
Ο αρχαίος πολιτισμός των Πουέμπλο
Στην περιοχή όπου συναντώνται σήμερα τα σύνορα του Κολοράντο, της Γιούτα, της Αριζόνα και του Νέου Μεξικού, οι προγονικές κοινωνίες των Πουέμπλο άνθισαν και στη συνέχεια κατέρρευσαν αρκετές φορές, σε διάστημα 800 ετών.
Οι αρχαίοι Πουέμπλο ζούσαν σε μια σειρά δομών που περιελάμβαναν μικρά σπίτια οικογενειών, μεγαλύτερες δομές, μεγάλα pueblos και κατοικίες κατασκευασμένες για αμυντικούς σκοπούς. Οι Πουέμπλο διέθεταν ένα πολύπλοκο δίκτυο που εκτείνεται σε ολόκληρο το Οροπέδιο του Κολοράντο και συνδέει εκατοντάδες κοινότητες και κέντρα πληθυσμού. Επίσης, κατείχαν μια ξεχωριστή γνώση των ουράνιων επιστημών που βρήκαν μορφή στην αρχιτεκτονική τους.
Ο πολιτισμός των αρχαίων Πουέμπλο είναι ίσως πιο γνωστός για τις πέτρινες κατοικίες που οι άνθρωποι χτίστηκαν κατά μήκος των τειχών, ιδίως κατά τη διάρκεια των εποχών Pueblo II και Pueblo III, από το 900 έως το 1350 μ.Χ. περίπου. Τα καλύτερα διατηρημένα παραδείγματα των πέτρινων κατοικιών προστατεύονται τώρα στα εθνικά πάρκα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως το Εθνικό Μνημείο Ναβάχο, το Εθνικό Ιστορικό Πάρκο Πολιτισμού Chaco, το Εθνικό Πάρκο Mesa Verde, το Εθνικό Μνημείο των Φαραγγιών των Αρχαίων, το Εθνικό Μνημείο των Αζτέκων κ.α. Ακόμα, οι Πουέμπλο υπήρξαν ιδιαιτέρως γνωστοί και για την κεραμική τους και τα σκεύη που χρησιμοποιούσαν για το μαγείρεμα.
Κάθε φορά που υπήρχε ανάκαμψη, η κουλτούρα τους άλλαζε. Αυτή η μεταβαλλόμενη ιστορία φαίνεται στην κεραμική τους και στις απίστευτες πέτρινες και υπαίθριες κατοικίες που δημιούργησαν. Κατά τη διάρκεια 300 ετών, οι Πουέμπλο, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν επίσης τατουάζ μελάνης, κυβερνήθηκαν από μια μητρογραμμική δυναστεία. Η λέξη «Πουέμπλο» ή Pueblo, που σημαίνει “χωριό” στα ισπανικά, ήταν ένας όρος που προέρχεται από τους Ισπανούς εξερευνητές και τον χρησιμοποιούσαν κυρίως για να αναφερθούν στο ιδιαίτερο ύφος των ανθρώπων.
Οικονομία και θρησκεία
Η κατάρρευση του πολιτισμού: Αιτίες
Όπως και στις περιπτώσεις κατάρρευσης άλλων αρχαίων πολιτισμών, οι προγονικές κοινωνικές καταρρεύσεις των Πουέμπλο ευθυγραμμίζονται με περιόδους μεταβαλλόμενου κλίματος. Οι αρχαιολόγοι εξέτασαν πιο προσεκτικά τι συνέβαινε σε αυτές τις κοινωνίες, πριν από το 1400 μ.Χ., που οδήγησαν στην εποχή της αναταραχής τους. Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της ανάλυσης δακτυλίων των δέντρων που χρησιμοποιήθηκαν για κατασκευές, οι ερευνητές στάθηκαν ικανοί να κατασκευάσουν μια χρονολογική σειρά της παραγωγικότητας των εν λόγω κοινωνιών.
Η έρευνα διαπίστωσε ότι, ενώ οι κοινωνίες συχνά ανακάμπτονταν αρκετά γρήγορα μετά την καθυστέρηση της κατασκευής και της καλλιέργειας αραβοσίτου, υπήρχαν σημαντικές επιβραδύνσεις στην ανάκαμψη, που χρονολογικά συνέπεσαν με σημάδια αυξημένης κοινωνικής βίας. Αυτό το είδος επιβράδυνσης του συστήματος εντοπίζεται και σε άλλες περιφερειακές καταρρεύσεις αρχαίων κοινωνιών, όπως οι Νεολιθικοί Ευρωπαίοι, που δεν είχαν καμία σχέση με την αλλαγή του κλίματος. Είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό σύνθετων συστημάτων τόσο διαφορετικών όσο το τροπικό δάσος και ο ανθρώπινος εγκέφαλος.
“Αυτά τα προειδοποιητικά σήματα αποδεικνύονται εντυπωσιακά καθολικά”, δήλωσε ο επιστήμονας του Πανεπιστημίου Wageningen, Marten Scheffer. Βασίζονται στο γεγονός ότι η επιβράδυνση της ανάκαμψης από μικρές διαταραχές σηματοδοτεί απώλεια ανθεκτικότητας. ”
Πολιτισμικές απειλές: Μια προειδοποίηση για το σήμερα
Ο Scheffer και οι συνάδελφοί του υποπτεύονται ότι η σταδιακή συσσώρευση κοινωνικών εντάσεων – όπως η ανισότητα του πλούτου, η φυλετική αδικία και η γενική αναταραχή – επηρέασαν την κοινωνική συνοχή σε τέτοιο βαθμό, ώστε το μόνο που χρειάστηκε ήταν λίγο περισσότερη πίεση από μια άλλη ξηρασία, προκειμένου να επέλθει η πολιτισμική αποτελμάτωση. Αυτό φαίνεται να συνέβη στους λαούς Pueblo γύρω στα 700, 900 και 1140 μ.Χ.
Αργότερα, κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1200, ένας συνδυασμός ξηρασίας και εξωτερικών συγκρούσεων ώθησε τους προγονικούς λαούς Pueblo να εγκαταλείψουν μόνιμα την περιοχή. «Οι κοινωνίες που είναι συνεκτικές μπορούν συχνά να βρουν τρόπους για να ξεπεράσουν τις κλιματικές προκλήσεις», εξήγησε ο αρχαιολόγος του Washington State University, Tim Kohler.
«Αλλά οι κοινωνίες που ζουν από την εσωτερική κοινωνική δυναμική οποιουδήποτε είδους – που θα μπορούσαν να είναι διαφορές πλούτου, φυλετικές ανισότητες ή άλλες διαιρέσεις – είναι εύθραυστες λόγω αυτών των παραγόντων. Στη συνέχεια, οι κλιματικές προκλήσεις μπορούν εύκολα να γίνουν πολύ σοβαρές.»
Οι αρχαίοι Πουέμπλο βρήκαν έναν τρόπο να ευδοκιμήσουν αλλού, πιθανώς μετατρέποντας δραματικά τον πολιτισμό τους για άλλη μια φορά, και σήμερα οι απόγονοί τους ζουν σε περιοχές που περιβάλλουν τα κενά μέρη που κάποτε υπήρξαν το κέντρο του κόσμου τους. Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία τους μας παρέχει μια σημαντική προειδοποίηση.
«Σήμερα αντιμετωπίζουμε πολλαπλά κοινωνικά προβλήματα, όπως η αύξηση της ανισότητας του πλούτου, καθώς και οι βαθιές πολιτικές και φυλετικές διαιρέσεις, όπως ακριβώς και η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον θεωρητική», δήλωσε ο Kohler. «Εάν δεν είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της αλλαγής του κλίματος ως συνεκτική κοινωνία, θα υπάρξει πραγματικό πρόβλημα.».
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο αυτό:
Ancestral Puebloans. Ανακτήθηκε από https://en.wikipedia.org/ (Τελευταία Προβολή 07/05/2021)
PUEBLO PEOPLES. Αναρτήθηκε από https://www.ancient-civilizations.com/pueblo-peoples/ (Τελευταία Προβολή 07/05/2021)
Koumoundouros, Τ. Serial Collapses of Ancient Pueblo Societies Carry a Stark Warning For Today’s World. Ανακτήθηκε από https://www.sciencealert.com/ (Τελευταία Προβολή 07/05/2021)