Για όσους ενδιαφέρονται για την ενοχλητική, την αντικαθεστωτική, την αντιφασιστική πλευρά του χιπ χοπ, το χθεσινό live των Rationalistas τους ήρθε κουτί. Οι τύποι εκπροσωπούν το είδος ήδη από το 2004 μένοντας πάντα δίπλα σε αυτόν που η κοινωνία θεωρεί ‘προβληματικό’. Ενεργοί για πάνω από 15 χρόνια, αρχικά με τον Ζωγράφο στη σύνθεση τους, τώρα αποτελούνται από 4 άτομα. Τον TNT και τον SΧΟ στα μικρόφωνα, τον Bayman στις παραγωγές και τον DJ Gzas.
Δεν το αφήσανε, τι κι αν τριανταρήσανε, τι κι αν ο SXO πρόσφατα έγινε πατέρας. Ακόμα θυμάμαι το promo για τον δεύτερο δίσκο τους ‘Μια νύχτα μετά τη τελευταία μέρα’ που τους εδραίωσε για τα καλά στην εγχώρια σκηνή. Πιτσιρικάδες και ανερχόμενοι τότε, σε μια εποχή που το να ακούς ραπ θεωρούταν ακόμα ταμπού… πόσο μάλλον να κάνεις ραπ. Και συνεχίζουν με την ίδια τρέλα μέχρι σήμερα όπως έδειξαν το Σάββατο στο Gagarin.
Μέρος Πρώτο: Rationalistas λέμε και κλαίμε!
To live αυτό, κατ’ εμέ, χωρίζεται σε 3 μέρη με πρώτο το καλωσόρισμα των Rationalistas να άλωσαν τη σκηνή με το κοινό να ακολουθεί. Η έναρξη σηματοδοτήθηκε από το ‘Δεν έμαθες να ακούς’… Αυτό το τραγούδι, αυτό το live, αυτό το συγκρότημα είναι για τη γειτονιά, για τους διαφορετικούς, για τους καταπιεσμένους που δεν έμαθες να ακούς.
Παρόν και παρελθόν εναλλάσσονταν συνέχεια με κομμάτια από το 2007 όπως το Αλιαναρικά Παιδιά ή το 2010 όπως το ‘Ορθολογιστές’ . Οι αντιθέσεις αυτές έδιναν έναν ξεχωριστό τόνο στο live, κάνοντας τους πιο παλιούς να νοσταλγούν τη διαφορετική εποχή στο ραπ, τότε που η μουσική αυτή δεν ήταν τόσο διαδεδομένη. Μας έκανε να νοσταλγήσουμε την αγνή και αυθεντική χροιά του ραπ με την αλήθεια που έκρυβαν τα λόγια.
Ακούστηκαν ακόμα πρόσφατες δουλειές που αγαπήθηκαν αμέσως, όπως το ‘Αφήνω Πίσω’ ή ‘Τα Μάτια λένε την αλήθεια’.
Αποκορύφωμα του πρώτου μέρους ήταν το ‘Rever’ που προετοίμασε το σκηνικό για να υποδεχθούμε τους πρώτους καλεσμένους της βραδιάς. Ξεχωριστό στιγμιότυπο ήταν ότι, με προτροπή του DJ Gzas, το κοινό ευχήθηκε στον SXO για τα γενέθλια του που μάλλον τα γιόρτασε με τον καλύτερο τρόπο.
Πρώτοι Καλεσμένοι: Fer De Lance
Δεν ήταν μόνο το ‘Capito’ που είχε βγει μόλις την προηγούμενη μέρα, αλλά ήταν και η συνεργασία Fer De Lance με τους Rationalistas που προκάλεσε ντελίριο. Μιλάμε για ένα συγκρότημα που σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα έχει γίνει ιδιαίτερα αγαπητό με τους αληθινούς στίχους του και το ισοπεδωτικό flow τους. Τα φωτορυθμικά τους και το απίθανο μπιτ μας μετέφεραν νοητικά σε άλλου είδους live, πιο κοντά σε psy-trance φάση, αλλά οι ρίμες των τεσσάρων MCs μας επανέφεραν διαρκώς στην πραγματικότητα. Ακολούθησε ένα μικρό διάλειμμα για τους Rationalistas, που άφησαν Άλεξ, Μήτσο και DJ Moya να ξεσηκώνουν το κοινό.
Τρία κομμάτια ήταν αρκετά. Πρώτο ακούστηκε το Massive Attack και έσκασαν σαν Buffalo Soldiers προκαλώντας ανατριχίλα στο Gagarin. Συνέχεια είχε ο ‘Εσοπλισμός’. Κατά την γνώμη μου, αυτό είναι το κομμάτι-σταθμός στη μέχρι τώρα πορεία τους, αυτό που τους έδωσε το έναυσμα και χάραξε την εξέλιξη τους μουσικά, κυρίως από πλευράς flow. Oι Fer De Lance τελικά χαιρέτησαν με ‘Τις μέρες που δεν ζήσαμε’, μια από τις πιο πρόσφατες δουλειές τους για να υποδεχθούμε ξανά στη σκηνή τους Rationalistas και να περάσουμε στο δεύτερο μέρος του live.
Mέρος Δεύτερο: Πέφτουν οι τόνοι
Στο δεύτερο μέρος, οι Rationalistas επέλεξαν να μας δείξουν την άλλη πλευρά της μουσικής τους. Κινήθηκαν πιο ατμοσφαιρικά, πιο συναισθηματικά, λιγότερο επιθετικά. Το στίγμα το έδωσε κατευθείαν ο SXO με ένα συγκλονιστικό acapella κομμάτι που δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα. Ήταν βαθιά προσωπικό, ιδιαίτερα συγκινητικό, και η άγρια φωνή του SXO έδενε απόλυτα με το συναίσθημα που προκαλούσε στο κοινό.
Στο ίδιο μοτίβο κυμάνθηκαν και τα υπόλοιπα κομμάτια, με αρκετά κομμάτια από το παρελθόν να χτυπάνε ακριβλως στη ψυχή. Μερικά από τα τραγούδια που δείχνουν το μελωδικό πρόσωπο των Rationalistas ήταν:
Είμαστε εδώ
Τα παιδιά της Δευτέρας
Μηδενίζουμε αποστάσεις
Νιώσε Μάτωσε
Πάρε ανάσα
Ο Φόβος των νεκρών
Το mood, όμως, επρόκειτο να αλλάξει, καθώς φτάνει η στιγμή να ανέβουν στη σκηνή οι δεύτεροι καλεσμένοι στη γιορτή των Rationalistas.
“Σεβασμός στα Δυτικά”
Οι Zoro&Buzz, μαζί με τους Ghetto Rock, ενώνουν τις φωνές τους στους ‘Ορθολιγιστές’ και φέρνουν το καλοκαίρι στο Gagarin, με τα Δυτικά να φαντάζουν πιο ενωμένα από ποτέ. Το παραπάνω είναι το motto που περνάνε τον τελευταίο καιρό με το χιπ χοπ στα Δυτικά της Αττικής να είναι στις καλύτερες μέρες του. Rationalistas από το Αιγαλεω, Ghetto Rock, Ζοro – Buzz από το Περιστέρι. Πρώτο συλλογικό κομμάτι: Tο Σουλάτσο. Ήταν ίσως η πιο θερμή βόλτα πλάι στην παραλία, τι κι αν είναι Φλεβάρης. Η τρέλα αυτών των παιδιών δεν πτοείται από καιρικές συνθήκες. Θα το καταλάβετε και μόνοι σας άμα βρεθείτε σε live τους ή τουλάχιστον άμα δείτε βίντεο όπως αυτό.
Η φιλία Rationalistas και Zoro&Buzz είναι μια παλιά ιστορία. Εκτός, λοιπόν, από το Σουλάτσο ακούσαμε και το ‘Σε Τεντωμένο Σκοινί’ και φυσικά, το ‘Respect The West’. Το τελευταίο, αν και έχει κυκλοφορήσει, ειπώθηκε για πρώτη φορά ολοκληρωμένο και είναι μια σημαντική στιγμή που δείχνει αφενός την εξέλιξη των δυο σχημάτων και αφετέρου την πολύ καλή τους σχέση σε βάθος χρόνων. Βεβαίως, αυτό το κλίμα περνάει στο κοινό, το οποίο με τη σειρά του το εκτιμάει δεόντως, για αυτό και το Respect The West ταρακούνησε το Gagarin.
Πέρα από τις συνεργασίες, ακούσαμε:
‘Σήμερα έχει Γενική’ από τον Ζορό (που σε παραγωγή Bayman μπορεί να θεωρηθεί συνεργασία κι αυτό)
‘Ατμοσφαιρικό Χρώμα της Δύσης’
‘Η πιο Δύσκολη Χρονιά’.
Ειδικά το τελευταίο κομμάτι αποτελεί ορόσημο για τους Zoro&Buzz που τους καθιέρωσε ως ένα από τα πιο δυναμικά δίδυμα της εγχώριας σκηνής.
Μέρος Τρίτο: Σεισμός στο Gagarin!
To live δεν θα μπορούσε να κλείσει διαφορετικά. Οι Rationalistas άφησαν τα πιο δυναμικά κομμάτια τους για το τέλος και στο Gagarin ξεκίνησε πόλεμος.
Hook στο Ηοοk
Vanguard
Hardcore και Μόνοι
Party Animal
Όσο οδεύουμε προς το τέλος, ακούστηκαν δυο κομμάτια από το (ομώνυμο) άλμπουμ του 2010: Όσο κάτι μας ενώνει και Μια νύχτα μετά την Τελευταία μέρα. Ήταν αυτά που έβαλαν τους Rationalistas στην καρδιά του τότε κοινού και καθόρισαν το μουσικό τους ύφος που τους συνοδεύει μέχρι και σήμερα.
Το live τέλειωσε όπως ακριβώς άρχισε. ‘Δεν έμαθες να ακούς’: Φιγουράρισε στη λίστα για δεύτερη φορά. Ίσως η δεύτερη να ήταν και καλύτερη από την πρώτη μιας και συγκρότημα και κοινό τραγουδούσε με μεγαλύτερο πάθος για τη γειτονία, τον άνεργους , τους ξένους, τους διαφορετικούς.
Παράλληλα, ζήσαμε μοναδικά σκηνικά όπως όταν ο TNT ανέβασε έναν πιτσιρικά από το κοινό για το Vari Kari ή όταν μοίρασαν μπουκάλια με τσίπουρο για να τραγουδήσουμε όλοι μαζί ‘Στο Ποτό που πίνουμε. Μα πως να ξεχάσουμε τη στιγμή που ανέβηκαν 4 άτομα στη σκηνή για stage dive;
Επαγγελματικά αλλά πάνω απ’όλα οικογενειακά
Συμπερασματικά, έχω να πω ότι το live των Rationalistas ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες μου. Κι αυτό συνέβη γιατί μιλάμε για ένα από τα πιο αυθεντικά συγκροτήματα εκεί έξω που ο,τι κάνει γίνεται με όρεξη και πάθος.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, νομίζω πως διατήρησαν μια τέλεια ισορροπία: Απ’ τη μία το “οικογενειακό” κλίμα έκανε το live να μοιάζει σαν αυτά που συνήθως γίνονται έξω σε πλατείες ή μικρά μαγαζιά με 100-200 άτομα κόσμο και τα ευχαριστιέσαι με την ψυχή σου γιατί ξέρεις ότι η συμμετοχή σου ήταν σημαντική. Απ’ την άλλη, οφείλουμε να πούμε πως το επίπεδο επαγγελματισμού ήταν αρκετά υψηλό όπως σε αυτά τα lives σε μαγαζιά που χωρούν χιλιάδες μέσα, που εντυπωσιάζεσαι με τον βαθμό οργάνωσης που συναντάς… Σε αυτό, μεγάλο ρόλο έπαιξε ο χώρος που φιλοξένησε το live. Ξεχωριστή αναφορά, λοιπόν, αξίζει το ιστορικό πια Gagarin 205 που ευτυχώς δεν προέβη σε τακτικές που είναι της μόδας τελευταία και δεν ουσία φιμώνει τον όποιο καλλιτέχνη επιλέγει τον χώρο τους για να επικοινωνήσει με το κοινό.