Το Μεξικό είναι μια χώρα που από τη δεκαετία του 1959 δραστηριοποιείται στην παραγωγή και κυρίως στο εμπόριο ναρκωτικών. Τα μεξικανικά καρτέλ έχουν διαμορφώσει την κοινωνία της χώρας και έχουν στιγματίσει με τα εγκλήματα τους την ιστορία της. Διακινούν ναρκωτικά παγκοσμίως αλλά κυρίως στις γειτονικές ΗΠΑ, οι οποίες έρχονται πρώτες στην κατανάλωση ναρκωτικών στον κόσμο.
Καρτέλ Guadalajara
Το καρτέλ Guadalajara ιδρύθηκε το 1978 από τον Miguel Ángel Félix Gallardo. Ο Gallardo ήταν πρώην ομοσπονδιακός αξιωματικός της αστυνομίας που συνεργαζόταν με τους εμπόρους της Sinaloa. Η Sinaloa ήταν μια πολιτεία που ζούσαν κυρίως αγρότες και δεν ήταν ανεπτυγμένη. Γι’ αυτό το λόγο, οι επιχειρήσεις του στρατού ήταν συχνές και δεν έπαιρναν δημοσιότητα.
Κατά τη διάρκεια του 1970 εφαρμόστηκε το «Operación Cóndor». Ήταν ένα πρόγραμμα κατά το οποίο ο στρατός έκαιγε τα χωράφια μαριχουάνας. Είχαν κάψει σχεδόν όλες τις φυτείες της Sinaloa. Τότε ο Gallardo άδραξε την ευκαιρία για να δημιουργήσει την αυτοκρατορία του. Εκτέλεσε τους ηγέτες του καρτέλ που ήλεγχαν την περιοχή της Guadalajara και εγκαταστάθηκε εκεί. Εξασφάλισε τη συνεργασία της αστυνομίας και ανθρώπων που είχαν καίριες θέσεις στην κυβέρνηση.
Μέχρι τότε το εμπόριο ναρκωτικών στο Μεξικό δεν ήταν οργανωμένο. Ο Gallardo ήρθε για να φτιάξει μια ομοσπονδία που θα ένωνε όλα τα καρτέλ που δρούσαν τότε αυτόνομα, αλλά θα λογοδοτούσαν όλοι σε αυτό.
Επέλεξε στρατηγικά την Guadalajara καθώς εκεί υπήρχαν τράπεζες, μεγάλες εταιρείες, εργοστάσια, πανεπιστήμια και πρεσβείες. Ήταν μια ανεπτυγμένη πόλη που ο στρατός δε μπορούσε να επεμβαίνει με τόση ευκολία. Συνιδρυτές στο νέο καρτέλ ήταν ο Rafael Caro Quintero και ο Ernesto Fonseca Carrillo, γνωστός και ως Don Neto.
Ο Quintero είχε αναλάβει την καλλιέργεια μιας νέας ποικιλίας μαριχουάνας που ονομάζεται sinsemilla, δηλαδή χωρίς σπόρους. Απέκλεισε από τις καλλιέργειες του τα αρσενικά φυτά και διατήρησε μόνο τα θηλυκά, τα οποία ήταν στείρα σποριών και άλλων άχρηστων κομματιών για το εμπόριο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα κατά τη συσκευασία της να έχει μικρότερο όγκο από ότι είχαν τα πακέτα μέχρι εκείνη τη μέρα, αλλά το ίδιο βάρος. Το νέο καρτέλ στήθηκε πάνω σε μια καινοτομία.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 το καρτέλ Guadalajara απογείωσε τη δύναμη και τα οικονομικά του διακινώντας κοκαΐνη. Οι βασιλιάδες των ναρκωτικών, οι Κολομβιανοί, χρειάστηκαν τη βοήθεια των Μεξικανών για να μεταφέρουν το εμπόρευμα τους στη Βόρεια Αμερική. Αρχικά, ο Gallardo έκλεισε συμφωνία με το καρτέλ Cali. Επέλεξε το αντίπαλο καρτέλ του Pablo Escobar διότι είχαν την φήμη των λογικών. Ο Escobar είχε τη φήμη του κυκλοθυμικού, έκλεινε συμφωνίες και με βάση το συμφέρον αλλά και με βάση το συναίσθημα. Αν κάποιος δε του άρεσε μπορεί και να τον εκτελούσε και ήταν γνωστό πως δε συμπαθούσε τους Μεξικανούς.
Ο Escobar δεν θα άφηνε όμως μια τέτοια συνεργασία να συμβεί χωρίς να επέμβει. Ανάγκασε τον Gallardo να μεταφέρει και τη δικιά του κοκαΐνη. Όση ποσότητα θα διακινούσε για το Cali τόση θα διακινούσε και για το καρτέλ Medellín. Ο Gallardo για άλλη μια φορά σκέφτηκε επεκτατικά . Αντί αμοιβής ζήτησε από τους Κολομβιανούς το 50% των κερδών της κοκαΐνης που έμπαινε στις ΗΠΑ.
Οι πολιτικοί και οι αστυνομικοί που χρηματίζονταν από το καρτέλ Guadalajara θορυβήθηκαν από τη νέα γραμμή πλεύσης. Τα κέρδη από τη διακίνηση κοκαΐνης δε συγκρίνονται με τα κέρδη της διακίνησης μαριχουάνας. Μέχρι να αποφασίσει ο Gallardo να αυξήσει τις πληρωμές τους, έκαναν τη ζωή του καρτέλ δύσκολη.
Τα προβλήματα όμως για το καρτέλ Guadalajara ξεκίνησαν όταν απήγαγαν τον πράκτορα της Δίωξης Ναρκωτικών Αμερικής, Kiki Camarena. Ο Camarena ως μυστικός πράκτορας ανακάλυψε μια φυτεία μαριχουάνας 2.500 στρεμμάτων. Οι αρχές έκαψαν περίπου 10.000 τόνους μαριχουάνας. Ο πράκτορας απήχθη, βασανίστηκε και εν τέλει τον εκτέλεσαν τρυπώντας το κρανίο του με ηλεκτρικό τρυπάνι.
Οι μεξικανικές αρχές χρηματίζονταν από το Guadalajara και το προστάτευαν αλλά μετά την εκτέλεση του πράκτορα η αμερικανική κυβέρνηση ήθελε να αποδοθούν ευθύνες. Αρχικά, συνελήφθησαν ο Don Neto και ο Rafael Caro Quintero. Ο Gallardo διατήρησε χαμηλό προφίλ μετά από αυτό, ανασχημάτισε την ομοσπονδία των καρτέλ και συνέχισε να διευθύνει τις επιχειρήσεις του. Στον ανασχηματισμό, ένα νέο πρόσωπο αναλαμβάνει την ηγεσία ενός καρτέλ, ο Joaquín Archivaldo Guzmán Loera, ο γνωστός El Chapo. Ο Felix Gallardo συνελήφθη στις 8 Απριλίου του 1989.
Καρτέλ Sinaloa – El Chapo
Μετά την πτώση του Gallardo, ο El Chapo άδραξε την ευκαιρία και άλλαξε το σκηνικό δράσης των καρτέλ. Ο μικρόσωμος άντρας από τη Sinaloa έμελλε να γίνει ο μεγαλύτερος βαρόνος ναρκωτικών του Μεξικού. Στο ξεκίνημα του επέλεξε να κάνει μια συμμαχία, η οποία θα τον έκανε αρχηγό όλων των καρτέλ και θα του χάριζε τον σεβασμό όλων των Μεξικανών ναρκεμπόρων.
Εξασφάλισε συνεργασία με τον βασιλιά των ναρκωτικών, Pablo Escobar. Ο El Chapo εγγυήθηκε πως μπορεί να μεταφέρει την κοκαΐνη και τα λοιπά ναρκωτικά των Κολομβιανών στο μισό χρόνο από ότι χρειαζόταν μέχρι τότε. Ο El Chapo ήρθε να διορθώσει αυτό που έκανε ο Gallardo. Επέλεξε αποκλειστικά τους δυνατούς της Κολομβίας και όχι τους λογικούς. Το καρτέλ Medellín ήταν το κυρίαρχο τότε και τα ναρκωτικά τους έφταναν σε όλο τον κόσμο. Πήγε τη διακίνηση ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ ενα βήμα παραπέρα. Αγόρασε γη στις δύο πλευρές των συνόρων Μεξικού-ΗΠΑ και ένωσε τις εγκαταστάσεις που έχτισε εκεί με υπόγειες σήραγγες. Τόνοι ναρκωτικών μεταφέρονταν χωρίς κανέναν έλεγχο.
Ο El Chapo φυλακίστηκε δύο φορές στο Μεξικό. Απέδρασε και τις δύο με κινηματογραφικό τρόπο. Αποκορύφωμα ήταν η δεύτερη απόδραση του που έγινε μέσω υπόγειας σήραγγας, η οποία ένωνε το κελί του με μια αποθήκη κοντά στις φυλακές.
Χωρίς να έχει αποδειχθεί, είναι σχεδόν βέβαιο πως είχε τη βοήθεια του διευθυντή των φυλακών αλλά και ισχυρών πολιτικών. Ο El Chapo είχε 30 χρόνια ενεργούς εγκληματικής δράσης. Τα κέρδη του έφτασαν τα 14 δισεκατομμύρια δολάρια και το όνομα του μπήκε στη λίστα των πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου. Το καρτέλ Sinaloa είναι ένα ιδιαίτερα σκληρό καρτέλ. Διαθέτει μέχρι και ειδικά διαμορφωμένα δωμάτια για δολοφονίες. Ευθύνεται για διακίνηση ναρκωτικών, βιασμούς ανηλίκων και μη γυναικών, εκτελέσεις και αλλά. Χαρακτηριστικό είναι πως έθαβε ζωντανούς τους αντιπάλους ή τους προδότες.
Οι μεξικανικές αρχές συνέλαβαν τον El Chapo το 2016 και αποφάσισαν την έκδοση του στις ΗΠΑ. Στις 17 Ιουλίου του 2019 καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και 30 έτη επιπλέον. Κρατείται σε φυλακή υψίστης ασφαλείας στο Κολοράντο. Το καρτέλ Sinaloa συνεχίζει τη δράση του με ηγετικά μέλη τους γιους του Guzmán.
Los Zetas
Το καρτέλ των Zetas ανδρώθηκε από πρώην στρατιώτες των ειδικών δυνάμεων που λιποτάκτησαν. Στο Μεξικό είναι σύνηθες στρατιωτικοί και αστυνομικοί να επιλέγουν τελικά να εργαστούν στα καρτέλ, λόγω των χρημάτων. Όπως όλα τα μεξικανικά καρτέλ, είναι γνωστό για τη σκληρότητα του και κυρίως για τις εκτελέσεις με αποκεφαλισμό. Η δράση του ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Κύρια ενασχόληση των Zetas είναι η διακίνηση ναρκωτικών, ασχολείται όμως και με το εμπόριο λευκής σαρκός και όπλων. Έδρα τους είναι το Nuevo Laredo, απέναντι από τα σύνορα με το Τέξας.
Αρχικά, δούλευαν για το καρτέλ του Κόλπου. Το 2010 αυτονομήθηκαν και πλέον είναι ανταγωνιστές. Έχουν κυριαρχήσει σε πολλές επαρχίες του Μεξικού και κύριος αντίπαλός τους είναι το καρτέλ της Sinaloa. Στο καρτέλ Los Zetas μέχρι και σήμερα τα μέλη είναι διεφθαρμένοι αστυνομικοί, πρώην στρατιώτες των ΗΠΑ, στρατιωτικοί, πολιτικοί και κοινοί εγκληματίες.
Οι Zetas είναι υπεύθυνοι για αποτρόπαια εγκλήματα όπως η σφαγή του San Fernando το 2010 με 72 νεκρούς μετανάστες, ένα χρόνο μετά ξανά στο San Fernando διέπραξαν τη σφαγή 193 ανθρώπων, η επίθεση στο καζίνο του Monterrey με 52 νεκρούς, καθώς και η έκρηξη του αγωγού πετρελαίου Puebla. Χαρακτηριστική είναι και η ταραχή που προκάλεσαν το 2012 στη φυλακή Apodaca. Δολοφονήθηκαν 44 τρόφιμοι, οι οποίοι ήταν μέλη του καρτέλ του Κόλπου, ως ξεκαθάρισμα λογαριασμών και 37 Zetas δραπέτευσαν.
Συγκλονίζει ένα ακόμη περιστατικό που διεξήχθη το 2010. Οι Zetas ενεπλάκησαν σε μια συνηθισμένη σύρραξη με το στρατό. Ένα μέλος τους τραυματίστηκε θανάσιμα. Σε αντίποινα, το καρτέλ δολοφόνησε τον στρατιώτη που έδωσε τη χαριστική βολή και στη συνέχεια εισέβαλαν στο σπίτι του και σκότωσαν όλη την οικογένειά του. Ο τελευταίος αρχηγός των Zetas, José María Gissar Valencia ή Z43, συνελήφθη το 2018 στην Πόλη του Μεξικού. Έκτοτε το καρτέλ συνεχίζει τη δράση του αλλά ελαφρώς αποδυναμωμένο.
Familia Michoacána – «Drug Cartel»
Η Familia Michoacána είναι ένα καρτέλ που ξεκίνησε τη δράση του το 1980. Έδρα τους είναι η πολιτεία Michoacán. Αρχικά, αν και διακινούσαν ναρκωτικά εμφανίστηκαν ως πολέμιοι της βίας που προκαλούσε το ναρκεμπόριο. Κατά τη δεκαετία του ’90 άλλαξαν γραμμή πλεύσης και εμφανίστηκαν ως παραστρατιωτική ομάδα που δρούσε για να πάρει τον έλεγχο του εμπορίου ναρκωτικών στο Michoacán. Έκτοτε, αναπτύχθηκε σταθερά και θεωρείται πλέον ένα από τα ισχυρά μεξικανικά καρτέλ. Αντίπαλα καρτέλ είναι οι Zetas και το καρτέλ Beltrán – Leyva. Ισχυρούς δεσμούς διατηρεί με το καρτέλ της Sinaloa και χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης από την οικογένεια Guzmán .
Η Familia διακατέχεται από ένα βαθύ αλλά κάπως διαστρεβλωμένο θρησκευτικό αίσθημα. Οι δολοφονίες και κυρίως οι αποκεφαλισμοί που διαπράττουν χαρακτηρίζονται από τους ίδιους ως πράξεις «θείας δικαιοσύνης». Ο ηγέτης της Familia, Nazario Moreno González, ή αλλιώς El Más Loco, έχει συντάξει τη δικιά του Βίβλο και είναι απαραίτητο για κάθε μέλος του καρτέλ να τη μελετά και να ενεργεί με βάση τα όσα γράφει.
Τα μέλη του καρτέλ, αν και διακινούν ναρκωτικά, απαγορεύεται να κάνουν χρήση. Είναι ενάντιοι στην εκμετάλλευση γυναικών και παιδιών. Πολλά μέλη του καρτέλ προέρχονται από κλινικές απεξάρτησης. Για να εξελιχθεί ένα μέλος πρέπει να συμμετέχει στην ομαδική προσευχή και στη σκοποβολή. Η Familia δανείζει χρήματα σε αγρότες, τοπικές επιχειρήσεις αλλά και σχολεία.
Χαρακτηριστικό είναι ένα περιστατικό που διεξήχθη στο Uruapan το 2006. Τα μέλη του καρτέλ πέταξαν πέντε κομμένα κεφάλια, πάνω στην πίστα του νυχτερινού κέντρου «Y Sombra Sol», συνοδευόμενα από ένα μήνυμα. Το μήνυμα έγραφε το εξής: «Η Familia δεν σκοτώνει για χρήματα, δε σκοτώνει τις γυναίκες. Δεν σκοτώνει αθώους ανθρώπους, μόνο όσους το αξίζουν να πεθάνουν. Ξέρετε ότι αυτό είναι θεία δικαιοσύνη».
Η πολιτεία Michoacán πλέον λειτουργεί με τον τρόπο που έχει οργανώσει η Familia. Οι αστυνομικοί δουλεύουν για το καρτέλ και όσοι δεν συνεργάζονται, εκτελούνται. Μέχρι σήμερα θεωρείται κυρίαρχο στην περιοχή.
Καρτέλ Colima
Η ίδρυση του καρτέλ Colima τοποθετείται γύρω στο 1988. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα καρτέλ παραγωγής και διακίνησης συνθετικών ναρκωτικών. Είναι οι «Βασιλιάδες της Μεθαμφεταμίνης». Απέκτησαν μεγάλες ποσότητες εφεδρίνης από την Ινδία και την Ταϊλάνδη, την οποία διανέμουν σε εργαστήρια μεθαμφεταμίνης στο Μεξικό και τις ΗΠΑ.
Το καρτέλ Colima διαφοροποιείται από τα άλλα καρτέλ σε ένα σημείο. Αντί να εισπράττει ένα ποσοστό από τα εμπορεύματα που διακινούνται μέσω Μεξικού από την Κολομβία για να καταλήξουν στις ΗΠΑ, είχε τον πλήρη έλεγχο του εμπορίου. Δεν χρειαζόταν να κάνει το μεσάζοντα, καθώς έκλειναν μόνοι τους τις συμφωνίες. Το καρτέλ έχει επαφές με την Ινδία, την Ελβετία, την Τσεχία και την Γερμανία.
Η Δίωξη Ναρκωτικών κυνηγούσε για καιρό τα μέλη του καρτέλ και μετά από πολλές προσπάθειες κατάφερε να συλλάβει τα ηγετικά στελέχη. Ο Luis Ignacio Amezcua Contreras και ο αδερφός του Jesús, συνελήφθησαν στη Guadalajara τον Ιούνιο του 1998. Καταδικάστηκαν σε 49 έτη φυλάκισης. Το 2005 οι αρχές συνέλαβαν 1.785 μέλη και συνεργάτες του καρτέλ. Πέρα από τις συλλήψεις όμως το καρτέλ συνεχίζει να δρα στις πολιτείες Baja California, Nuevo León, Jalisco, Colima, Michoacán, Aguascalientes. Η σημερινή ηγεσία του καρτέλ απαρτίζεται από την Patricia Amezcua Contreras, η οποία είναι αδερφή των παλαιότερων ηγετών Jesús, και ο Telesforo Baltasar Tirado Escamilla.
Καρτέλ Beltrán Leyva
Το καρτέλ Beltrán Leyva ιδρύθηκε από τους τέσσερις αδελφούς Marcos Arturo, Carlos, Alfredo kai Héctor. Τα αδέρφια γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1960 στη Sinaloa, η οποία τους συνέδεσε με τον El Chapo. Συνεργάστηκαν επί σειρά ετών με το καρτέλ του Guzmán. Το καρτέλ Beltran Leyva ασχολείται με τη μεταφορά και τη χονδρική πώληση κοκαΐνης καθώς και με την παραγωγή και τη χονδρική πώληση μαριχουάνας και ηρωίνης . Ακόμη, ελέγχει πολλές διαδρομές διακίνησης ναρκωτικών, ξεπλένει χρήμα, ασχολείται με διακίνηση ανθρώπων, απαγωγές, εκβιασμούς, εμπόριο όπλων και δολοφονίες .
Μέσω του εκφοβισμού και του χρηματισμού, το καρτέλ έχει καταφέρει να διεισδύσει σε αστυνομικά, δικαστικά και πολιτικά όργανα που τους προσφέρουν προστασία και πληροφορίες. Κατάφερε να αποσπά πληροφορίες για το εμπόριο ναρκωτικών ακόμη και από το γραφείο της Ιντερπόλ του Μεξικού.
Στις 20 Ιανουαρίου του 2008 συνελήφθη ο Alfredo Beltrán Leyva. Για να εκδικηθεί τη σύλληψη του αδερφού του, ο Arturo διέταξε την εκτέλεση του επιτρόπου της ομοσπονδιακής αστυνομίας αλλά και άλλων αξιωματικών. Από το 2010 επικρατεί μια εμπόλεμη κατάσταση ανάμεσα στα καρτέλ και οι Beltrán Leyva συμμετέχουν στον πόλεμο αυτό . Οι συνοριακές πόλεις έχουν μετατραπεί σε εμπόλεμη ζώνη, καθώς οι αιματοχυσίες και οι συρράξεις στους δρόμους είναι συνεχείς. Ο σημερινός ηγέτης του καρτέλ είναι ο Héctor Beltrán Leyva. Οι ΗΠΑ δίνουν την αμοιβή των 5 εκατομμυρίων δολαρίων σε όποιον δώσει πληροφορίες που θα οδηγήσουν στην σύλληψη του Héctor.
Καρτέλ του Κόλπου
Το καρτέλ του Κόλπου (Cartel del Golfo) ή Gulf Cartel είναι από τα πρωτοϊδρυθέντα στο Μεξικό. Η έδρα του είναι το Matamoros της πολιτείας Tamaulipas. Ιδρύθηκε το 1930 και αρχικά μετέφερε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ στις ΗΠΑ την περίοδο της ποτοαπαγόρευσης. Ήλεγχε τα τυχερά παιχνίδια, έκανε εμπόριο λευκής σαρκός και ασχολούνταν με την κλοπή αυτοκινήτων και αλλά είδη λαθρεμπορίου. Από το 1980 πήρε τη μορφή του μεξικανικού καρτέλ που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε. Ξεκίνησε τη διακίνηση κοκαΐνης, ηρωίνης και μεθαμφεταμίνης.
Την ηγεσία είχε αναλάβει τότε ο García Ábrego. Για τη διακίνηση της κοκαΐνης είχε κλείσει συμφωνία με το καρτέλ Cali. Μέχρι τότε για 1 χιλιόγραμμο κοκαΐνης που έφτανε στις ΗΠΑ η πληρωμή του μεσάζοντα ήταν 1.500 δολάρια. Ο Ábrego εξασφάλισε το 50% των κερδών της αποστολής, κάτι το οποίο έκανε και μελλοντικά ο Gallardo του καρτέλ Guadalajara.
Δημιούργησε ένα νέο τρόπο διανομής. Κατασκεύασε αποθήκες κατά μήκος των βορείων συνόρων του Μεξικού και αυξάνοντας τον χρηματισμό στους πολιτικούς και τις αρχές. διακινούσε τόνους ναρκωτικών στις ΗΠΑ. Το 1990 το καρτέλ του Κόλπου βρισκόταν στο ζενίθ του. Κατείχε γύρω στα 10 δισεκατομμύρια δολάρια και διαχειριζόταν το ένα τρίτο των αποστολών κοκαΐνης προς τις ΗΠΑ.
Ο García Ábrego συνελήφθη στις 14 Ιανουαρίου του 1996 σε ένα αγρόκτημα στο Monterrey. Εκδόθηκε στις ΗΠΑ και εκτίει ποινή 11 φορές ισόβιας κάθειρξης σε φυλακή του Κολοράντο. Για πολλά χρόνια το καρτέλ του Κόλπου αναλώθηκε σε έναν αιματηρό και δαπανηρό πόλεμο με τους Los Zetas. Όμως δεν αποδυναμώθηκε και έχει επεκτείνει τη δράση του στην Ευρώπη, τη Δυτική Αφρική και την Ασία μέσω των οποίων διακινεί ναρκωτικά.
Ο πόλεμος των καρτέλ στο Μεξικό τα τελευταία χρόνια έχει πάρει τρομακτικές διαστάσεις. Εκτελούν πολιτικούς, αστυνομικούς, αντιπάλους αλλά κυρίως άμαχο πληθυσμό. Περίπου 60.000 αθώοι έχουν σκοτωθεί από πυρά των μελών των καρτέλ και άλλοι τόσοι αγνοούνται. Η τύχη των παιδιών που γεννιούνται στις φαβέλες είναι μια: να τους δώσουν ένα όπλο στο χέρι ακόμη και από την ηλικία των 5 και να γίνουν sicarios (δολοφόνοι στις τάξεις των καρτέλ). Οι γυναίκες εξαναγκάζονται στην πορνεία και τη χρήση ουσιών και βιάζονται από μικρή ηλικία. Τα καρτέλ έχουν διαμορφώσει μια σαθρή κοινωνία και αναγκάζουν τους ανθρώπους να ζουν μέσα στο φόβο.
Παρακάτω παρατίθεται βίντεο με την ιστορία του Κίκι Καμαρένα, του αστυνομικού που έδωσε τη ζωή του για να ξεκινήσει το κυνηγητό των ναρκεμπόρων .
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
• https://boufosnews.wordpress.com |Τα καρτέλ του Μεξικό. Η ιστορία τους, τα ναρκωτικά, οι συνεργασίες, οι σφαγές (μέρος Α)| Τελευταία επίσκεψη 24.12.20
• https://en.m.wikipedia.org/wiki/Gulf_Cartel | Τελευταία επίσκεψη 24.12.20
• https://maxmag.gr/afieromata/el-chapo/ El Chapo: Το αφεντικό των Μεξικανών| Τελευταία επίσκεψη 26.12.20
