The Conformist: Το ψυχοκοινωνικό πορτρέτο του φασισμού

Το 1970, ο Bernardo Bertolucci χαρίζει στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο την ταινία «The Conformist». Με σενάριο διασκευασμένο από την νουβέλα του Alberto Moravia, και συντελεστές σωστά επιλεγμένους, κατάφερε να δημιουργήσει ένα πολιτικά τοποθετημένο, αριστούργημα της εποχής.

Υπόθεση

Advertising

Advertisements
Ad 14

Στην φασιστική Ιταλία του 1938, ο συμβατικός άντρας Μαρτσέλο, εργάζεται για το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι. Ο πρωταγωνιστής πασχίζει να θεμελιώσει την ζωή του σε πλαίσια νόρμας, δεδομένου πως η παιδική του ηλικία ήταν κάθε άλλο από κανονική. Τα τραύματα του παρελθόντος τον ταλανίζουν και έτσι οδηγείται στον γάμο, με μια κοινωνικά αποδεκτή μεσοαστή κοπέλα. Ταυτόχρονα, η μυστική υπηρεσία του Μουσολίνι αναθέτει στον Μαρτσέλο να δολοφονήσει τον πρώην καθηγητή του και αγαπημένο του μέντορα. Έτσι, με πρόφαση το ταξίδι του μέλιτος τους, ο ίδιος ταξιδεύει με την γυναίκα του στο Παρίσι, για να εκτελέσει την αποστολή του.

Κριτική

Το «The Conformist», μας εισάγει από την αρχή στον ψυχικό κόσμο του πρωταγωνιστή, από την παιδική του ηλικία μέχρι και σήμερα. Ο Μαρτσέλο έζησε δύσκολα χρόνια, και μερικά από αυτά περιγράφονται στην ταινία, όπως ο εκφοβισμός στο σχολείο από τους συμμαθητές του, και η απόπειρα βιασμού από τον παιδόφιλο σοφέρ του. Με μια μητέρα εξαρτημένη από ουσίες, και έναν πατέρα πλέον εσώκλειστο σε ψυχιατρείο, ο Μαρτσέλο μοχθεί να δημιουργήσει εκ νέου, μια «κανονική» ζωή. Ο γάμος του με την Τζούλια, είναι η απόδειξη της δίψας του για κανονικότητα. Μεσοαστή, κοινωνικά αποδεκτή, αλλά βέβαια με τα δικά της τραύματα του παρελθόντος, τα οποία στην πορεία θα αποκαλύψει στον νέο της σύζυγο. Ο «κομφορμιστικός» τρόπος ζωής του Μαρτσέλο, τον οδηγεί στο να γίνει μέλος του φασιστικού καθεστώτος. Ο ίδιος μάλλον πίστευε πως μέσα από αυτή την ανθρώπινη εξαθλίωση θα βρει τον εαυτό του, αφού η συγκεκριμένη πολιτική εξουσία ήταν δομημένη πάνω στην διαφθορά, και αυτό ήταν μια «κανονικότητα» για τα δεδομένα τους.  Η ζωή του συγκροτείται σε μια διαρκής ανταλλαγή αποστολών και υπηρεσιών στην φασιστική κυβέρνηση. Μια από τις αποστολές που ζητήθηκε στο Μαρτσέλο ήταν η δολοφονία του παλιού του καθηγητή, πλέον αντιφασίστα που βρίσκεται στο Παρίσι. Η απόφαση αυτή κρίνεται φανερά δύσκολη, δεδομένου πως για τον Μαρτσέλο το συγκεκριμένο πρόσωπο ήταν ο μέντοράς του. Έτσι αντικρούονται η επιθυμία για κανονική ζωή που είναι αποδεκτή στο σύνολο, και ο ανθρώπινος ευαίσθητος χαρακτήρας. Η αποστολή γίνεται αποδεκτή, ο ίδιος ταξιδεύει στο Παρίσι με την γυναίκα του, έχοντας την πρόφαση ταξιδιού του μέλιτος. Ο Μαρτσέλο θα συναντήσει τον καθηγητή, και την φλογερή γυναίκα του, την Άννα.  Η Άννα είναι δυναμική, ανεξάρτητη και γεμάτη πάθος, η οποία για τον Μαρτσέλο είναι η γυναίκα που ορέγεται περισσότερο στην ζωή του. Τα ερωτικά υπονοούμενα και βλέμματα κυριαρχούν τόσο μεταξύ τους, όσο και στην φιλία που αναπτύσσουν η Άννα με την Τζούλια. Στην διάρκεια της συζήτησης του Μαρτσέλο με τον καθηγητή, θα γίνει αναφορά στην αλληγορία του σπηλαίου, η οποία θα πάρει ρεαλιστική τροπή, με την σκηνοθετική έμφαση στις σκιές του Μαρτσέλο, δείχνοντας πως και ο ίδιος ζει σε πλάνη έχοντας την εντύπωση πως με αυτόν τον τρόπο ζωής θα λυτρωθεί από τα γεγονότα του παρελθόντος. Μια ακόμη καθοριστική σκηνή στην ταινία, είναι ο χορός της Άννας με την Τζούλια, που καταλήγει σε έναν μεγάλο κύκλο με επίκεντρο τον Μαρτσέλο, ο οποίος παρομοιάζεται ως αποξενωμένος από το πλήθος.

Διαβάστε επίσης  Ο Εξορκιστής του Βατικανού: Holy Crowe

Ο δημιουργός του «The Conformist» προχωρά σε μια αριστοτεχνική παρουσία του ψυχικού περιεχομένου ενός ανθρώπου που καταλήγει σε μια τόσο λάθος επιλογή, αυτή του φασισμού. Ακόμη καταδεικνύονται τα κίνητρα που τον οδήγησαν εκεί, η προσωπική εξαθλίωση και ο ανθρώπινος εξευτελισμός. Το τέλος του Μαρτσέλο είναι καταθλιπτικό. Μετανιωμένος για όλα αναζητεί τρόπους να αποποιηθεί των ευθυνών του. Μια συνάντηση από το παρελθόν θα τον σοκάρει και θα τον οδηγήσει σε αυτόματη κατηγορία του προσώπου, για τις δικές του πράξεις. Για ακόμη μια φορά, προσπαθεί να αποφύγει και να ξεγράψει τα λάθη του παρελθόντος. Η ζωή του είναι πλημμυρισμένη με λάθη, και ο ήρωας αποζητά κάθαρση.

Advertising

Ο Bertolucci στην αριστουργηματική αυτή ταινία, έχει δώσει έμφαση σε κάθε πλάνο. Μακρινά και πανοραμικά πλάνα στα τεράστια άδεια φασιστικά κτίρια, με τα οποία οι ίδιοι προσπαθούσα να καταδείξουν την «μεγαλειότητα» του έργου τους, στα δικά τους μάτια. Η φωτογραφία του Βιττόριο Στοράρο είναι επίσης καθηλωτική, με χλωμά και άχρωμα πλάνα στην φασιστική Ρώμη, και χρωματιστά αισθητικά προσδιορισμένα, στο Παρίσι. Οι ερμηνείες είναι φυσικά άξιες προσοχής, με την ώριμη και αξιοπρεπή προσέγγιση του Ζαν Λουί Τρεντινιάν, όπως και της ακαταμάχητης Ντομινίκ Σαντά.

Χωρίς ενδοιασμούς, το «The Conformist», είναι άλλη μια επιτυχημένη ταινία του σπουδαίου Bertolucci και γενικότερα του κινηματογράφου, με πολιτικό περιεχόμενο, δομημένη και οργανωμένη να μιλήσει για γεγονότα που πολλές φορές κάνουν ανθρώπους να στέκονται πίσω και να μην εκφράζουν λόγο, ειδικότερα εκείνη την εποχή που οι αναφερόμενες πράξεις δεν απείχαν αρκετά χρονολογικά.

Διαβάστε επίσης  5 ταινίες για να γνωρίσεις το ποιητικό σινεμά του Ζαν Κοκτώ

Trailer ταινίας:

https://www.youtube.com/watch?v=7rFn2Zn_ETg

Advertising

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Μουσική τζαζ και τέχνη

Η τέχνη της τζαζ στη ζωγραφική είναι βασισμένη στη μουσική,
μυστικά για πηχτές σούπες

Μυστικά για πηχτές σούπες

Τα μυστικά για πηχτές σούπες ξεκινούν με μια βασική αρχή,