Η Επιχείρηση «Δυναμό» στη Δουνκέρκη αποτελεί ένα από τα πιο καθοριστικά σημεία για την έκβαση του B’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο περικυκλωμένος από τους Ναζί Συμμαχικός στρατός, περιμένει τη σωτηρία με το θάνατο να καραδοκεί σε κάθε λεπτό που περνά.
Η κατάσταση πριν τον αποκλεισμό
Η 19η Μαΐου 1940, είναι μια σημαντική και συνάμα τρομακτική ημερομηνία για τον πόλεμο που επικρατούσε στην Ευρώπη, καθώς ο Χίτλερ έθεσε σε κίνηση τη Βέρμαχτ έναντι της Γαλλίας, της Ολλανδίας και του Βελγίου. Παρά την προετοιμασία των Συμμάχων, με σημείο αναφοράς την αμυντική γραμμή Μαζινό των Γάλλων, η Βέρμαχτ προέλασε και κατανίκησε τους αντιπάλους της με χαρακτηριστική ευκολία. Η γραμμή Μαζινό, όχι μόνο δεν εξυπηρέτησε σε κανένα βαθμό το σκοπό της, αλλά ταυτίστηκε κιόλας με τη στρατιωτική πανωλεθρία
Η στρατηγική των Ναζί έφερε σε δυσμενή θέση τα συμμαχικά στρατεύματα. Ο αρχιστράτηγος Φον Μποκ κατέλαβε τα βέλγικα εδάφη και η ασφυκτική πίεση οδήγησε τους Γάλλους να κατευθυνθούν στο Παρίσι για την υπεράσπιση του. Πίσω άφησαν, μάλιστα, τα Βρετανικά στρατεύματα χωρίς ενισχύσεις, ακάλυπτα και εκτεθειμένα στον εχθρό. Οι Σύμμαχοι πλέον δεν είχαν μέσο διαφυγής και περίμεναν ένα θαύμα να τους σώσει, καθώς βρίσκονταν ολοκληρωτικά στο έλεος των Ναζί .
Μετά την πανωλεθρία του Συμμαχικού στρατού ο Τσώρτσιλ, αφού αποκάλεσε το γεγονός της αποκοπής των στρατευμάτων «κολοσσιαία στρατιωτική καταστροφή», έδωσε εντολή να τεθεί σε λειτουργία σχέδιο για τη διάσωσή τους. 400.000 Γάλλοι, Βέλγοι, Βρετανοί στρατιώτες είχαν παγιδευτεί στη Δουνκέρκη.
Η «σωτήρια» εντολή/σφάλμα των Γερμανών
Πιθανόν ο Χίτλερ, με μια μάλλον περίεργη εντολή, διέταξε τα στρατεύματά του να σταματήσουν την προέλαση προς τη Δουνκέρκη. Ο συνδυασμός του κακού καιρού, που επικρατούσε, συν της εντολής που δόθηκε, δεν επέτρεψε τελικά στα τεθωρακισμένα και το πεζικό να καταστρέψουν τους Συμμάχους. Έτσι, η μόνη επιλογή ήταν ο βομβαρδισμός από τη Γερμανική Αεροπορία (Λουφτβάφε), η οποία επίσης δυσκολευόταν να πραγματοποιήσει επιχειρήσεις. Κι αυτό, διότι, πολλές φορές αυτές αναχαιτίζονταν ηρωικά από τη Βρετανική Αεροπορία (RAF).
Το γεγονός αυτό επέτρεψε στα συμμαχικά στρατεύματα, να διασωθούν σε μια περίοδο, που κάθε ελπίδα είχε εξαφανιστεί.
Η Επιχείρηση «Δυναμό», ξεκίνησε στις 24 και τελείωσε στις 27 Μαΐου 1940. Αμέτρητα πλοία, καΐκια, μικρά πλοία, βάρκες κατευθύνθηκαν προς τη Δουνκέρκη, για να σώσουν τους εγκλωβισμένους στρατιώτες. Η Επιχείρηση «Δυναμό» έμεινε στην ιστορία ως το «Θαύμα της Δουνκέρκης». Ο Τσώρτσιλ εκτιμούσε, πως θα διασωθούν τουλάχιστον 30 με 40.000 στρατιώτες.
Στη συνέχεια ακολούθησε η μάχη της Δουνκέρκης, όπου Γάλλοι και Βρετανοί στρατιώτες, συνέβαλαν στη διεκπεραίωση της επιχείρησης, καθυστερώντας τους Γερμανούς. Οι τελευταίοι φαντάροι που έμειναν, διασώθηκαν στις 4 Ιουνίου. Συνολικά διασώθηκαν 338.226 στρατιώτες.
Μύθοι και απώλειες παρά το θαύμα
Όσον αφορά τη σωτήρια επέμβαση, δημιουργήθηκε ένας μύθος, πως μόνο πλοία πολιτών ήρθαν, για να σώσουν τους στρατιώτες στη Δουνκέρκη. Το γεγονός αυτό δεν αληθεύει, καθώς η επιτυχία της επιχείρησης οφείλεται στο Βασιλικό Ναυτικό. Χωρίς, ωστόσο, να αναιρεί τη συνεισφορά των απλών πολιτών στην επιχείρηση διάσωσης.
Όμως, όπως αναφέρεται και στο site του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου « Παρά την επιτυχία της επιχείρησης, 9 αντιτορπιλικά βυθίστηκαν, 474 αεροπλάνα της RAF καταρρίφθηκαν και μερικές χιλιάδες Γάλλων στρατιωτών αιχμαλωτίστηκαν από τους Γερμανούς. Κι αυτό, επειδή, παρέμειναν στο Dunkirk για την ασφάλεια της επιχείρησης μέχρι την ολοκλήρωση της εκκένωσης. Πολύ σημαντική ήταν η απώλεια του πολεμικού υλικού, που άφησαν πίσω οι συμμαχικές δυνάμεις. Αυτό περιλάμβανε 65.000 οχήματα, 2.500 όπλα και εκατοντάδες τόνους πυρομαχικών και καυσίμων»
Σε περίπτωση που ο Γερμανικός στρατός προχωρούσε και εξολόθρευε τους εγκλωβισμένους συμμάχους, κανείς δεν ξέρει ποια θα ήταν η έκβαση του πολέμου. Πολύ πιθανό οι Δυνάμεις του Άξονα να μην είχαν νικηθεί το 45, αλλά μπορεί και ποτέ. Οι περισσότεροι από τους στρατιώτες που επέζησαν, ρίχτηκαν ξανά στη μάχη, βάζοντας το χέρι τους για την κατανίκηση της τυραννίας.
Πηγές:
Ιστορία του Β’ Παγκοσμίου πολέμου: «Επιχείρηση Dynamo»
OnAlert: «Επιχείρηση Δυναμό»: Η μεγαλύτερη υποχώρηση όλων των εποχών που ίσως έκρινε τον Β΄Παγκόσμιο»