«Ο πολιτισμός είναι υγεία» είναι ένα σύνθημα που προάγει την αξία του πολιτισμού και αναδεικνύει την αξία και τη σύνδεσή της με το κομμάτι της υγείας. Η εποχή του κόβιντ κατέδειξε πόσο σημαντικός είναι ο πολιτισμός για τον άνθρωπο και πως γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θα πρέπει να του δοθεί η δέουσα προσοχή και φροντιδά. Οι κοινωνικές συνθήκες και η εποχή επιτάσσουν πως η υγεία δεν αφορά μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή καθώς κι αυτή ασθενεί. Και όταν ασθενεί το σώμα ο μόνος που μπορεί να το βοηθήσει είναι η ψυχή. Όπως φυσικά και το αντίστροφο ωστόσο λόγω του ότι οι άνθρωποι συνηθίζουμε να δίνουμε περισσότερη σημασία στο σώμα παρά σε οτιδήποτε άλλο η σύγχρονη κοινωνία και η εγκληματικότητα που τη μαστίζει μάς κάνουν να δούμε πως ο σύγχρονος άνθρωπος θα πρέπει να ψάξει για αδιεξόδους. Ένας παράγοντας λοιπόν που μπορεί να βοηθήσει την ψυχή είναι ο πολιτισμός. Αυτό είναι κάτι που κατάλαβε και η σύγχρονη κοινωνία και προσπαθεί θέλοντας να σταματήσει τα κακώς κείμενά της να στρέψει στον άνθρωπο στον πολιτισμό ως αρωγό της υγείας.

Τι είναι η πολιτιστική και κοινωνική συνταγογράφηση

Με σύνθημα «Γιατί ο πολιτισμός είναι υγεία» πολλές χώρες του εξωτερικού έχοντας καταλάβει τη σπουδαιότητα του πολιτισμού στην εκπαίδευση, αλλά κυρίως στην υγεία, συνταγογραφούν επισκέψεις σε μουσεία, θέατρα και γενικότερα σε χώρους πολιτισμού. Αυτό γίνεται από πέρυσι μια προσπάθεια να συμβεί και στην Ελλάδα. Πρωτοστάτης σε αυτό το νέο, για τα δεδομένα της χώρας μας, εγχείρημα είναι το Κέντρο Προαγωγής Πολιτισμού και Ψυχικής Υγείας του ΑΠΘ. Ένας από τους σκοπούς του Κέντρου είναι η πολιτιστική και κοινωνική συνταγογράφηση να γίνει πράξη και στην Ελλάδα. Σε χώρες της Ευρώπης έχει ήδη εφαρμοσθεί αυτό το πλαίσιο. Σε συνέντευξή της η η πρόεδρος του Κέντρου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχολογίας του Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ, Εύχαρις Παναγοπούλου, αναφέρθηκε και στα κριτήρια που θα αναδείξουν ποιες μορφές του πολιτισμού θεωρούνται πως επιδρούν στην ψυχική υγεία.

Πιο συγκεκριμένα το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα που συνδυάζει τον πολιτισμό με την ψυχική υγεία σκοπό έχει να βοηθήσει τους ανθρώπους που υποφέρουν από ψυχικά νοσήματα μέσω της τέχνης. Μουσεία, θέτρα, εκθέσεις ως μέσα έκφρασης του πολιτισμού θα είναι συνοδοιπόροι με τους ανθρώπους που χρειάζονται εμπεριστατωμένα βοήθεια ψυχική. Η έννοια της συμπερίληψης έχει μείζονα θέση στη σύγχρονη κοινωνία. Σε πρώτο στάδιο το κράτος και το Υπουργείο Πολιτισμού δίνει το βήμα να συνεταιριστεί με πολιτιστικούς φορείς αλλά και φορείς της ψυχικής υγείας. Σε αυτό το δημόσιο κάλεσμα το Υπουγείο Πολιτισμού διεξάγει προγράμματα χοροθεραπείας, δραματοθεραπείας, κινηματογραφοθεραπείας, μουσικοθεραπείας, εικαστικής θεραπείας. Συμπαραστάτες ήδη σε αυτή τη δράση του πολιτισμού που στοχεύει στην ψυχική υγεία το Υπουργείο Πολιτισμού βρίσκει στους εξής φορείς: στην Εθνική Λυρική Σκηνή, στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, στο Εθνικό Θέατρο, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.

ΠΗΓΕΣ:

1. Catterina Seia, Alessandra Rossi Ghiglione, Claudio Totone, «Γιατί ο πολιτισμός είναι πόρος για την υγεία και η Ιταλία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων», (Τελευταία πρόσβαση 29/02/240, https://eurohealthnet-magazine.eu/el/why-culture-is-a-resource-for-health-and-italy-is-at-the-forefront-of-developments/
2. «“Πολιτιστική και κοινωνική συνταγογράφηση” ή αλλιώς «Γιατί ο πολιτισμός είναι υγεία»: Η σύζευση των 2 κόσμων υπέρ των ασθενών», (Τελευταία πρόσβαση 29/02/24), https://hellasjournal.com/2023/05/politistiki-ke-kinoniki-sintagografisi-i-allios-giati-o-politismos-ine-igia-i-sizefsi-ton-2-kosmon-iper-ton-asthenon-videos/
3. Newsroom, «Πολιτισμός με συνταγή γιατρού, για την ψυχική υγεία», (Τελευταία πρόσβαση 29/02/24), https://www.lifo.gr/now/entertainment/politismos-me-syntagi-giatroy-gia-tin-psyhiki-ygeia
4. «Η Πολιτιστική Συνταγογράφηση ως εργαλείο προαγωγής της ψυχικής υγείας», (Τελευταία πρόσβαση 29/02/24), https://www.naftemporiki.gr/culture/1378761/i-politistiki-syntagografisi-os-ergaleio-proagogis-tis-psychikis-ygeias/