Ο Νομπουγιόσι Αράκι είναι σύγχρονος Ιάπωνας φωτογράφος και καλλιτέχνης. Η φωτογραφία του συνδυάζει το ερωτισμό και τη δουλεία μέσα στο πλαίσιο τον καλών τεχνών. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 500 φωτογραφικά βιβλία. Έχει αποτελέσει ένα αμφισβητούμενο πρόσωπο καθώς, πέρα από τις αντιδράσεις που ξεσηκώνουν τα έργα του, έχει κατηγορηθεί και ο ίδιος και άσχημη συμπεριφορά και δύσκολο ως και απάνθρωπο εργασιακό περιβάλλον. Το γεγονός είναι πως ο Νομπουγιόσι Αράκι, είτε το συμπαθείς είτε όχι, είτε σου αρέσει το έργο του είτε όχι, είναι ένας καλλιτέχνης που δεν περνάει απαρατήρητος και που είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένος.
Οι βάσεις του Νομπουγιόσι Αράκι
O Νομπουγιόσι Αράκι γεννήθηκε στο Τόκιο της Ιαπωνίας στις 25 Μαΐου 1940. Ξεκίνησε την φοίτησή του στο Πανεπιστήμιο Chiba το 1959, όπου σπούδασε κινηματογράφο και φωτογραφία. Η συνταγματική και τεχνική φύση του προγράμματος σπουδών, που τότε ήταν στο τμήμα μηχανικών, δεν ήταν ιδιαίτερα ελκυστική για τον αντισυμβατικό Νομπουγιόσι Αράκι. Όμως, μια ταινία που γύρισε στη σχολή ως το τελευταίο του έργο, με τίτλο «Children in Apartment Blocks» το 1963, ήταν εκείνη που του έβαλε το μικρόβιο για μια από τις πρώτες του φωτογραφικές σειρές. Για την ταινία αυτή έλαβε την επόμενη χρονιά βραβείο από το περιοδικό Taiyo.
Ο Νομπουγιόσι Αράκι πήρε πτυχίο το 1963. Αρχικά εργάστηκε ως εμπορικός φωτογράφος στη διαφημιστική εταιρεία Dentsu, όπου το 1968 γνώρισε την δοκιμιογράφο Γιόκο Αοκι, που στο μέλλον θα γινόταν σύζυγός του. Στην εταιρία Dentsu έβρισκε την δουλειά του αρκετά βαρετή. Χρησιμοποιούσε όμως τις εγκαταστάσεις της, που ήταν καλά εξοπλισμένες, για να ασχοληθεί μόνος του με την φωτογραφία. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να χρησιμοποιήσει παράνομα το φωτοτυπικό της εταιρείας για να δημιουργήσει ένα πρώτο φωτογραφικό άλμπουμ.
Η καριέρα του Νομπουγιόσι Αράκι στη φωτογραφία
Ο Νομπουγιόσι Αράκι είναι ένας από τους πιο παραγωγικούς καλλιτέχνες της Ιαπωνίας. Οι περισσότερες από τις φωτογραφίες του έχουν ερωτικό ύφος, ακροβατώντας στη γραμμή μεταξύ τέχνης και πορνογραφίας. Μερικά από τα πιο γνωστά φωτογραφικά του βιβλία είναι το «Sentimental Journey» το 1971 και το «Tokyo Lucky Hole» το 1990. Το «Sentimental Journey “1972–1992″» είναι ένα φωτογραφικό ημερολόγιο ζωής μαζί με την σύζυγό του Γιόκο, που πέθανε το 1990 από καρκίνο των ωοθηκών. Το πρώτο μέρος δείχνει το ζευγάρι να ξεκινά τον έγγαμο βίο και το μήνα του μέλιτος καθώς και τις σεξουαλικές τους σχέσεις. Οι φωτογραφίες που τραβήχτηκαν τις τελευταίες μέρες της Γιόκο δημοσιεύτηκαν στο Winter Journey.
Ο Νομπουγιόσι Αράκι έχει συμβάλει επίσης και στη φωτογραφία της σειράς anime με τίτλο «Sunrise Brain Power».
Το 1981 ο Νομπουγιόσι Αράκι έκανε ένα καλλιτεχνικό βήμα που συντάραξε το χώρο του διεθνώς. Αυτό ήταν η σκηνοθεσία του «Fake Diary» για το «High School Girl», που ήταν μια ρωμαϊκή πορνό ταινία για το στούντιο Nikkatsu. Η ταινία αυτή απογοήτευσε τόσο τους θαυμαστές του Νομπουγιόσι Αράκι όσο και τους θαυμαστές αυτού του είδους των ταινιών.
Ο Νομπουγιόσι Αράκι έχει συνεργαστεί με πολλούς ξένους καλλιτέχνες, τους οποίους έχει φωτογραφήσει. Η Ισλανδή μουσικός Μπγιόρκ, θαυμαστής της δουλειάς του, έγινε ένα από τα μοντέλα του για να φωτογραφήσει. Ύστερα από αίτημά της, τη φωτογράφησε τόσο για το εξώφυλλο όσο και για τις εσωτερικές σελίδες του ρεμίξ άλμπουμ του 1997 με τίτλο «Telegram». Από τις πιο πρόσφατες συνεργασίες του είναι και η τραγουδίστρια Lady Gaga.
Το 2004, ο Τράβις Κλόουζ, ένας Αμερικανός σκηνοθέτης, κυκλοφόρησε ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στον Νομπουγιόσι Αράκι, που πραγματεύεται τον τρόπο ζωής και την δουλειά του καλλιτέχνη. Το ντοκιμαντέρ είχε τίτλο «Arakimentari».
Ο Νομπουγιόσι Αράκι έχει συνεργαστεί και με την ιταλική εταιρία πολυτελείας Bottega Veneta. Σε αυτή συνεργασία φωτογράφισε τη Saskia de Brauw και το Sung Jin Park στο Τόκιο για την καμπάνια της εταιρίας για άνοιξη/καλοκαίρι 2015.
Το ύφος της δουλειάς του Νομπουγιόσι Αράκι μπορεί να χαρακτηριστεί πονηρό και ασεβές καθώς ο καλλιτέχνης συχνά χρησιμοποιεί σεξουαλικά θέματα. Το γεγονός αυτό πυροδοτεί συχνά διαμάχες και έχει κερδίσει γι αυτός ένα ποσοστό της φήμης του. Οι φωτογραφίες του, που τείνει να τραβά με πολύ λίγη προετοιμασία, έχουν τον φρενήρη χαρακτήρα, που πηγάζει από την εμπειρία της Ιαπωνίας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και της χαοτικές συνέπειές του.
Γεγονότα ζωής που τον σημάδεψαν καλλιτεχνικά
Κάποια γεγονότα στη ζωή του Νομπουγιόσι Αράκι έπαιξαν καθοριστική σημασία στη ζωή και το έργο του. Τη δεκαετία του 1960 ήταν δύο τα σημαντικά γεγονότα. Το 1967 πέθανε ο πατέρας του και το 1968 γνώρισε την Γιόκο Αοκι, που θα γινόταν σύζυγός του. Ο θάνατος από την μια και η αγάπη από την άλλη αποτέλεσαν τις κινητήριες δυνάμεις πίσω από τον βαθύ ανθρώπινο χαρακτήρα των φωτογραφιών του.
Η Γιόκο έγινε το πιο συχνό θέμα των φωτογραφιών του. Το ζευγάρι παντρεύτηκε το 1971 και ξεκίνησαν τον μην του μέλιτος, με τον Νομπουγιόσι Αράκι να φωτογραφίζει συνεχώς. Μέσα από το αφηγηματικό ύφος, τον προσωπικό τόνο και την αισθητική του καλλιτέχνη προέκυψε το 1971 ο φωτογραφικός τόνος «Sentimental Journey», που θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα φωτογραφικά βιβλία της Ιαπωνίας τον 20ο αιώνα. Η μεγάλη επιτυχία που ακολούθησε, του επέτρεψε το 1972 να παραιτηθεί από την εταιρία Dentsu, όπου εργαζόταν, και ασχοληθεί αποκλειστικά με την φωτογραφία, επαγγελματικά πια.
Η Γιόκο πέθανε το 1990 από καρκίνο των ωοθηκών, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον Νομπουγιόσι Αράκι να ξεκινήσει μια σειρά από νέα έργα, στα οποία χρησιμοποίησε και την δική του περιπέτεια υγεία, καθώς το 2008 διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη και υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του όγκου, η οποία ήταν επιτυχής. Χρησιμοποίησε αυτά τα περιστατικά ως σημείο εκκίνησης για να εξερευνήσει την φθίνουσα πορεία στην οποία βρισκόταν πια η αναλογική φωτογραφία.
Μια άλλη απώλεια στη ζωή του Νομπουγιόσι Αράκι ήταν το 2010 ο θάνατος της γάτας του, με το όνομα Chiro, την οποία είχε πολλά χρόνια, και πέθανε σε βαθιά γεράματα.
Τον Οκτώβριο του 2013 ήρθε άλλο ένα πλήγμα στην υγεία του Νομπουγιόσι Αράκι, όταν έχασε την όραση από το δεξί του μάτι εξαιτίας της απόφραξης του αμφιβληστροειδούς. Ο 74χρονος τότε καλλιτέχνης χρησιμοποίησε και αυτή του την εμπειρία ως έμπνευση για την δουλειά του, παρουσιάζοντας στις 21 Ιουνίου 2014, στην Taka Ishii Gallery, στο Τόκιο, μια έκθεση με θέμα την αγάπη στο αριστερό μάτι.
Κατηγορίες και διαμάχες
Ο Νομπουγιόσι Αράκι είναι γνωστός για την οικειότητα με τα μοντέλα του. Το 2011, όταν το ρωτήσανε γι αυτό, απάντησε καυχούμενος ότι απέκτησε την πρόσβαση που ήθελε μέσω του σεξ.
Τον Απρίλιο του 2018, η Καόρι, που υπήρξε μοντέλο του Νομπουγιόσι Αράκι την περίοδο 2001 – 2016, έγραψε μια ανάρτησε σε blog, όπου αναφερόταν στη σχέση της με εκείνον, κατηγορώντας τον για οικονομική και καλλιτεχνική εκμετάλλευση. Η Καόρι δήλωσε συγκεκριμένα ότι εργαζόταν χωρίς συμβόλαιο, αναγκαζόταν να πάρει μέρος σε γυρίσματα μπροστά σε αγνώστους, δεν πληρωνόταν τακτικά και συχνά χρησιμοποιούνταν ο γυμνές της φωτογραφίες χωρίς την συγκατάθεσή της. Όταν το 2017 ζήτησε από τον Νομπουγιόσι Αράκι να σταματήσει να εκθέτει και να αναδημοσιεύει φωτογραφίες της, εκείνος της έγραψε λέγοντας ότι δεν είχε κανένα δικαίωμα να ζητάει κάτι τέτοιο. Αυτή η εμπειρία οδήγησε την Καόρι και κακή υγεία και ψυχολογικό τραύμα κι αυτό που την ενθάρρυνε να μιλήσει είναι το κίνημα #metoo.
Αυτές οι κατηγορίες ξεσήκωσαν ερωτήματα σχετικά με την δυναμική μεταξύ ενός φωτογράφου και του θέματός του. Για να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τους ισχυρισμούς της Καόρι, η ακτιβιστική ομάδα «Angry Asian Girls Association» έκανε μια διαμαρτυρία στα εγκαίνια μια έκθεσης φωτογραφιών του Νομπουγιόσι Αράκι στο C/O του Βερολίνου τον Δεκέμβριο του 2018.
Βραβεύσεις
Ο Νομπουγιόσι Αράκι είναι ένας πολυβραβευμένος καλλιτέχνης παγκοσμίως. Ήδη από το 1964 άρχισε να κατακτά βραβείο. Εκείνη την χρονιά κατάκτησε 2 βραβεία στην Ιαπωνία. Το Βραβείο Taiyō για φωτορεπορτάζ και το Βραβείο Sun.
Το 1990 η Φωτογραφική Εταιρεία της Ιαπωνίας του απένειμε το Βραβείο Shashin-no-kai. Το 1991 κατέκτησε το 7ο Βραβείο Higashikawa και το 1994 το Grand Prix Ιαπωνίας Inter-Design Forum.
Το 2008 κατέκτησε το βραβείο Αυστριακής Διακόσμησης για την Επιστήμη και την Τέχνη και το 2012 το Κορυφαίο Βραβείο στα 6α Βραβεία ANGO και το 54ο Βραβείο Τέχνης Mainichi.
Συμπεράσματα για τον Νομπουγιόσι Αράκι
Το όνομα του Νομπουγιόσι Αράκι είναι πασίγνωστο σε όλους τους φοιτητές της σύγχρονης φωτογραφίας. Είναι όμως σχετικά απίθανο οι φωτογραφίες του να μεταφερθούν σε μια αίθουσα διαλέξεων. Η ελλιπής εκπροσώπησή του στον ακαδημαϊκό χώρο των τεχνών έχει συγκριθεί μάλιστα με αυτή του συγγραφέα Χένρι Μίλερ. Παρόλα αυτά όμως ο Νομπουγιόσι Αράκι είναι ένας από τους σύγχρονους φωτογράφους που εκτίθενται περισσότερο και το μέγεθος της δουλειάς του θεωρείται απαράμιλλο. Μετά από άνω από 450 φωτογραφικά άλμπουμ, που περιλαμβάνουν κείμενα και φωτογραφίες, έχει κερδίσει την παγκόσμια αναγνώριση και παραμένει σταθερά ένας από τους πιο περιζήτητους φωτογράφους.
Το έργο του Νομπουγιόσι Αράκι επικεντρώνεται στην αντίθεση που υπάρχει μεταξύ την σεξουαλική φύση των θεμάτων του και τις δηλώσεις μισογυνισμού κι εκμετάλλευσης, που γίνονται όταν κανείς εξερευνά βαθύτερα την δουλειά του. Πολλοί, που αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό την δουλειά του, επισημαίνουν ότι ο καλλιτέχνης εισήγαγε στο έργο του στοιχεία της ιαπωνικής παράδοσης εκ των υστέρων, όταν χρειάστηκε να ευθυγραμμιστεί τουριστικά. Άλλοι πάλι βλέπουν το έργο του ως μια αναπαράσταση των περιορισμών της γυναικείας σεξουαλικότητας στην ιαπωνική κουλτούρα.
Το μόνο που είναι σίγουρο είναι ότι όσο θα συνεχίζεται η συζήτηση για την σεξουαλική ελευθερία και τη πολιτική πρόοδο τόσο ο Νομπουγιόσι Αράκι θα συνεχίσει να δημιουργεί την τέχνη που γνωρίζει κι άλλο τόσο οι θεατές να συνεχίσουν να αντιδρούν στην τέχνη του είτε θετικά είτε αρνητικά. Ανεξάρτητα από αν κάποιος είναι θαυμαστής του ή όχι, ασχέτως αν βλέπει το έργο του σεξουαλικά υπερβολικό ή όχι, είναι αδύνατο να παραμείνει αμέτοχος στις συνέπειες των φωτογραφιών του. Καθώς βλέπει κανείς τις φωτογραφίες του, με τις φαινομενικά υποτακτικές γυναίκες, που είναι δεμένες, έρχεται κατά κάποιο τρόπο αντιμέτωπος με τις δικές του σεξουαλικές σκέψεις και συμβάσεις. Ανεξάρτητα από το φύλο ή την σεξουαλική προτίμηση, όλοι οι θεατές των φωτογραφιών είναι αναγκασμένοι να ασχοληθούν συναισθηματικά αλλά και στοχαστικά με αυτό το έργο κι αυτό είναι ένα από τα πιο αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά του.
Εκτός από το σεξ, ο πολυγραφότατος και αμφιλεγόμενος Νομπουγιόσι Αράκι έχει εμβαθύνει και σε άλλα θέματα, όπως ο θάνατος, ήδη από τα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα την δεκαετία του 1960. Και σε όλα του τα θέματα φροντίζει να απαθανατίζει τα αντίθετα στοιχεία τους.
Ακολουθεί video με το φωοτγραφικό άλμουμπ του Νομπουγιόσι Αράκι «Winter Journey».
Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από:
- Nobuyoshi Araki, Ανακτήθηκε από: https://en.wikipedia.org/ Τελευταία πρόσβαση: 30/6/24
- Nobuyoshi Araki, Ανακτήθηκε από: https://www.sfmoma.org/ Τελευταία πρόσβαση: 30/6/24
- Vittachi, Br. ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ: ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΞΑ ΤΟΥ NOBUYOSHI ARAKI. Ανακτήθηκε από: https://www.artuner.com/ Τελευταία πρόσβαση: 30/6/24
- Nobuyoshi Araki, Ανακτήθηκε από: https://www.imdb.com/ Τελευταία πρόσβαση: 30/6/24
- Nobuyoshi Araki, Ανακτήθηκε από: https://overtheinfluence.com/ Τελευταία πρόσβαση: 30/6/24