Σεπτεμβρίου 1943 το αντιτορπιλικό «Παύλος Κουντουριώτης» κατέπλευσε στο Καστελόριζο, όπου βομβαρδίστηκε μέχρι τις 19 Νοεμβρίου 1943 από Γερμανικά στούκας. Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν πάλι να φύγουν με συμμαχικά πλοία, είτε προς Κύπρο, είτε προς τις μικρασιατικές ακτές. Ωστόσο, η Κυρά της Ρω παρέμεινε στο νησί να υψώνει κάθε πρωί την Ελληνική σημαία, προσφέροντας τη βοήθεια της σε Ιερολοχίτες που βρήκαν καταφύγιο εκεί.
Έμενε και το προστάτευε, καθώς, όταν έλειπε, οι Τούρκοι έβρισκαν την ευκαιρία να ανέβουν στη βραχονησίδα.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947, κατά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου, τα Δωδεκάνησα, το Καστελόριζο και όλες οι νησίδες περιήλθαν στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την Δέσποινα, κυρά της Ρω, αν δεν ήταν εκεί να υψώνει τη σημαία μας, οι Τούρκοι θα είχαν καταλάβει το Καστελόριζο και τις υπόλοιπες νήσους σε χρόνο ρεκόρ.
Η βράβευση από την Ακαδημία Αθηνών
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, οι προκλήσεις των Τούρκων δε σταμάτησαν ούτε στην αγέρωχη κυρά της Ρω.
Τον Αύγουστο του 1975 ο Τούρκος δημοσιογράφος Ομάρ Κασάρ και δύο ακόμα άτομα, εκμεταλλευόμενοι την ολιγοήμερη απουσία της, αποβιβάστηκαν στο νησί. Εκεί τοποθέτησαν πάνω σ’ ένα κοντάρι 4 μέτρων τη σημαία τους.
Μόλις επέστρεψε η Δέσποινα Αχλαδιώτη, η οποία έλειπε για λόγους υγείας, μόλις την είδε, την κατέβασε αμέσως και ύψωσε ξανά την ελληνική σημαία.
Την 1 Σεπτεμβρίου 1975 κατέπλευσε στο Καστελόριζο το ανθυποβρυχιακό σκάφος «Γ. Πεζόπουλος» για συμπαράσταση στην κυρά της Ρω.
Δυστυχώς, δεύτερη τουρκική σημαία τοποθετήθηκε λίγες μέρες μετά στη νήσο Στρογγυλή απέναντι στα νότια του Καστελόριζου.
Η ιστορία της “Κυράς της Ρωμιοσύνης” έγινε γνωστή σε όλη την Ελλάδα. Έγινε σημείο αναφοράς. Σημείο γενναιότητας και πατριωτισμού.
Έτσι, στις 23 Νοεμβρίου 1975, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έστειλε ναυτικό άγημα και αντιπροσωπεία του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού στο Καστελόριζο και της απένειμε μετάλλιο για την πολεμική περίοδο ’41-’44.
Όλοι οι κάτοικοι του νησιού συγκεντρώθηκαν για να την ευχαριστήσουν. Η Κυρά της Ρω διάβασε μερικά λόγια που είχε γράψει σε ένα χαρτί και τελείωσε τις ευχαριστίες της, λέγοντας «Ζήτω η Ελλάς».
Στις 30 Δεκεμβρίου 1975 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, το δήμο Ρόδου, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και άλλους φορείς. Ο λόγος; Για «τον πατριωτισμό της, το θάρρος και την εμμονή στην Ελληνική Ιδέα».
Το τέλος
Στις 13 Μαίου 1982, σε ηλικία 92 ετών, η Δέσποινα Αχλαδιώτη άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο της Ρόδου.
Η τελευταία της επιθυμία εκπληρώθηκε.
Η κηδεία της έγινε με τιμές στο Καστελόριζο και η σορός της τάφηκε στη Ρω, κάτω από τον ιστό όπου καθημερινά ύψωνε την ελληνική σημαία.
Η κηδεία έγινε δημοσία δαπάνη.
Προς τιμήν της Κυράς της Ρω, τα ΕΛΤΑ εξέδωσαν τον Ιούλιο του 1983 γραμματόσημο με την προσωπογραφία της.
H κυρά της Ρω ήταν μια γυναίκα ταλαιπωρημένη από το αλάτι της θάλασσας και τις κακουχίες, αλλά με βλέμμα πεντακάθαρο. Μια θαρραλέα ψυχή που δε φοβήθηκε ούτε το θάνατο. Μια καρδιά αγνή που θα ζήλευε και το πιο μικρό κύμα της θάλασσας.
Η ίδια είχε αναφέρει σε συνέντευξη της στον Φρέντυ Γερμανό, την οποία θα παρακολουθήσετε παρακάτω:
Τα ξερονήσια του Καστελόριζου και της Ρω τα αγαπώ. Έμεινα μόνη μου το 1943 στο Καστελόριζο με την τυφλή μου μάνα, όταν έφευγαν όλοι οι κάτοικοι του νησιού στη Μέση Ανατολή και στην Κύπρο. Με την ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά, ριζωμένη μέσα μου, πέρασα όλες τις κακουχίες. Βέβαια η ζωή στη Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις Γούρικες ακτές. Την ελληνική σημαία θέλω να μου τη βάλουν στον τάφο μου»..
https://www.youtube.com/watch?v=XmzhV67oR9A
Info
el.wikipedia.org/wiki/Κυρά_της_Ρω
www.sansimera.gr/biographies/1887
