
«Μια κωμωδία χωρίς κλόουν και μια τραγωδία χωρίς εχθρούς» (parasite interview Bong Joon-ho, Collider). Η ανατρεπτική ταινία «Παράσιτα», που απέσπασε τον χρυσό φοίνικα στο φεστιβάλ των Καννών ρίχνει μια εσωτερική ματιά στην ζωή μιας τετραμελούς άπορης οικογένειας που για να επιβιώσει αναγκάζεται να βρίσκει ευτελείς περιστασιακές δουλειές. Η τύχη τους όμως μοιάζει να αλλάζει όταν προσφέρεται στον νεαρό γιο της οικογένειας (Woo-sik Choi) η θέση του καθηγητή Αγγλικών για την κόρη των ευκατάστατων Park. Από εκεί ξεδιπλώνεται ένα γαϊτανάκι υποκρισίας και χειραγώγησης καθώς οι Kim με τρομερά ευρηματικούς τρόπου καταφέρνουν σταδιακά να παρεισφρήσουν στην οικία Park παριστάνοντας διάφορους επαγγελματίες προς πρόσληψη.
Ο Bong Joon-Ho με απόλυτο σκηνοθετικό έλεγχο και εκρηκτική δημιουργικότητα μας δίνει μια ταινία αριστούργημα. Μια πρωτοποριακή εκδοχή μιας «home invasion movie» που φέρει όμως την προβληματική του δημιουργού της για την οικονομική ανισότητα, τις ταξικές διακρίσεις και προσφέρει μια ανατροπή που ξαφνιάζει και τους πιο υποψιασμένους θεατές. Ο Bong Joon-Ho έχοντας εκφράσει στο παρελθόν πως δεν επιθυμεί οι ταινίες του να έχουν επιδεικτικά πολιτικά μηνύματα αλλά θέλει η θεματική του να ενισχύει την κριτική σκέψη των θεατών, παραμένει πιστός στις απόψεις του. Με εξαιρετική διακριτικότητα και μαεστρία, και κυρίως με την οπτική αφήγηση, αφήνει στην ευχέρεια του θεατή να ανακαλύψει τους άξονες της ταινίας χωρίς ποτέ ο ίδιος να παίρνει θέση.
Ακολουθούν Spoilers.

Από την στιγμή που η πλοκή της ταινίας ”Παράσιτα”, μπαίνει σε τροχιά η χαοτική διαφορά των δύο οικογενειών είναι εξαιρετικά πρόδηλη. Αρκεί να παρατηρήσει κανείς την διαδρομή που κάνει ο νεαρός γιος της οικογένειας Κim (Woo-sik Choi) για να φτάσει στην οικία Park. Η αναρριχητική του πορεία τονίζει εξ αρχής, με συμβολικό τρόπο την κοινωνική διαφορά των δύο οικογενειών. Η αρχική εντύπωση της οικογένειας Park είναι αρκετά θετική και αυτό οφείλεται στη μεγαλοφυΐα του σκηνοθέτη. Αποφεύγει να δημιουργήσει ένα κοινότυπο δίπολο καλοπροαίρετων φτωχών-κακόβουλων πλούσιων.
Καθώς σταδιακά η οικογένεια Kim εντάσσεται στην εργοδοσία της οικογένειας Park αρχίζουν να εμφανίζονται πιο έντονα κάποιοι βασικοί άξονες προβληματισμού του σκηνοθέτη. Ένας εξ αυτών, που παρατηρείται αρκετά νωρίς, είναι η εμμονή της οικογένειας Park (ανώτερης κοινωνικά) με την Αγγλική γλώσσα και γενικότερα την δυτική κουλτούρα. Η εξιδανίκευση της Δύσης διακρίνεται σε πολλά σημεία της ταινίας (διάνθιση του λόγου τους με πολλές αγγλικές λέξεις και οτιδήποτε αμερικανικής προέλευσης θεωρείται εν γένει ποιοτικό).
Η φτώχεια δημιουργεί σύνδρομο κατωτερότητας. Η Κα Kim ανάγει την καλοσύνη σε πολυτέλεια που μονάχα όποιος δεν έχει προβλήματα βιοπορισμού μπορεί να προσφέρει, καθώς δεν μπορεί να είναι προτεραιότητα όταν δεν καλύπτονται οι βασικές ανάγκες. «Είναι καλοί επειδή είναι πλούσιοι».

Η πρώτη φορά που αντιλαμβανόμαστε κάποια ψήγματα απαξίωσης από την πλευρά των Park είναι στην περίφημη σκηνή του σαλονιού με τον ενδιαφέροντα διάλογο για τον οδηγού τους (Κ.Kim) και την μυρωδιά του. Τονίζουν πόσο αποπνικτική είναι και καταλήγουν πως είναι η ίδια μυρωδιά που μπορεί να μυρίσει κάποιος στο μετρό. Ένα στίγμα δηλαδή της κατώτερης κοινωνικής τους θέσης που έχει εμποτιστεί πάνω τους και τους χαρακτηρίζει όπου και αν βρίσκονται.
Ακόμη και τα καιρικά φαινόμενα στα Παράσιτα αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τις δύο οικογένειες (τάξεις). Ένα τόσο κοινό φαινόμενο όπως μια βροχή μπορεί να έχει εντελώς διαφορετικό αντίκτυπο στην συνθήκη όπου ζει ο κάθε άνθρωπος. Για τους μεν Kim που το υπόγειο τους πλημμυρίζει είναι κατάρα, ενώ για τους Park που την απολαμβάνουν μέσα στην ασφάλεια του άνετου σπιτιού τους είναι ευλογία.

Η ανάγκη των νέων και συγκεκριμένα των νέων της Νότιας Κορέας για παιδεία και επαγγελματική αποκατάσταση, σε μια χώρα ακραίων οικονομικών διαφορών, τους μετατρέπει σε υλιστές που αποζητούν μοναχά το κέρδος ως τον μόνο τρόπο να ανελιχθούν στην κοινωνική ιεραρχία, που διατηρεί μέχρι και σήμερα την παράδοση κοινωνικών βαθμίδων (κάστες). Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί την ιερή πέτρα που δωρίζεται στην οικογένεια στην αρχή της ταινίας,όπου κατά την παράδοση φέρνει υλικό πλούτο στον κάτοχο της, ως σύμβολο αυτή της ανάγκης. Αυτός που μοιάζει να ελκύεται περισσότερο από αυτήν την ιερή πέτρα είναι ο νεαρός γιος της οικογένειας Κim και κατά την διάρκεια όλης της ταινίας τον βλέπουμε να προσπαθεί να την κουβαλήσει μαζί του προστατεύοντας την. Πάντοτε όμως το πέτρωμα παρουσιάζεται πολύ βαρύ για εκείνον με αποτέλεσμα να ζορίζεται να το κουβαλήσει και σε μερικές περιπτώσεις του πέφτει και από τα χέρια. Το αποκορύφωμα όμως είναι όταν η ίδια αυτή πέτρα θα γίνει το όπλο το οποίο σχεδόν θα τον σκοτώσει. «Αυτή η πέτρα με κατατρέχει όπου και να πάω».
Φυσικά δε θα γινόταν να μην αναφερθούμε στην εντελώς αναπάντεχη ανατροπή που συμβαίνει στα μισά της ταινίας ”Παράσιτα”. Ο ρόλος του υπόγειου καταφυγίου και του ενοίκου του είναι καταλυτικός για την εξέλιξη της ιστορίας. Η αντίδραση της οικογένειας Kim είναι το αντίθετο από αυτή που θα περιμέναμε. Αντί να κατανοήσουν την κατάσταση των ανθρώπων αυτών που ζουν στο περιθώριο, μια κατάσταση που δεν διαφέρει από την δική τους, τους αντιμετωπίζουν με μια απόλυτη απαξίωση. Φαίνεται να ξέχασαν από πού προήλθαν και η παραμονή τους στο πολυτελές σπίτι των Park επιδρά πάνω τους μετατρέποντας τους σε στερεοτυπικούς σνομπ μεγαλοαστούς. Υπάρχει όμως και μια άλλη διάσταση στην ύπαρξη του υπογείου και του κατοίκου του στα Παράσιτα. Πέρα από τον κίνδυνο του πυρηνικού πολέμου από την Βόρεια Κορέα που ελλοχεύει, όλη η υπόσταση του βίου της άρχουσας τάξης φαίνεται να είναι οικοδομημένη κυριολεκτικά στο κεφάλι των αδυνάτων. Με το παράδειγμα του τρόπου λειτουργίας του φωτοκύτταρου της σκάλας συμπεραίνεται πως η άρχουσα τάξη αγνοεί την ύπαρξη και τον μόχθο των κατώτερων στρωμάτων θεωρώντας δεδομένη την παροχή ορισμένων υπηρεσιών.

Το αποθεωτικό τέλος της ταινίας ”Παράσιτα” εντείνει τους προβληματισμούς μας για τις πράξεις των χαρακτήρων. Η απόδραση του άνδρα από το υπόγειο και η έξαρση βίας που ακολουθούν από κείνων μοιάζουν φυσικό επακόλουθο, η δράση όμως του Κ.Kim είναι εκείνη που κορυφώνει την δραματουργία. Σαν σε μια κατάσταση μέθης ο πατέρας της οικογένειας Kim μετά την βίαιη επίθεση που δέχεται η κόρη του από τον άντρα του υπογείου και βλέποντας την απροθυμία της οικογένειας Park να τον βοηθήσει, ειδικότερα του Κ.Park που δείχνει απέχθεια στην μυρωδιά του άντρα που τους επιτέθηκε (μυρωδιά όμοια με εκείνου), δολοφονεί τον εργοδότη του και εξαφανίζεται. Η πράξη αυτή τελειώνει τη συνύπαρξη των δύο τάξεων και είναι το κρεσέντο της σχέσης τους παρουσιάζοντας την σύγκρουση αναπόφευκτη.
Κλείνοντας παραθέτω τα λόγια του δημιουργού για την κορύφωση της σύγκρουσης των δύο τάξεων. «Το ερώτημα δεν είναι το πώς η σχέση τους κατέληξε εκεί αλλά το γιατί. Και αυτό είναι το λυπηρό σημείο». Τα «Παράσιτα» πιθανότατα να είναι η ταινία της χρονιάς.