«Τραγούδησε με τη φωνή μου, ω Μούσα, και μέσα από μένα, πες την ιστορία» απήγγειλε ο μεγάλος τραγουδιστής της ροκ μουσικής, Μπομπ Ντίλαν στην ομιλία του για το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Με αυτούς τους στίχους του Ομήρου που χρησιμοποίησε ως επίλογο, αυτοσυστήθηκε για πρώτη και μοναδική φορά σ’ έναν νέο κόσμο, σ’ εκείνο των μεγάλων λογοτεχνών.
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του
Ο Μπομπ Ντίλαν -πραγματικό όνομα Ρόμπερτ Άλλεν Ζίμμερμαν- γεννήθηκε στη Μινεσότα μία ηλιόλουστη ημέρα της Άνοιξης, στις 24 Μαΐου του 1941.
Από μικρός είχε την τάση ν’ ασχοληθεί με τη μουσική, την οποία υπηρέτησε και αγάπησε όσο τίποτε άλλο στον κόσμο. Όταν ήταν μαθητής στο Γυμνάσιο ξεκίνησε να μαθαίνει κιθάρα, φυσαρμόνικα και πιάνο. Η πρώτη του μουσική απόπειρα έγινε όταν εντάχθηκε στο συγκρότημα με όνομα Golden Chords.
Το 1959 πέρασε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα.
Το έργο του
Όταν ήταν φοιτητής αποφάσισε να σταματήσει τις σπουδές του και να πάει να συναντήσει στη Νέα Υόρκη το μεγάλο είδαλμα του, το Γούντι Γκάθρι. Το 1960 ξεκίνησε η πρώιμη καριέρα του. Τραγουδούσε σε διάφορους χώρους, όπως σε πλατείες και folk bars στην περιοχή του Γκρίνουϊτς Βίλατζ. Το 1962 κυκλοφόρησε ο πρώτος του δίσκος από τη δισκογραφική εταιρεία Κολούμπια. Σ’ αυτό το δίσκο συμμετείχε και με δύο τραγούδια που έγραψε ο ίδιος: το «Talking New York» και το «Song for Woody». Ένα χρόνο μετά κυκλοφόρησε ένα δεύτερο δίσκο, ο οποίος τον έκανε γνωστό σε όλη την Αμερική, με τίτλο: «The Freewheelin’ Bob Dylan». Από εκείνη τη χρονιά ξεκίνησε η μεγάλη του καριέρα με μεγάλες συναυλίες σε όλο τον κόσμο.
Τα επόμενα χρόνια ο Μπομπ Ντίλαν κυκλοφορεί τρεις από τους σημαντικότερους δίσκους του για τη ροκ μουσική. Αυτοί είναι: «Highway 61 Revisited», ο «Bringing it all back home» και ο «Blonde on Blonde».Το 1965 το τραγούδι του «Mr. Tambourine Man» γίνεται ο ύμνος της γενιάς της αμφισβήτησης. Το επόμενο έτος ξεκινά τις παγκόσμιες περιοδείες του με το συγκρότημα του, The Hawks. Tον Μάιο εκείνης της χρονιάς δίνει μία από τις μεγαλύτερες και ιστορικότερες συναυλίες του στην Αγγλία.
Το 1968 κυκλοφορεί ένα νέο δίσκο, ο οποίος δείχνει το πόσο άλλαξε το ύφος και η κοσμοθεωρία του Μπομπ Ντίλαν, μετά το ατύχημα που είχε. Επηρεάστηκε πολύ από τη φολκ μουσική και τη θρησκεία. Ο δίσκος αυτός είχε τίτλο: «John Wesley Harding». Το 1969 κυκλοφορεί ο δίσκος του: «Nashville Skyline» στον οποίο συμμετέχουν ο Τσάρλι Ντάνιελς και ο Τζώννυ Κας.
Το 1975 ο Μπομπ Ντίλαν κυκλοφόρησε το άλμπουμ με τις ηχογραφήσεις των τραγουδιών που έγραψε όταν ήταν στην απομόνωση του στο σπίτι του στο Γούντστοκ. Εκείνη τη χρονιά επιστρέφει στη μουσική σκηνή δυναμικά και πραγματοποιεί μεγάλες συναυλίες. Η τελευταία του συναυλία με τους «Band» έγινε το Νοέμβριο του 1976.
Τη δεκαετία του ’80 συνεχίζει τη δισκογραφική του δουλειά, να κάνει συναυλίες σε όλο τον κόσμο και το 1989 κυκλοφορεί το δίσκο του «Oh Mercy». Το 1992 ο Μπομπ Ντίλαν πραγματοποιεί μία μεγάλη συναυλία-γιορτή για τα τριάντα χρόνια της καριέρας του. Από τότε μέχρι σήμερα έχει κυκλοφορήσει πολλούς νέους δίσκους, παρά τ’ άσπρα του μαλλιά. Το 1997 κυκλοφορεί το δίσκο: «Time Out of Mind», το «Modern Times» το 2006, το «Together Through Life» το 2009, το «Tempest» το 2012 και το «Shadows In The Night» το 2015.
Βραβεύσεις
Ο Μπομπ Ντίλαν, αυτός ο μεγάλος τραγουδοποιός-ποιητής, απέσπασε πολλές διακρίσεις στη πολύχρονη και πολύ επιτυχημένη μουσική του καριέρα. Αυτές είναι: το «Εθνικό μετάλλιο των τεχνών», το «Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας», το «Βραβείο Γκράμι για Συνολική Προσφορά», το «Βραβείο Πριγκίπισσα της Αστουρίας για τις τέχνες», το «Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού» το 2000, το «Πολικό Μουσικό Βραβείο», το «Βραβείο Grammy» και το ύψιστο παγκόσμιο λογοτεχνικό βραβείο, το «Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας» το 2016.
Μουσικός ή λογοτέχνης;
Δύσκολο να δώσει κάποιος μία σαφή απάντηση στο ερώτημα αν ο Μπομπ Ντίλαν είναι ένας μουσικός-τραγουδοποιός ή λογοτέχνης. Πολλοί τον θεωρούν ως έναν τραγουδοποιό, του οποίου οι στίχοι δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ποιήματα.
Υπάρχει όμως και η αντίθετη άποψη που ανάγει τον Μπομπ Ντίλαν σ’ ένα σύγχρονο ραψωδό, που με τους στίχους των τραγουδιών του ή των μελοποιημένων ποιημάτων του, διαμόρφωσε την παγκόσμια κουλτούρα και δη την αμερικανική. Αυτό που μπορεί να προκάλεσε αυτή τη διχογνωμία μπορεί να είναι ότι οι «ταγοί» της κλασσικής λογοτεχνίας δύσκολα δέχονται την «πτώση» από τον ιδανικό παράδεισο του συντηρητισμού στη γη -της επαγγελίας;- της νεωτερικότητας. Ας αφήσουμε όμως η ιστορία ν’ αποφανθεί γι’ αυτό τον αιώνιο έφηβο.
