Η αρχαία γεωμετρία στην Αρχαία Ελλάδα θεωρείται ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της αρχαιότητας. Εισηγητής λοιπόν της γεωμετρίας ως θεωρητικής τέχνης μεν αλλά επίτευγμα της μαθηματικής επιστήμης δε ήταν ο Θαλής ο Μηλίσιος (640- 546 π.Χ.), ο οποίος ανακάλυψε και την αποδεικτική της μέθοδο.
Τα τρία μεγάλα γεωμετρικά προβλήματα που έθεσε η ελληνική φιλοσοφική διανόηση και απαιτούν την λύση τους ήταν: ο τετραγωνισμός του κύκλου, ο διπλασιασμός του κύβου και η τριχοτόμηση της γωνίας. Δυστυχώς παραμένουν ακόμη άλυτα.
Ένα ακόμη μεγάλο ιστορικό όνομα το οποίο συνδέεται με την αρχαία ελληνική γεωμετρία είναι του Πυθαγόρα, ο οποίος ανακάλυψε το Πυθαγόρειο Θεώρημα, το οποίο είναι ένα από τα πιο δημοφιλή θεωρήματα στις μέρες μας .
Το μυστήριο όμως που είναι ανυπολόγιστο περί εφαρμογής της γεωμετρίας έρχεται να λύσει η σοφία των Αρχαίων Ελλήνων. Χρησιμοποίησαν την γεωμετρία για να χτίσουν τις αρχαίες πόλεις τους και τα μνημεία τους με μαθηματική και γεωμετρική ακρίβεια. οι αποστάσεις μεταξύ των πόλεων έχουν ασύλληπτη κι εκπληκτική γεωγραφικότητα. Για παράδειγμα, το μήκος του Παρθενώνα αν πολλαπλασιαστεί με το επτά θα μας δώσει τον σχηματισμό ενός οκταγώνου. Αν ξεκινήσουμε να ενώνουμε στον χάρτη τα σημεία από τον Παρθενώνα και κατευθυνθούμε προς το Θησείο, την Πνύκα, τη βάση Φιλοπάππου και το κέντρο του ναού του Ολυμπίου Διός θα σχηματίσουν ένα οκτάγωνο – το ίδιο που προέκυψε από τον υπολογισμό του μήκους του Παρθενώνα.
Μία άλλη γεωμετρική απόδειξη είναι οι ευθείες του τριγωνισμού και συναντούν κατά την προέκτασή τους διάσημα ιερά ή κέντρα λατρείας της Ελλάδας. Οι ευθείες δηλαδή που ξεκινούν από την Χαλκίδα και ενώνονται στη Θήβα, στο Σούνιο, στο Αμφιαράειο και την Κραμμύωνος, αν προεκταθούν θα συναντήσουν την Κνωσό της Κρήτης, την Δήλο και την Σπάρτη αντίστοιχα.
Έτσι λοιπόν μέσα από τη εφαρμογή της, η Αρχαία Ελληνική Γεωμετρία, ονομάστηκε Ιερή Γεωμετρία. Πολλοί ερευνητές κάνουν λόγο μέσα από τις αποδείξεις τους ότι είναι ο χάρτης του νοητού σύμπαντος. Κι αυτό διαφαίνεται μέσα από την γεωμετρική μελέτη των ναών, των ιερών και των πόλεων της.
Ένας ευρέως γνωστός ερευνητής, ο Θεοφάνης ο Μάνιας, επανεξετάζοντας πιο διεξοδικά το θέμα της γεωγραφικότητας της Ελλάδος κατέληξε σε ασύλληπτα συμπεράσματα. Κάποια από αυτά αναφέρονται παρακάτω:
- Το ισοσκελές τρίγωνο Δωδώνης- Ολυμπιάς- Τροφωνίου μαντείου ανήκει σε κανονικό δεκάγωνο. Αν προεκτείνουμε τα γεωμετρικά στοιχεία, που προκύπτουν από τον συνυπολογισμό του ισοσκελούς τριγώνου και του κανονικού δεκαγώνου θα συνατήσουν άλλες πόλεις. Μεταξύ των οποίων το Ίλιον, την Σμύρνη, την Κνωσό, τη Λάρισα Τρωάδος και τη Σπάρτη.
- Το ισοσκελές τρίγωνο Δωδώνης- Ανακτόρων Νέστορος- Ελευσίνας με γωνία κορυφής 40° ανήκει σε κανονικό δεκάγωνο.
- Το ισοσκελές τρίγωνο Δωδώνης- Ολυμπίας- Τροφωνίου μαντείου ανήκει σε κανονικό δεκάγωνο.
- Το τρίγωνο Δωδώνης- Δελφών- Ιωλκού είναι ισοσκελές και ανήκει σε κανονικό δεκάγωνο.
Η Δήλος και η Ελευσίνα θεωρήθηκαν επίσης ότι είναι πόλεις της Ιερής Αρχαίας Γεωμετρίας, γιατί η μελέτη της γεωγραφίας τους δηλώνει ότι ισαπέχει μεταξύ κάποιων πόλεων. Για παράδειγμα η Δήλος απέχει 800 στάδια από την Αθήνα όσο ακριβώς και από την Καρδαμύλη της Χίου, ενώ η Ελευσίνα απέχει 330 στάδια από την Κόρινθο όσο ακριβώς απέχει και από το Σούνιο.
Εν κατακλείδι, η Αρχαία Ελληνική Γεωμετρία είναι αξιοζήλευτη. Τόσο πολύ που πολλοί λαοί αργότερα στήριξαν τους δικούς τους πολιτισμούς για να αναπτυχθούν.
Πηγές
Ellas. (2011). Η πανάρχαια Ελληνική επιστήμη της Γεωετρίας. Ανακτήθηκε από ellas2.wordpress.com/2011/04/29/η-πανάρχαια-ελληνική-επιστήμη-της-γεω/. (τελευταία πρόσβαση 12/02/2024)
Olympia. (2017). Η ιερή γεωετρία των αρχαίων Ελλήνων. Ανακτήθηε από olympia.gr/848588/ellada/h-ieri-geometria-ton-archaion-ellinon/. (τελευταία πρόσβαση 12/2/2024)
