Ένα από τα σπουδαιότερα εργαλεία ενός επίδοξου μουσικού είναι ο μετρονόμος. Το χαρακτηριστικό του ρυθμικό χτύπημα, σε βάζει στο μαγικό κόσμο των μαθηματικών της μουσικής. Τώρα, βγάλε το έψιλον, αντικατέστησε το με ένα όμικρον και κάνε ένα γρήγορο αναγραμματισμό. Το πιθανότερο είναι πως μπροστά σου θα βρεθεί η λέξη «τρομονόμος».Έτσι απλά, με ένα γλωσσικό μαγείρεμα, ο μουσικός μετρονόμος έδωσε τη θέση του στο μουσικό «τρομονόμο», το θέμα των ημερών στον καλλιτεχνικό, και όχι μόνο, χώρο. Τι ισχύει, όμως, πραγματικά;
Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη βουλή αφορά τους περιορισμούς σε υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, δηλαδή, κατά κύριο λόγω, βίντεο και τραγούδι. Σύμφωνα με το άρθρο 6 της οδηγίας της ΕΕ (εδώ ο νόμος) απαγορεύεται, μέσω αυτών, να υποκινείται, με λίγα λόγια, βία, μίσος, ρατσισμός και σεξισμός. Να σφίξουμε το χέρι του νομοθέτη για το αυτονόητο. Ποιος θα ήταν απέναντι σε μία τέτοια τοποθέτηση; Κανείς αν δεν υπήρχε η δυνατότητα «μετάφρασης» της λέξης «υποκίνηση» κατά το δοκούν. Για παράδειγμα, ο υπερβάλλον ζήλος της κατά γράμμα τήρησης των νομοθετούμενων θα οδηγούσε το «αχ κουνελάκι, ξύλο που θα το φας» στα άδυτα της υποκίνησης βίας. Ο δε «Αράπης» του Ζαμπέτα θα υποκινούσε ρατσισμό, το «είμαι άντρας και το κέφι μου θα κάνω», σεξισμό και ας μη συζητήσουμε για το «Firestarter» που δηλώνει ξεκάθαρα μίσος. Ίσως όμως υπάρχει μια πιο light εκδοχή ερμηνείας των παραπάνω τραγουδιών και μία πιο σύνθετη ανάλυση της προέλευσης του και των συνθηκών που τα γέννησαν.
Στο δεύτερο άρθρο της οδηγίας, αναφέρεται η απαγόρευση σε δημόσια πρόσκληση τέλεσης τρομοκρατικού χτυπήματος. Εδώ τα πράγματα είναι ακόμα πιο θολά. Παίρνοντας. για παράδειγμα, χώρες που το αφήγημα της περιορισμένης δημοκρατίας είναι η βάση του πολιτεύματος κατανοούμε πόσο εύκολα μπορεί να παρερμηνευτεί μία κατά τ’ άλλα σαφής, ετυμολογικά, λέξη όπως η τρομοκρατία. Η απάντηση θα μπορούσε να είναι πως η Ευρώπη και κατ’ επέκταση η Ελλάδα, θεμελιώνονται από βαθιά δημοκρατικούς θεσμούς. Αυτό, όμως, δεν καθαγιάζει τον νομοθέτη.
Σε κάθε περίπτωση, ο χάρτης των θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο άρθρο 11 (εδώ αναλυτικά) σημειώνει πως η άσκηση των ελευθεριών τούτων σ.σ ελευθερία έκφρασης, γνώμης, ιδεών κτλ) δύναται να υπαχθεί σε περιορισμούς υπό του νόμου για την εθνική ασφάλεια, την πρόληψη του εγκλήματος, την προστασία της ηθικής και της υπόληψης. Η υπάρχουσα και ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία φαίνεται να διασφαλίζει επαρκώς τις μειονότητες, τους αδύναμους καθώς και την ασφάλεια των πολιτών απέναντι στις εκφράσεις μίσους, ρατσισμού, σεξισμού και βίας. Επομένως και απέναντι στις προσκλήσεις σε τρομοκρατικές ενέργειες. Η δικλίδα «ασφαλείας», δηλαδή, υπάρχει γι’ αυτό και ξενίζει η τόσο εξατομικευμένη προσέγγιση του νομοθέτη ως προς τα οπτικοακουστικά μέσα.
Εν κατακλείδι, μπορεί ο υφυπουργός επικρατείας Θοδωρής Λιβάνιος να τροποποίησε μέρος του πρώτου άρθρου του επίμαχου νομοσχεδίου, μετά και τις αντιδράσεις του καλλιτεχνικού, και όχι μόνο, κόσμου αλλά δόθηκε αρκετή τροφή για σκέψη. Μπορεί η τέχνη να αναπνεύσει μέσα σε στεγανά. Πόσα φίλτρα πρέπει να μπαίνουν στην προσωπική έκφραση; Οι απαντήσεις θα δοθούν από τις πένες των δημιουργών.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το άρθρο: Λογοκρισία στην τέχνη: Μετρονόμος ή «Τρομονόμος»; Αντλήθηκε από https://fra.europa.eu/el/eu-charter/article/11-eleytheria-ekfrasis-kai-pliroforisis (τελευταία πρόσβαση 22/2/2021)
https://www.taxheaven.gr/circulars/34255/odhgia-ee-2018-1808 (τελευταία πρόσβαση 22/2/2021)
