Ο Luis Barragan, είναι Μεξικανός αρχιτέκτονας του 20ου αι., γνωστός για την έμφαση στο χρώμα, το φως, τη σκιά, την μορφή και την υλικότητα, ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Pritzker το 1980, το βραβείο Jalisco το 1985 και το Εθνικό Βραβείο Αρχιτεκτονικής του Μεξικού το 1987. Στην απονομή– διάκριση, Pritzker, ο ίδιος είπε πως «η γαλήνη είναι η μεγάλη και αληθινή απάντηση στην αγωνία και στον φόβο, και σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι καθήκον του αρχιτέκτονα να τη φιλοξενεί μόνιμα στις κατοικίες που σχεδιάζει ανεξάρτητα αν αυτές είναι πολυτελείς ή ταπεινές.».
Πράγματι, τα κτήρια του προσφέρουν μια γαλήνη, μια ηρεμία και συνάμα μια πολυαισθητηριακή χωρική εμπειρία. Ο σπουδαίος Πορτογάλλος αρχιτέκτονας, Alvaro Siza δήλωσε συγκεκριμένα πως «Η αρχιτεκτονική του Luis Barragan είναι μια απλή, μεστή τεχνητή παρουσία η οποία μας περικυκλώνει, είναι αδύνατον να περιγραφεί, να αντιγραφεί ή ακόμα και να φωτογραφηθεί. Είναι ταυτόχρονα σύγχρονη και παγκόσμια…»
Η ποιητική αρχιτεκτονική του, προβάλλει ένα μοναδικό στυλ, «Μεξικανικό» όπως αναφέρεται, αφού χαρακτηρίζεται από τη ζωντάνια και τη ζεστασιά των χρωμάτων που κυριαρχούν στο Μεξικάνικο τοπίο, καθώς και από την αρμονική ένταξη των κτηρίων στο περιβάλλον. Η έμπνευση του αντλείται από τις πολιτιστικές και θρησκευτικές παραδόσεις της πατρίδας του, κάτι που είναι ιδιαίτερα εμφανές μέσα από το έργο του. Πρόκειται ουσιαστικά, για ένα έργο που συντίθεται από την ισορροπία μεταξύ μοντέρνας αρχιτεκτονικής και μεξικανικής παράδοσης.
O ίδιος δήλωσε: «Τα μαθήματα που πήρα από τη σεμνή, ανεπιτήδευτη αρχιτεκτονική των χωριών και των επαρχιακών πόλεων της χώρας μου ήταν η πηγή έμπνευσής μου: οι ασπρισμένοι με ασβέστη τοίχοι, η ηρεμία στα αίθρια και τα θερμοκήπια, οι γεμάτοι χρώματα δρόμοι και οι τετράγωνες πλατείες των χωριών με ανοιχτούς διαδρόμους γύρω γύρω να ρίχνουν τη σκιά τους .»
Οι απλές φόρμες, η δύναμη-ένταση των χρωμάτων, το παιχνίδι με το νερό, το φως και τη βλάστηση, είναι η ευαισθησία και η αισθητική του προσωπικού καλλιτεχνικού του ύφους και ήθους.
Τρανό παράδειγμα, η κατοικία του στο Μεξικό, που ανακηρύχθηκε από την Unesco ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, το 2004. Κτισμένη το 1948, αποτέλεσε το σπίτι και το εργαστήριο του δημιουργού μέχρι και το θάνατό του, 1988, ενώ σήμερα είναι ένα από τα πιο δημοφιλή μουσεία της πόλης.
Η κύρια όψη του σπιτιού είναι ευθυγραμμισμένη με το δρόμο και διατηρεί την αρχιτεκτονική εικόνα της γειτονιάς, με μόνη αντίθεση το μέγεθός του. Η απλότητα και καθαρότητα της όψης θυμίζει μοναστηριακή αρχιτεκτονική.
Αυτό ενισχύεται και με την επιλογή των υλικών, της τραχιάς επιφάνειας του τοίχου και της σκούρας ηφαιστειακής πέτρας στο δάπεδο που παραπέμπει σε μια επιβολή-πολυτέλεια αλλά και σε μια ασκητική αρχιτεκτονική. Η επιμονή του στην λεπτομέρεια φαίνεται και από την λάμψη του κίτρινου χρώματος στο βάθος της εισόδου, που οδηγεί σε ένα φωτεινό ροζ δωμάτιο.
Η μικρή είσοδος βαμμένη με το κίτρινο το φως είναι ίσως μια επανερμηνεία των παραδοσιακών χώρων όπου σε Μεξικάνικα ή μεσογειακά σπίτια, και μοναστήρια, προκαλείται μια παύση πριν από την είσοδο. Εδώ, η είσοδος λειτουργεί ως χώρος αναμονής και ταυτόχρονα ως χώρος που προετοιμάζει τις αισθήσεις. Η όραση, η μυρωδιά, το άγγιγμα και η ακοή τοποθετούνται σε κατάσταση προσδοκίας που προκαλείται από διαφορετικές ποιότητες-υλικότητες.
Το σαλόνι είναι ο πρώτος χώρος που βρίσκεται στο μεγάλο διπλό ύψος αυτού του δωματίου, το οποίο στεγάζει επίσης τη βιβλιοθήκη. Με το πέρασμα στο σαλόνι-βιβλιοθήκη το πράσινο, η φύση εισχωρεί στο χώρο. Ένα μέρος του τοίχου είναι από γυαλί ώστε να τονίζει τη θέα προς τον κήπο και ταυτόχρονα να ενοποιείται ο εσωτερικός χώρος με τον εξωτερικό. Οι επιλογές στην επίπλωση, από μασίφ ξύλο και δέρμα, συμπληρώνουν-συνοδεύουν τον κήπο. Στο σαλόνι, η τζαμαρία χωρίζεται σε τέταρτα ώστε το φως που διαπερνά να εισχωρεί σε σχήμα σταυρού.
Αντίστοιχα η τραπεζαρία, έχει ένα ανάγλυφο σταυρό στη μια πλευρά της πόρτας, σαν να συμβολίζει ότι περνάς σε ένα ιερό χώρο, σαν να τονίζει έτσι ότι το φαγητό θα είναι ευλογημένο. Στην κουζίνα, ο κήπος μπορεί να φανεί μόνο όταν η πόρτα είναι ανοιχτή. Το διαφανές γυαλί εδώ δείχνει μια πολύ διαφορετική ιεραρχία παραθύρων σε σχέση με τα άλλα.Στο δωμάτιο των επισκεπτών, το παράθυρο είναι με λευκά παραθυρόφυλλα που κρύβουν το δρόμο Αυτή τη φορά, αντί για το μέταλλο στο γυαλί, ένας σταυρός είναι φτιαγμένος από φως. Η εμμονή του αρχιτέκτονα στην επιβολή μιας μνημειακότητας και ενός σχεδιασμού ασκητικού-θρησκευτικού είναι ολοφάνερη.
Το στούντιο- ο χώρος εργασίας έχει κεκλιμένη ξύλινη οροφή και ένα ανατολικό πλευρικό παράθυρο για φωτισμό αλλά όχι για οπτική επαφή με το δρόμο. Στη γωνία απέναντι από το παράθυρο οι επικαλυπτόμενοι τοίχοι στη δυτική πλευρά του εργαστηρίου επιτρέπουν την πρόσβαση σε ένα αίθριο με βλάστηση και νερό, που ονομάζεται patio de las ollas.
Το Casa Luis Barragan είναι αδιαμφήσβητητα ένας χώρος περισυλλογής και γαλήνης, μια πολύπλοκη αρχιτεκτονική και ταυτόχρονα λιτή και περιεκτική. Είναι πραγματικά ένα «καταφύγιο» όπως ο ίδιος έλεγε, «ένα συναισθηματικό κομμάτι αρχιτεκτονικής και όχι ένα κρύο κομμάτι άνεσης».
