Manual; Tι είναι αυτό; Μήπως κανένα μαγικό ξόρκι αφοπλισμού από το Harry Potter;
Δυστυχώς ένα μεγάλο κομμάτι των ατόμων που ασχολούνται με την φωτογραφία τραβάνε κάτω από τον μανδύα του Αuto. Mε αποτέλεσμα να μην μπορούν να αναδείξουν το ταλέντο τους στο επίπεδο που επιθυμούν. H αδυναμία τους εμφανίζεται πάνω στην άγνοια τους απέναντι στους 3 βασικούς μηχανισμούς οι οποίοι πέρα από την έκθεση καθορίζουν και ορισμένα. Πιο συγκεκριμένα θα αναλύσουμε το τρίγωνο που καθορίζει την έκθεση σε συνδυασμό με τις επιμέρους λειτουργίες του.
Αρχικά ας μελετήσουμε το Διάφραγμα ή αλλιώς Aperture:
Το διάφραγμα θα το έχετε εντοπίσει στο menu της DSLR σε μορφή πχ. F2–F2.8–F3.5..F12–F13 και η ιστορία συνεχίζεται. Τώρα όμως τι σημαίνουν αυτοί οι δείκτες ακριβώς.
Όσο μικρότερος είναι ο αριθμός τόσο πιο ανοιχτό είναι το διάφραγμα πράγμα που σημαίνει ότι θα περνάει μεγαλύτερη ποσότητα φωτός από έναν δείκτη με μεγαλύτερο νούμερο μεν αλλά το ίδιο του το διάφραγμα θα είναι πιο κλειστό δε. Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με την παρακάτω εικόνα σε ένα διάφραγμα με ένδειξη F/1.4 θα περνάει διπλάσια ποσότητα φωτός από ένα αντίστοιχο με ένδειξη όμως f/2 και με την σειρά τετραπλάσια από το f/2.8 και οχταπλάσια από το f/4.
Όμως το διάφραγμα δεν συμβάλλει μόνο στην ποσότητα του φωτός που θα περάσει στην κάμερα αλλά και στην εκφραστικότητα της φωτογραφίας. Δηλαδή:
Όσο πιο ανοιχτό είναι το διάφραγμα και κατά συνέπεια μικρότερος ο αριθμός του δείκτη τότε τόσο πιο ρηχό θα είναι το βάθος πεδίου. Δηλαδή το θέμα θα μοιάζει σαν ξεφονταρισμένο από το background, και όσο πιο κλειστό το διάφραγμα και μεγαλύτερος ο δείκτης τότε, τόσο πιο βαθύ το βάθος πεδίου. Εάν πχ. θελήσουμε να φωτογραφίσουμε ένα πορτραίτο τότε θα επιλέξουμε ένα ανοιχτό διάφραγμα, ενώ εάν προτιμήσουμε να φωτογραφίσουμε ένα τοπίο τότε θα έπρεπε να διαλέξουμε ένα κλειστό διάφραγμα.
Ο δεύτερος συντελεστής ονομάζεται Shutter Speed ή αλλιώς Ταχύτητα Κλείστρου. Η Ταχύτητα κλείστρου όπως περιγράφει και το όνομα της έχει να κάνει με την πόση ώρα το κλείστρο θα παραμείνει ανοιχτό έτσι ώστε να εισβάλλει η κατάλληλη ποσότητα φωτός στον αισθητήρα. Αναλυτικότερα ο χρόνος που παραμένει το κλείστρο ανοιχτό μετριέται σε δευτερόλεπτα και σε υποδιαιρέσεις του ιδίου πχ.1/200, 1/400 του δευτερολέπτου. Mε άλλα λόγια όσο περισσότερη ώρα αφήσουμε το κλείστρο ανοιχτό τόση μεγαλύτερη ποσότητα θα εισβάλλει στο εσωτερικό της DSLR και αντιστοίχως με λιγότερη ώρα. Παράλληλα όμως δεν αρκείται μονάχα στην ποσότητα φωτός αφού και η ίδια με την σειρά της συμβάλλει εκφραστικά. Πιο συγκεκριμένα όσο πιο γρήγορη η ταχύτητα δηλαδή 1/2000 τότε το θέμα μας θα αποτυπωθεί παγωμένο σε αντίθεση με μια αργή ταχύτητα στην οποία το κλείστρο θα παραμείνει ανοιχτό ανάλογα με την επιλογή μας και θα καταγράψει ολόκληρη την κίνηση όπως συμβαίνει στο 1/3. Εάν πχ. θελήσουμε να αποτυπώσουμε έναν αγώνα με δρόμο αυτοκινήτων και επιθυμούμε να γράψει και η κίνηση του τότε θα επιλέξουμε αργή ταχύτητα αλλιώς εάν επιθυμούμε να παγώσουμε το θέμα μας, τότε γρήγορη ταχύτητα.
Μερικά ακόμη παραδείγματα αργής ταχύτητας έτσι ώστε να γίνω πιο κατατοπιστικός
(Long Exposure Photography):
Και ο τελευταίος παράγοντας αποτελεί η Ευαισθησία στο Φως η αλλιώς (ISO). Με άλλα λόγια όσο λιγότερο φως επικρατεί στην σκηνή μας, όπως σε καταστάσεις νύχτας τόσο περισσότερο χρειάζεται να ανεβάσουμε την βαθμίδα του ΙSO έτσι ώστε να προστεθεί περισσότερο φως και αντίστοιχα όσο περισσότερο φως επικρατεί στην σκηνή μας τόσο μικρότερη βαθμίδα ISO χρειάζεται να επιλέξουμε. Παρ΄ όλα αυτά όσο χρησιμοποιούμε μεγαλύτερες βαθμίδες τόσο περισσότερος κόκκος εμφανίζεται (noise) στην φωτογραφία με αποτέλεσμα να μειώνει την ευκρίνεια της και να χάνεται η ποιότητά της. Γι΄αυτό καλό είναι να χρησιμοποιούμε ένα flash σε καταστάσεις νύχτας έτσι ώστε να αποφεύγουμε τις υψηλές βαθμίδες και να αρκούμαστε στις μεσαίες βαθμίδες.
Οπότε θαρρώ έχοντας πλέον μια εικόνα πάνω στους 3 βασικούς μηχανισμούς που καθορίζουν την έκθεση της εικόνας, συμβουλευόμενοι πάντα από το φωτόμετρό μας και γνωρίζοντας τα εκφραστικά κόλπα του καθενός μπορούμε να παίξουμε σε ρυθμούς Μanual για καλύτερα αποτελέσματα!
