Εκπαίδευση τον 21ο αιώνα: ένα νέο στοίχημα
Η εκπαίδευση τον 21ο αιώνα αναμφισβήτητα αποτελεί μια νέα πρόκληση. Καθώς διανύουμε τις πρώτες δεκαετίες του, είναι απαραίτητες ποικίλες αλλαγές στον εκπαιδευτικό χώρο. Ο σύγχρονος άνθρωπος καλείται να αποκτήσει όλες εκείνες τις δεξιότητες που θα τον οδηγήσουν σε μια επιτυχημένη πορεία ως ατόμου αλλά και ως παγκόσμιου πολίτη. Αποτελεί λοιπόν επιτακτική ανάγκη η εκπαίδευση του 21ου αιώνα να αναδιοργανωθεί με απώτερο σκοπό μια άλλη διαπαιδαγώγηση του ατόμου. Μια διαπαιδαγώγηση της οποίας οι μέθοδοι θα αποσκοπούν στην αρμονική ανάπτυξη τόσο της γνωστικής όσο και της συναισθηματικής νοημοσύνης, αλλά και των νοητικών λειτουργιών. Η εκπαίδευση του 21ου αιώνα πρέπει να θέσει εκείνα τα θεμέλια τα οποία θα βοηθήσουν κάθε παιδί να εξελιχθεί σε έναν ώριμο και υπεύθυνο ενήλικα που θα λειτουργήσει ενεργά και εποικοδομητικά σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και πολιτισμικής δράσης. Έτσι θα αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που επιφυλάσσει το νέο παγκοσμιοποιημένο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον.
Οραματισμοί για την εκπαίδευση τον 21ο αιώνα
Η εκπαίδευση του 21ου αιώνα πρέπει να προσανατολιστεί κυρίως προς μια ανθρωποκεντρική κατεύθυνση. Μια κατεύθυνση η οποία θα σέβεται τον άνθρωπο και θα στοχεύει στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων ηθικών προσωπικοτήτων. Η εκπαίδευση τον 21ο αιώνα μέσω του βασικού της φορέα του σχολείου, θα διαφυλάττει τα στοιχεία του παρελθόντος, αλλά θα υιοθετεί και καινοτόμες αντιλήψεις συμβατές με τα νέα κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα.
Το μελλοντικό σχολείο πρέπει να θέτει ως κύριο σκοπό την άρτια ανάπτυξη των νοητικών λειτουργιών και να πλάθει σκεπτόμενα άτομα. Να εφαρμόζει διδακτικές μεθόδους οι οποίες θα επιτύχουν διασύνδεση της μαθητικής ζωής με την πραγματική. Ο στόχος είναι το σχολικό περιβάλλον να αποτελεί μια αληθινή μικρογραφία της σύγχρονης κοινωνίας.
Ο εκπαιδευτικός τον 21ο αιώνα
Ο εκπαιδευτικός σε οποιαδήποτε βαθμίδα, επιβάλλεται να είναι συνεργάτης και καθοδηγητής του μαθητή. Να θέτει ως σκοπό τη μάθηση για κάθε παιδί και έφηβο, σεβόμενος παράλληλα τους ρυθμούς μάθησής του. Να εδραιώνει την ουσιαστική επικοινωνία, η οποία θα επιτευχθεί μέσα από το διάλογο και τον αλληλοσεβασμό. Έτσι θα μπορέσει να γίνει ένας αληθινός «μέντορας» για τους μαθητές του, που θα θυμούνται για χρόνια μετά το πέρας των σχολικών τους χρόνων.
Η εκπαίδευση του 21ου αιώνα: προτάσεις της UNESCO
Το 2012 η UNESCO πρότεινε στόχους για την εκπαίδευση του 21ου αιώνα. Επεσήμανε μεταξύ άλλων τη σπουδαιότητα της μάθησης. Τόνισε ότι ο ρόλος της εκπαίδευσης του μέλλοντος είναι να δείξει στον εκπαιδευόμενο πώς να μαθαίνει. Να τον μάθει πώς να ενεργεί και να αποκτήσει όλα εκείνα τα εφόδια που θα τον καταστήσουν άνθρωπο ικανό να εργάζεται ομαδικά. Να διαθέτει ευελιξία και προσαρμοστικότητα, να συμβιώνει με το συνάνθρωπο, να σέβεται τη διαφορετικότητα. Το βασικότερο: να αγωνίζεται για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Συμπέρασμα
Αναμφισβήτητα η υλοποίηση όλων αυτών των στόχων θα μετατρέψει το σχολείο σε ένα ουσιώδες φορέα γαλούχησης ανθρώπων υγιών πνευματικά και ψυχικά. Ανθρώπων που θα έχουν αποκτήσει πέρα από πολύτιμες γνώσεις και ενσυναίσθηση, ίσως το σπουδαιότερο εφόδιο, για την αρμονική συνύπαρξη με το συνάνθρωπο. Μόνο μέσω της ενσυναίσθησης και τον παραγκωνισμό του ατομικισμού, θα «χτιστούν» υγιείς κοινωνίες. Μόνο τότε η εκπαίδευση του 21ου αιώνα θα εκπληρώσει το ρόλος της και θα γαλουχήσει αληθινούς ανθρώπους.
Ίσως τελικά μια τέτοια αλλαγή χρειάζεται ο αιώνας μας. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά και ο συγγραφέας John Naisbitt: η πιο σημαντική αλλαγή στον 21ο αιώνα «δεν θα προέλθει από την τεχνολογία αλλά από μια καινούργια αντίληψη για το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος».
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Αξίες της UNESCO στην εκπαίδευση του 21ου αιώνα. Ανακτήθηκε από https://eclass.edc.uoc.gr/modules/document/file.php/PTDEU119/8.%20%CE%91%CE%BE%CE%AF%CE%B5%CF%82%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20UNESCO%20%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD%20%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7%20%CF%84%CE%BF%CF%85%2021%CE%BF%CF%85%20%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B1.pdf