
Κινηματογράφος , η έβδομη τέχνη. Πρόκειται για μια τεχνική καταγραφής της κίνησης και οπτικοποίησής της, όπως δηλώνει και ο ίδιος ο όρος (κινηματογράφος = κίνηση + γραφή). Αδιαμφισβήτητα είναι αναπόσπαστο, οργανικό στοιχείο μιας αστικής κοινωνίας. Αντανακλά θερμά τα πολιτικά, οικονομικά μα και κοινωνικά δρώμενα της κάθε περιόδου και σαφώς επηρεάζεται κάθε φορά με τάσεις και ρεύματα που τον διαχωρίζουν ανά δεκαετίες και του προσδίδουν μια ξεχωριστή ταυτότητα αντιστοιχισμένη στο χρόνο. Έχει εξελιχθεί σε όλο του το εύρος γεγονός που επιβεβαιώνει την σημασία του κάθε φορά ως μέσο διαπαιδαγώγησης, έκφρασης, γνώσης, ψυχαγωγίας, επικοινωνίας στο αντίστοιχο εναλλασσόμενο, διαφορετικής εθνικότητας, κοινωνικό περιβάλλον. Από μια ικανοποιητική προσπάθεια φιλτραρισμένης πραγματικότητας με ιδιαίτερη ροπή προς την φυσικότητα ο κινηματογράφος μετέβη σε ένα σύγχρονο κινηματογράφο τέχνης.
Για να φτάσουμε στην τελευταία δεκαετία που διανύουμε, όπου παρατηρούμε έναν κινηματογράφο λαβωμένο. Πια έχουμε να κάνουμε με έναν κινηματογράφο βιομηχανίας. Αυτό από μόνο του γεννά επιτηδευμένη ποιότητα στην σκηνοθεσία που σε συνδυασμό με έναν παραμελημένο ρεαλισμό, με μια ακολουθία στην πεπατημένη όσον αφορά στο κομμάτι της υποκριτικής και μαζί, μια αδυναμία ανταπόκρισης στους απαιτητικούς προϋπολογισμούς των ταινιών καταφέρνει να αιχμαλωτίσει την δημιουργικότητα, νοθεύοντας την έμπνευση με αποκορύφωμα την ανακατεύθυνση ενός ολόκληρου παγκόσμιου καλλιτεχνικού ρεύματος. Έχουν παραμεληθεί οι δυνατότητες του και έχει εξασθενίσει η πιο σημαντική ίσως, καθοριστική στην ωριμότητά του, «διαδικασία στραγγίσματος» ώστε να γίνει η σύλληψη και η κλιμακωτή εξαγωγή συμπερασμάτων που κρύβουν οι ταινίες αναφορικά με αλήθειες της ίδιας της ζωής. Οδεύουμε με γυμνό οφθαλμό στην παρακμή του.
Η ανθρώπινη αυθάδεια σε αυτή την περίεργα μυστηριώδη, ιδιαίτερη μορφή τέχνης είναι γεγονός. Η ευφυής με αποτύπωμα ιεροτελεστίας, κινητοποίηση των αισθήσεων του θεατή τείνει να εκλείπει. Ως ζωντανός οργανισμός ο κινηματογράφος όπως αναφέραμε και πριν, βρίσκεται αδιάκοπα σε άμεση αλληλεξάρτηση με το περιβάλλον από το οποίο τροφοδοτείται. Ένα περιβάλλον άγονο, εχθρικό, στάσιμο, επιφανειακό που πυροδοτεί το φαινόμενο του πυροτεχνήματος. Δηλαδή μας ενδιαφέρει η σαγήνη και η αιχμαλώτιση μιας εικονικής, ηχητικής ηδονής των θεατών, εκμηδενίζοντας τον χρόνο. Με αστραπιαία ταχύτητα δηλαδή, όσο διαρκεί ένα πυροτέχνημα. Αναζητούμε το εύκολο, το ασφαλές μα συνάμα το φαντασμαγορικό.
Μέσα σε αυτή την δίνη δυστυχώς προπηλακίζεται η έκφραση κάθε μορφής δημιουργίας, απαγχονίζεται το πηγαίο ταλέντο φορεμένο με αυθορμητισμό και η καλλιτεχνική πτυχή των ταινιών σκανάρεται με γνώμονα την εμπορική επιτυχία που στο διάβα της εμπεριέχει μια ξενόφερτη απομίμηση, μια πιστή αντιγραφή ανεξαρτήτως αν μπορεί να χωρέσει στο εκάστοτε μέγεθος πολιτιστικής ιδιοσυγκρασίας. Δεν είναι τυχαίο που μηρυκάζει εικόνες και διαλόγους παλιών ταινιών ελπίζοντας οτι με αυτόν τον τρόπο θα δημιουργήσει καινούριες, με άρωμα ρουστίκ, κινηματογραφικές επιτυχίες.
Από την άλλη θα ήταν άδικο να μην σημειώσουμε την εξέλιξη που διαπιστώνεται στα μέσα που ντύνουν τα φιλμ των ταινιών. Από τις ασπρόμαυρες ταινίες περάσαμε στις τρισδιάστατες, από τον βουβό κινηματογράφο περάσαμε σε έναν νέο εξαιρετικό ήχο. Πια μιλάμε για μια βελτιωμένη έκδοση σκηνικών και όλα αυτά χάριν του συγκερασμού της τεχνολογίας με την τέχνη. Επικροτούμε λοιπόν, όλοι μας το αποτέλεσμα στο σύγχρονο χώρο του θεάματος όμως φτάνει να μην υπονομεύει την υποκριτική δεινότητα των ηθοποιών και την οξυδέρκεια στην δημιουργικότητα και στο σενάριο. Πάντα το μέτρο χάνεται στο βωμό της εμπορικότητας που συνεπάγεται την οικονομική επιτυχία. Τον άλλοτε σεβασμό και τον θαυμασμό που εκφράζαμε για αυτήν την μορφή τέχνης που έχει δυνατότητες που δεν έχουμε όμως ούτε εκτιμήσει μα ούτε αναγνώσει ορθά δεν του αξίζει να τον οικειοποιούμαστε με τέτοια προχειρότητα.
Ο κινηματογράφος είναι προέκταση του εγώ μας. Είναι τέχνη προσιτή, στο πρόσωπο της οποίας μπορεί να ταυτιστεί ένα τεράστιο εύρος νοημοσύνης, αντίληψης και αισθητικής. Τον έχουμε ανάγκη συνέχεια στην ζωή μας ώστε να μας βοηθάει στην αποσαφήνιση των νοημάτων της ζωής, στην αναγνώριση του κοινωνικού και πολιτιστικού μας γίγνεσθαι και στην εξερεύνηση διαφορετικών κόσμων που μας παρουσιάζονται μέσα από μια μεγάλη οθόνη. Εκεί που η λογοκρισία δεν της επιτρέπεται να παρεισφρήσει, σε αντίθεση με την τηλεόραση. Εκεί που η σκέψη αποκτά διεισδυτικότητα για να προχωρήσει στο υποσυνείδητο μας. Εκεί που η πρωτοτυπία αναπτύσσεται στο φυσικό της περιβάλλον. Εκεί που η ελευθερία αναδεικνύεται περήφανα όπως και σε κάθε μορφή τέχνης σπάζοντας τα δεσμά που της επιβάλλουν οι διαφορετικές κοινωνικές συμβατικότητες. Ας τον μεταχειριστούμε με σεβασμό, με μια ηθική ανάλογη της αξίας του προκειμένου να ξανακερδίσει, την κλεμμένη του από εμάς, λάμψη.