Δύο εβδομάδες από την παρουσίαση μας στις κάλπες και δύο εβδομάδες περίπου από τον δεύτερο γύρο εκλογών. Το θέμα για το οποίο θα μιλήσουμε σήμερα είναι σχετικό. Πως μοιάζει η πολιτική στο σινεμά;
Έχουμε δει αρκετές ταινίες, με κύριο θέμα τους την πολιτική. Από την απαρχή του σινεμά, πολλοί σκηνοθέτες και σεναριογράφοι έχουν προσεγγίσει ταινίες που αποτελεούν σχόλιο για την πραγματική ζωή. Ένας από τους στόχους των δημιουργών ήταν πάντα η πολιτική. Χρησιμοποιούν το σινεμά, για να αποτυπώσουν το πολιτικό σύστημα της εποχής. Το νέο αυτός είδος ταινιών του 20ου αιώνα έφερε το όνομα “πολιτικό θρίλερ”. Οι καλές ταινίες του είδους μπορούν και συνδυάζουν δυναμική ένταση και κοινωνικό σχόλιο.
Το πολιτκό αυτό είδος, είτε φωτίζει αληθινά γεγονότα, είτε μυθοπλαστικά, επιβιώνει μέχρι και σήμερα, μάλιστα συχνά αυτές οι ταινίες συγκεντρώνουν πολλές διακρίσεις και βραβεία. Μπορεί να εμφανίζουν πολλές ομοιότητες με άλλα είδη, όπως κατασκοπευτικές ταινίες και θρίλερ, ωστόσο οι πολιτικές ταινίες – θρίλερ είναι ένα από τα επιτυχημένα είδη ταινιών του 21ου αιώνα.
Μερικά παραδείγματα ταινιών, που έχουν προσεγγίσει την πολιτική:
The Ides of March (2011)
Ένας νέος στέλεχος μπαίνει στην ομάδα της προεκλογικής καμπάνιας ενός προοεδευτικού υποψήφιου για τη θέση του προέδρου των Δημοκρατικών. Ενώ αυτό το ταξίδι ξεκινάει με χαρά και ενθουσιασμό, στην πορεία ανακλύπτει την σκοτεινή πλευρά της πολιτικής, εκβιασμοί, φόνοι, σκληρά παζάρια.
Πρωταγωνιστικούς ρόλους έχουν ο Ryan Gosling και ο George Clooney, ενώ συμμετείχε και ο αποθανών Philip Seymour Hoffman. Εκτός από τον ρόλο του, ο Clooney ανέλαβε και την σκηνοθεσία, ενώ μαζί με τους Grant Heslov και Beau Willimon, συνέβαλλαν στην μεταφορά του θεατρικού έργου Farragut North στο σινεμά. Ο Rayn Gosling κέρδισε Χρυσή Σφαίρα για την ερμηνεία του και οι τρεις σεναριογράφοι μια υποψηφιότητα Όσκαρ για το Καλύτερο Διασκευασμένο Σενάριο. Συνολικά, η ταινία δέχτηκε πολύ θετικές κριτκές και σύμφωνα με National Board of Review είναι ανάμεσα στις καλύτερες ταινίες της χρονιάς.
The Ghost Writer (2010)
Η κάμερα ακολουθεί τον Adam Langk, έναν πρώην Βρετανό πρωθυπουργό, που βρίσκει καταφύγιο για τον χειμώνα, σε ένα νησί των παραλίων των ΗΠΑ. Αποφασίζει ως αυτοεξόριστος να γράψει την αυτοβιογραφία του. Όταν όμως ο σύμβουλος του πεθαίνει, στο νησί φτάνει ένας συγγραφέας για να τον βοηθήσει στην συγγραφή του έργου του.
Το The Ghost Writer είναι μια neo-noir πολιτική ταινία θρίλερ του 2010 με πρωταγωνιστές τους εξαιρετικούς Ewan McGregor, Pierce Brosnan και Kim Cattrall. Η ταινία αποτελεί ένα ακόμη άρτιο αποτέλεσμα του Roman Polanski. Ωστόσο, ο ίδιος είχε συμμετοχή και στο σεναριακό κομμάτι. Η ταινία ειναι βασιμένη στο μυθιστόρημα The Ghost του Robert Harris. Έτσι, οι δύο τους το προσάρμοσαν στα πλάισια μιας κινηματογραφικής ταινίας.
Ο Αόρατος συγγραφέας, έλαβε ένα μεγάλο αριθμό βραβείων και θετικών κριτικών. Συγκεκριμένα, ο Ewan McGregor κέρδισε για τον πρωταγωνιστικό ρόλο και ο Roman Polanskiv για την Καλύτερη Σκηνοθεσία στα Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.
Miss Sloane (2016)
Η Elizabeth Sloane είναι μία δυναμική, μοναχική λομπίστρια που έχει στόχο να κερδίσει με κάθε κόστος στο πολιτικό παρασκήνιο. Βρίσκεται, όμως, απέναντι από τους περσσότερους Γερουσιαστές, στα πλαίσια της εκστρατείας για την ψήφιση ενός νόμου για τον έλεγχο της οπλοκατοχής. Η ίδια, όμως ξέρει, πως να χειριστεί κάθε κατάσταση και να βγαίνει πάντα κερδισμένη.
Πράγματι, η Jessica Chastain βγήκε κερδισμένη από αυτόν τον ρόλο, σε μια ερμηνεία μεγατόνων. Για αυτή την ερμηνεία της, μάλιστα βρέθηκε με μία υποψηφιότητας στις Χρυσές Σφαίρες. Η σκηνοθετική ματιά ανήκει στον John Madden και το σενάριο στον Jonathan Perera. Παρόλα αυτά όως, η ταινία ήταν από που λέμε box office disappointment. Δηλαδή, δεν κατάφερε να κόψει τόσα εισιτήρια, και ενώ η ταινία είχε κέρδος 9 δισεκκατομμύρια, τo budget της ήταν στα 13-18 δισεκατομμύρια.
Ενήλικοι στην αίθουσα (2019)
Η νέα αριστερή ελληνική κυβέρνηση, που κερδίζει τις εκλογές το 2015, αποφασίζει να ξεκινήσει έναν αγώνα διαπραγματεύεων. Στόχος της να πείσει τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για ευνοϊκότερη και βιωσιμότερη διαχείρηση των οικονομικών υποχρεώσεων της χώρας.
Πρωταγωνιστές της ταινίας, μεταξύ ενός μεγάλου ελληνογαλλικού καστ, είναι ο Χρήστος Λούλης στο ρόλο του Γιάνη (με ένα ν) Βαρουφάκη και ο Αλέξανδρος Μπουρδούμης στο ρόλο του πρωθυπουργού. Η ταινία είναι η κινηματογραφική αναφορά του βιβλίου του Γιάννη Βαρουφάκη με τίτλο “Ανίκητοι ηττημένοι – Για μια ελληνική άνοιξη μετά από ατελείωτους μνημονιακούς χειμώνες”. Οι Ενήλικοι στην Αίθουσα (Adults in Room, o αγγλικός τίτλος) είναι μια γαλλοελληνική ταινία του 2019 που σκηνοθέτησε ο Κώστας Γαβράς. Μάλιστα, είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, που γυρίστηκε στην Ελλάδα, καθώς ο ίδιος ζει κυρίως στη Γαλλία. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο 76ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, εκτός διαγωνισμού. Μετά την προβολή, μάλιστα απέτιναν φόρο τιμής στον Κώστα Γαβρά, με την συνοδεία βραβείου για την συνολική προσφορά του στον κινηματογράφο. Παρόλα αυτά, η ταινία δεν έχαιρε ιδιαίτερων θετικών κριτικών, με εξαίρεση την ερμηνεία του Χρήστου Λούλη.
V for Vendetta (2005)
Σε ένα δυστοπικό μέλλον, ένα αυταρχικό καθεστώς ανεβαίνει στην εξουσία, με επικεφαλή τον Ύπατο Καγκελάριο Adam Sutler. Ο ίδιος μέσω προπαγάνδας ασκεί έλεγχο στον πληθυσμό. Η Evey, πέφτει θύμα απόπειρας βιασμού ωστόσο, την σώζει ένας άγνωστος μασκοφόρος, ο V. Ως ο μοναδικός επιζών τρομοκρατικών επιθέσεων της κυβέρνησης, ο V, επιστρέφει για να πάρει εκδίκηση…
Το V For Vendetta είναι ίσως η πρώτη ταινία που σκέφτεται κανείς, όταν μιλάμε για πολιτική στο σινεμά. Ένα πολιτικό δυστοπικό περιπετειώδες θρίλερ, που έκανε πρεμιέρα στις 17 Μαρτίου 2006. Στο ρόλο του V, πίσω από την διάσημη μάσκα, ήταν ο Hugo Wallace Weaving, γνωστός ήδη από τη συμμετοχή του στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών και το Matrix, ενώ η Natalie Portman δίνει πνοή στην Evey και κερδίζει βραβείο στα Saturn Award.
Η ταινία παρουσιάζει μια αλληγορία της καταπίεσης, που ασκεί η κυβέρνηση, γεγονός που αποτελεί μερικές φορές “όπλο” στη φαρέτρα των ελευθεριακών και αναρχικών. Ωστόσο, η ιστορία προκύπτει από το ομώνυμο κόμικ tων Alan Moore και David Lloyd. Ο τελευαίος μάλιστα έχει δηλώσει σχετικά με τη διάσημη μάσκα του V: “Η μάσκα του Γκάι Φωκς έχει πλέον γίνει ένα κοινό εμπορικό σήμα και ένα βολικό πλακάτ για χρήση σε διαμαρτυρία κατά της τυραννίας – και είμαι χαρούμενος με τους ανθρώπους που τη χρησιμοποιούν, φαίνεται αρκετά μοναδικό, ένα πρότυπο της λαϊκής κουλτούρας να χρησιμοποιείται κατά αυτό το τρόπο”.
H ενοχή του Κένεντι (2017)
Το Chappaquiddick, όπως είναι και ο original τίτλος της ταινίας, είναι ένα νησί της Μασαχουσέτη, που έγινε γνωστό στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Ύστερα από ένα πάρτυ στο νησί, ο γερουσιαστής Ted Kennedy αποχωρεί με το αυτοκίνητο του μαζί με την Mary Jo Kopechne. Υπήρξε γραμματέας στη προεδρική καμπάνια του Robert F. Kennedy, στην γνωστή ομάδα “Boiler Room Girls“. Ο γερουσιαστής χάνει τον έλεγχο του αυτοκινήτου στη διαδρομή και προκαλεί το θάνατο της συνεπιβάτισσας του.
Είναι ένα πολιτικό θρίλερ, που έχει εμπνέσει μέχρι σήμερα 15 σειρές βιβλίων. Ο Jason Clarke ενσαρκώνει τον γερουσιαστή Ted Kennedy και η Kate Mara αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας τον ρόλο της αδικοχαμένης Mary Jo. Η ταινία έχαιρε θετικών εντυπὠσεων στο Φεστιβάλ του Τορόντο, που έκανε πρεμιέρα. Μάλιστα πολλοί έκαναν λόγο για την εξαιρετικά ισορροπημένη ερμηνεία του Jason Clarke. Στο τιμόνι της σκηνοθεσίας ήταν ο Αμερικανός John Curran. Ενώ, οι σεναριογράφοι Taylor Allen και Andrew Logan, φώτισαν μία (ακόμη) ένοχη πλευρά της οικογένειας Kennedy.
Vice (2018)
To Vice αφορά στην διαδρομή του Dick Cheney από την δεκαετία του ’60. μέχρι να φτάσει να είναι ο ισχυρότερος πολιτικός αντιπρόεδρος της αμερικανικής ιστορίας. Ο ίδιος εξέθεσε την θητεία του επί Προεδρίας Τζορτζ Μπους. Το Vice καταγράψει την συναρπαστική ζωή και τα έργα του πιο αμφιλεγόμενου Αντιπροέδρου των ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, αποτελεί και ένα σχόλιο για την, γνωστή πια, πληθωρική ή και χειριστική τακτική του.
Σε αυτή την βιογραφική πολιτική σάτιρα, πρωταγωνιστούν ο Christian Bale ως Dick Cheney, Amy Adams ως η μάχιμη δημοσιογράφος Lynne Vincent Cheney. Συμμετέχουν επίσης, οι Steve Carell, Sam Rockwell στο ρόλο του George W. Bush και Tyler Perry. Οι κριτικές, που ακολούθησαν, ωστόσο, την ταινία ήταν αμφιλεγόμενες. Πολλοί την έδωσαν τον τίτλο της καλύτερης ταινίας της χρονιάς, εν αντιθέσει άλλοι την κατέταξαν στις χειρότερες ταινίες του 2018. Παρόλα αυτά, το Vice βρέθηκε με οκτώ υποψηφιότητες στα Βραβεία Όσκαρ, συμπεριλαμβανομένου και της Καλύτερης Ταινίας. Κέρδισε στην κατηγορία Καλύτερου Μακιγιάζ και Μαλλιών. Στις Χρυσές Σφαίρες, επίσης η ταινία έλαβε έξι υποψηφιότητες, με τον Christian Bale να φεύγει από την διοργάνωση με Χρυσή σφαίρα για την ερμηνεία του. Η σκηνοθεσία ανήκει στον Adam McKay, ο οποίος έγραψε και το σενάριο, ενώ συμμετείχε και ως παραγωγός, μεταξύ άλλων, μαζί με τους Will Ferrell και Brad Pitt.
The Report (2019)
Το The Report, είναι η αληθινή ιστορία του ερευνητή της αμερικανικής γερουσίας, David Jones. Συντάσσει μία αναφορά σχετικά με τα βασανιστήρια, που διενεργήθηκαν στους υπεύθυνους, πίσω από το τρομακρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου. Όσο προχωράει η επτάχρονη αυτή έρευνα, ο David ανακλύπτει μία όλο και μεγαλύτερη συνομωσία.
Το ιστορικό πολιτικό δράμα The Report, έγραψε και σκηνοθέτησε ο Scott Z. Burns, όπου συμμετείχε και στην παραγωγή. Στην ομάδα, μάλιστα της παραγωγής συμμετείχε και ο επίσης σκηνοθέτης, μεταξύ άλλων, Steven Soderbergh. Ο Adam Driver ανέλαβε να φέρει εις πέρας τον ρόλο του ερευνητή και σύμφωνα με τις κριτικές τα σήκωσε το βάρος με αξιοπρέπεια. Ωστόσο και η συμπρωταγωνίστρια του, Annette Bening, έλαβε ίσως τις περισσότερες υποψηφιότητες, από κάθε άλλον στην ταινία, για την ερμηνεία της, σε διάφορα φεστιβάλ ανά τον κόσμο.
Έτσι, με αυτές επτά ταινίες, βλέπουμε πως ο κινηματογράφος προσεγγίσει και σχολιάζει την πολιτική σκηνή των χωρών. Αν και νομίζω, πως η αυτοαναφορικά της αμερικανικής πολιτικής κυριαρχεί και σε αυτό το είδος!
Μέχρι την επόμενη φορά.
Ραντεβού στα σινεμά,
Μαρία
Χ.
