Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι (Pier Paolo Pasolini) γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1922 στην Μπολόνια της Ιταλίας, μέσα σε μια πολυτάραχη οικογένεια. Ο πατέρας του, Κάρλο Παζολίνι, εντάχθηκε στο στρατό ως έσχατη λύση, αφού είχε σπαταλήσει όλη την περιουσία της οικογένειας του. Αντίθετα, η μητέρα του, Σουζάνα Κολούσι, ήταν μια ιδιαίτερα γλυκιά και πρόσχαρη γυναίκα, δασκάλα στο επάγγελμα. Η δουλειά του πατέρα του ανάγκασε όλη την οικογένεια σε συχνές μετακινήσεις, ενώ ο αυταρχικός και επηρεασμένος από τον στρατό τρόπος με τον οποίο ρύθμιζε τα οικογενειακά ζητήματα, καθόρισαν δραματικά την ψυχοσύνθεση του. Στην μητέρα του, θα αφιερώσει μερικά από τα πιο σπουδαία γραφήματα του και θα παραδεχτεί με πλήρη επίγνωση τις ενδείξεις του οιδιπόδειου συμπλέγματος που τον διακατείχε.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να σημειωθεί πως η χρονιά της γέννησής του στιγματίζεται από την άνοδο του Μουσολίνι στην Ιταλία – γεγονός που αδιαμφισβήτητα θα τον επηρεάσει ριζικά στην εξέλιξη της ζωής του.
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του
Ο Παζολίνι θα αρχίσει την εκπαιδευτική πορεία του στο δημοτικό σχολείο Σάτσιλε, θα την συνεχίσει στο λύκειο Γκαλβάνι στην Μπολόνια και έπειτα θα εισαχθεί στο πανεπιστήμιο, το οποίο μάλιστα και θα κατηγορήσει για την φασιστική οργάνωσή του. Το 1942 ο πατέρας θα φυλακιστεί ως αιχμάλωτος στην Κένυα. Την ίδια περίοδο ο Παζολίνι, μαζί με την μητέρα του και τον αδερφό του, θα εγκατασταθούν στο σπίτι των Κολούσι στην περιοχή της Καζάρσα. Εκεί, με δικά του έξοδα, θα εκδώσει την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Ποιήματα στην Καζάρσα», τα οποία ήταν γραμμένα στην διάλεκτο Φριούλι. Τον επόμενο χρόνο θα χρειαστεί να παρουσιαστεί στον στρατό για την έναρξη της θητείας του στο Λίβορνο, από όπου και θα λιποτακτήσει μετά τις 8 Σεπτέμβρη και θα επιστρέψει στην Καζάρσα.
Το 1945 θα είναι η χρονιά που θα σημαδευτεί με την δολοφονία του αδερφού του, Γκουίντο, από γιουγκοσλάβους αντάρτες. Ο αδερφός του θα δολοφονηθεί μαζί με άλλους συντρόφους του από την αντάρτικη ομάδα Όζοπο, παρ’ όλη την προσπάθεια του να ξεφύγει πληγωμένος. Ο θάνατος του αδερφού του θα αφήσει ανεξίτηλα σημάδια πόνου, θυμού και πένθους στον Παζολίνι, ο οποίος θα τα μεταφέρει και θεματολογικά στα δύο σπουδαία μυθιστορήματα του «Τα Παιδιά της Ζωής» (η πρώτη του μεγάλη συγγραφική επιτυχία) και «Μια Ζωή Γεμάτη Βία».
Μετά την λήξη του πολέμου ο πατέρας του θα γυρίσει στην Καζάρσα με το χάσμα επικοινωνίας μεταξύ των οικογενειακών μελών να βαθαίνει όλο και περισσότερο.
Τα επόμενα χρόνια της πορείας του Παζολίνι και η φυγή στην Ρώμη
Ο Παζολίνι θα καταφέρει να αποσπάσει, έχοντας κάνει μια διατριβή στον Πασκόλι, το δίπλωμα φιλολογίας από το πανεπιστήμιο της Μπολόνια και από το 1945 έως και το 1949 θα διδάσκει στο γυμνάσιο του Βαλβασόνε. Στις 18 Φεβρουαρίου του 1945 θα ιδρύσει μαζί με νεαρούς φοιτητές μια ακαδημία (Academiuta de lenga Furlana) που θα αποσκοπεί στην εκμάθηση της γλώσσας και της κουλτούρας του Φριούλι. Η ζωή του στο χωριό θα του δώσει αμέτρητα ερεθίσματα για την μετέπειτα εξέλιξη του ως προσωπικότητα. Θα παρατηρεί από κοντά την αγροτική ζωή και την ατμόσφαιρα του χωριού, εντρυφώντας με πολύ μεγάλη προσήλωση της εκδηλώσεις και τους τρόπους διασκέδασης των χωρικών. Τα χρόνια αυτά της παιδικής του αθωότητας θα τα χαρακτηρίσει ως ιερά και αμόλυντα.
Πριν τις εκλογές του 1948 ένα νεαρό αγόρι θα εξομολογηθεί στον ιερέα του χωριού ότι είχε σεξουαλικές επαφές με τον Παζολίνι. Η αποκάλυψη αυτή θα διαλύσει την ζωή του στην Καζάρσα και θα αναγκάσει τον ίδιο και την μητέρα του να φύγουν για την Ρώμη όπου η ζωή τους θα εξελιχθεί σε έναν σκληρό αγώνα βιοπορισμού.
Το 1952 θα δημοσιευτεί μια σημαντική μελέτη του, σε συνεργασία με τον Μάριο Ντ’ Άρκο, για την ποίηση με διάλεκτο του 19ου αιώνα, ενώ το 1954 θα εκδώσει μια συλλογή με τα ποιήματα που έγραψε στο Φριούλι, με τίτλο «Η Πιο Ωραία Νιότη». Το 1955 θα ιδρύσει και θα γράφει στο περιοδικό «Officina», το οποίο θα αποτελείται κυρίως από θέσεις Ιταλών διανοουμένων της εποχής. Το περιοδικό θα κλείσει το 1959, έπειτα από ένα άρθρο- επίθεση του Παζολίνι εναντίον του Πάπα Πίου ΧΙΙ. Το 1961, επίσης, θα σκηνοθετήσει την πρώτη του ταινία, το «Ακατόνε» και θα ακολουθήσουν οι: «Μάμα Ρόμα» (1962), «κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» (1964), «Οιδίπους Τύραννος» (1967), «Θεώρημα» (1969), «Χοιροστάσιο» (1969), «Μήδεια» (1970), καθώς και η τριλογία: το «Δεκαήμερο» (1971), «Οι Ιστορίες του Καντέρμπουρυ» (1972) και «Χίλιες και μια νύχτες» (1974).
Η φρικιαστική δολοφονία του
Στις 2 Νοεμβρίου του 1975 και όντας μόλις 53 ετών, ο Παζολίνι θα βρεθεί άγρια δολοφονημένος στην ακτή της Όστια, κοντά στην πόλη της Ρώμης. Το κορμί του θα βρεθεί σε σοκαριστική κατάσταση, κομματιασμένο με δεκάδες περάσματα από ρόδες αυτοκινήτου.
Το διάστημα λίγο πριν την δολοφονία του είχε ολοκληρώσει την ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη ταινία του «Σαλό» ή «120 μέρες στα Σόδομα», η οποία είχε προκαλέσει φρικτές αντιδράσεις, παρουσιάζοντας την φύση του φασισμού με σκηνές ωμής βίας. Η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται με τέσσερις εκπροσώπους της φασιστικής εξουσίας να απάγαγουν κορίτσια και αγόρια και να τα υποβάλλουν σε σεξουαλικά όργια, βασανιστήρια και τελετές κοπρολαγνείας. «Μα αυτή ήταν η επιδίωξή μου. Να εξοργίσω, να θυμώσω τον θεατή. Στην αρχή θα στραφεί εναντίον της ταινίας, εναντίον μου. Ύστερα θα πει πως πρόκειται για ένα πορνό. Αυτό είναι μια βολική εξήγηση. Μερικοί, όμως, μπορεί να ξανασκεφτούν. Ο φασισμός δεν καίει μόνο σάρκες. Μας “σπρώχνει” στον ολοκληρωτικό αφανισμό», θα δηλώσει ο ίδιος σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις του, απεικονίζοντας με το κύκνειο άσμα του τα βαθιά αντιφασιστικά του αισθήματα.
Μέχρι και σήμερα σημαντικά στοιχεία για την εξακρίβωση της δολοφονίας του δεν έχουν αποδειχθεί. Κανείς δεν γνώριζε αν η δολοφονία του σπουδαίου κινηματογραφιστή, ποιητή και συγγραφέα ήταν σίγουρα ένα έγκλημα πάθους ή μια πολιτική δολοφονία.
Στην αρχή η δολοφονία του αποδόθηκε στον νεαρό Πίνο Πελόζι, ο οποίος υπήρξε μια αρσενική πόρνη με τον οποίο ο Παζολίνι διατηρούσε στενούς δεσμούς. Ο νεαρός αργότερα στην κατάθεση του υποστήριξε πως ο σκηνοθέτης τον χτύπησε με ένα κομμάτι ξύλο έπειτα από την άρνηση του να ενδώσει στις σεξουαλικές του επιθυμίες. Τότε, ο Πελόζι τον χτύπησε και αυτός με ένα ξύλο από τον φράχτη και έφυγε τρομοκρατημένος από το σημείο με το αυτοκίνητο του. Το 2005, αφού ο Πελόζι έχει αποφυλακιστεί και αυτοί που τον εκβίαζαν έχουν πεθάνει, θα αλλάξει εντελώς την πρώτη κατάθεση του. Θα κάνει λόγο για τρεις άνδρες που ξυλοκόπησαν με απίστευτη βιαιότητα τον Παζολίνι, ουρλιάζοντας τα επίθετα «βρωμόπουστα» και «παλιοκομμούνι». Από τότε, η κοινή γνώμη θα υποστηρίζει πως επρόκειτο με βεβαιότητα για μια πολιτική δολοφονία, από τις πολλές της εποχής, η οποία παρουσιάστηκε ως ένα έγκλημα πάθους. Έναν χρόνο πριν την δολοφονία του, ο ίδιος ο Παζολίνι δήλωνε πως γνώριζε όλα τα ονόματα των καθοδηγητών του νεοφασιστικού κινήματος, των ανθρώπων που είχαν διαπράξει τόσα εγκλήματα. Με την δήλωση του αυτή ενισχύεται και η απόδειξη μιας δολοφονίας για πολιτικούς λόγους.
Ο Παζολίνι υπήρξε μαρξιστής, ένας υπό αναίρεση καθολικός αλλά πάντα με ενισχυμένο θρησκευτικό αίσθημα, ένας μαχητής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με ισχυρό όνομα στο παγκόσμιο σινεμά. Είχε δηλώσει ανοιχτά και δημόσια τον σεξουαλικό του προσανατολισμό με αποτέλεσμα να διωχθεί από το Κομμουνιστικό Κόμμα. Το συγγραφικό, θεατρικό, κινηματογραφικό του έργο παραμένει παρακαταθήκη και σημείο αναφοράς για τις επόμενες γενιές καλλιτεχνών, αφήνοντας για πάντα ένα ανεξίτηλο σημάδι κυρίως στην έβδομη τέχνη, τον κινηματογράφο.
Ο Παζολίνι ενταφιάστηκε στην Καζάρσα, στο πολυαγαπημένο του χωριό, το Φριούλι.
Ακολουθεί βίντεο με το επίσημο τρέιλερ της ταινίας «Σαλό» / «120 μέρες στα Σόδομα»:
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Πιερ Πάολο Παζολίνι, ένας άπιστος που ονειρευόταν την πίστη, ανακτήθηκε από www.alfavita.gr/kosmos/169848_pier-paolo-pazolini-enas-apistos-poy-oneireyotan-tin-pisti, τελευταία πρόσβαση 3/3/2020
Πιερ Πάολο Παζολίνι, Ιταλός συγγραφέας και σκηνοθέτης, ανακτήθηκε από www.timesnews.gr/πιερ-πάολο-παζολίνι-ιταλός-συγγραφέα/, τελευταία πρόσβαση 3/3/2020
Πιερ Πάολο Παζολίνι, ανακτήθηκε από el.wikipedia.org/wiki/Πιερ_Πάολο_Παζολίνι, τελευταία πρόσβαση 3/3/2020
Παζολίνι: Ο αντιφασισμός, ο ελεύθερος έρωτας και η άγρια δολοφονία, ανακτήθηκε από tvxs.gr/news/san-simera/pazolini-o-antifasismos-o-eleytheros-erotas-kai-i-agria-dolofonia, τελευταία πρόσβαση 4/3/2020
H φρικτή δολοφονία του Παζολίνι, ο στραγγαλισμός του Ταχτσή: Θάνατοι που ακόμα σοκάρουν, ανακτήθηκε από www.iefimerida.gr/news/181868/h-frikti-dolofonia-toy-pazolini-o-straggalismos-toy-tahtsi-thanatoi-poy-akoma-sokaroyn, τελευταία πρόσβαση 4/3/2020