Ο Σαμ Κουκ αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στο χώρο της μουσικής, με τρομερή επιρροή στη σόουλ και την ποπ.
Ο Σαμ Κουκ γεννήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 1931, στο Κλαρκσντειλ του Μισισιπή. Ανατράφηκε στο Σικάγο. Ήταν ένα από τα οκτώ παιδιά ενός πάστορα και μεγάλωσε μέσα σε θρησκευτικό περιβάλλον. Η σχέση του με την μουσική ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία.
Τραγουδούσε στην εκκλησία και σε τοπικές χορωδίες μέχρι που ένα γκρουπ ονόματι “The Highway Q.C.” του ζήτησε να τραγουδήσει μαζί τους. Έτσι ο Σαμ Κουκ μπήκε στους “Soul Stirrers”, ένα από τα πιο γνωστά συγκροτήματα γκόσπελ μουσικής της εποχής. Έμεινε στο γκρουπ για έξι χρόνια, ταξιδεύοντας σε όλη τη χώρα. Έτσι, είδε σε όλο του το μεγαλείο τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονταν οι μαύροι σε όλη την Αμερική.
Αρνήθηκε μάλιστα να τραγουδήσει σε μια συναυλία η οποία θα γινόταν σε έναν χώρο όπου οι λευκοί θεατές θα βρίσκονταν στην πλατεία και οι μαύροι στον εξώστη. Η τολμηρή αυτή κίνηση θεωρήθηκε μια από τις πρώτες πράξεις κοινωνικής ανυπακοής και αποτέλεσε σημαντικό έναυσμα για το νέο κίνημα πολιτικών δικαιωμάτων των αφροαμερικανών.
Ο Σαμ Κουκ ήταν πολύ καλός φίλος με τον Μοχάμεντ Αλί. Ο ένας θαύμαζε το προσωπικό ταλέντο του άλλου. Πιο κοντά όμως ήρθαν λόγω του πάθους που είχαν και οι δυο για τον αγώνα σχετικά με τα δικαιώματα των αφροαμερικανών και των άλλων μειονοτήτων.
Η καριέρα του διαχωρίζεται σε δυο περιόδους.
Αρχικά, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, ως μέλος των «Soul Stirrers», ενός σημαντικού γκόσπελ συγκροτήματος της δεκαετίας του ’50. Ο Κουκ, προκάλεσε το θαυμασμό της μουσικής κοινότητας, με την κρυστάλλινη και βελούδινη φωνή του.
Έπειτα από αρκετά γκόσπελ άλμπουμ, ο Σαμ Κουκ αποφάσισε να περάσει στην σόουλ και την ποπ, παρόλο που σχεδόν όλοι τον συμβούλευαν να μην το κάνει. Αυτό επέφερε τεράστιες επιπτώσεις στην αφροαμερικανική μουσική κοινότητα. Μια τέτοια κίνηση ήταν ταμπού εκείνη την εποχή. Η υπέροχη μελωδική φωνή του αλλά και η ελκυστική εμφάνισή του, έφεραν την επιτυχία σχεδόν αμέσως. Το πρώτο του τραγούδι “You Send Me”, έφτασε στο Νο 1 των τσαρτς, πούλησε πάνω από 1 εκατομμύριο αντίτυπα και τον ανέδειξε σε σούπερ σταρ. Οι παραγωγοί ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για να τον καταφέρουν να υπογράψει στην δική τους εταιρία.
Ο Σαμ Κουκ ήταν από τους πιο σημαντικούς τραγουδιστές της σοουλ. Ήταν πολύ διάσημος και αγαπητός καλλιτέχνης τόσο στις κοινότητες των μαύρων, όσο και των λευκών. Ήταν ανάμεσα στους πρώτους μαύρους καλλιτέχνες που μπήκαν στην επιχειρηματική πλευρά της μουσικής βιομηχανίας.
Το 1960, ο Σαμ Κουκ έγινε ο πρώτος μαύρος καλλιτέχνης που υπέγραψε με την RCA Records. Δεν ήταν όμως ικανοποιημένος με τη συμφωνία. Έτσι, όταν η στιγμή ήταν σωστή ίδρυσε την KAGS Music, τον δικό του εκδοτικό οίκο, έτσι ώστε να μπορεί να έχει έλεγχο επί της μουσικής του. Ίδρυσε επίσης την δική του δισκογραφική εταιρία (SAR/ Derby) για να ελέγχει τα χρήματά του.
Ο Κουκ ήταν επίσης επιχειρηματίας
Ήταν ιδιοκτήτης εταιριών εκδόσεων, ηχογραφήσεων και μάνατζμεντ. Έσπασε τα στεγανά παίζοντας σε νυχτερινά κέντρα, όπως το «Copacabana» στη Νέα Υόρκη, που στο παρελθόν ήταν απαγορευμένος τόπος για τους αφροαμερικανούς.
Ο Σαμ Κουκ έγραψε ιστορία! Έγινε ο πρώτος Αφρικανοαμερικανός που πάλεψε αλλά και κατάφερε να έχει τα πνευματικά και εκδοτικά δικαιώματα των τραγουδιών του.
Ο ίδιος ήταν γνώστης της μουσικής που υπήρχε γύρω του. Ήταν πραγματικά γοητευμένος από το τραγούδι του Bob Dylan “Blowin’in the Wind”, τη μεταχείριση της δυστυχίας των αφροαμερικανών και των άλλων μειονοτήτων αλλά και την επιτυχία των Peter, Paul & Mary. Πίστευε πως ήταν η κατάλληλη στιγμή για τραγούδια με βαθύτερο κοινωνικό νόημα. Το αποτέλεσμα αυτής της απόφασης ήταν το “A Change Is Gonna Come”, ίσως το καλύτερο τραγούδι που είχε βγει από τον αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα. Το 1964, ο Σαμ Κουκ ήταν πλέον στην κορυφή του κόσμου επαγγελματικά, τα τραγούδια του έμεναν στα τσαρτς έως και 9 μήνες. Μάλιστα 29 από τα τραγούδια του είχαν γίνει Top 40 hits. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τις άλλες επιχειρήσεις του, είχαν ως αποτέλεσμα να γίνει εξαιρετικά πλούσιος.
Η επιτυχημένη του διαδρομή στη μουσική κόπηκε απότομα στα 33 του χρόνια. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 11ης Δεκεμβρίου 1964, έπεσε νεκρός από τον πυροβολισμό της διευθύντριας του ξενοδοχείου «Χασιέντα» του Λος Άντζελες. Κανείς δεν γνωρίζει ακόμα και σήμερα τι συνέβη στο γραφείο της Μπέρθα Φράνκλιν εκείνο το μοιραίο βράδυ.
Στις 11 Δεκεμβρίου του 1964, αστυνομικοί από το τμήμα του Λος Άντζελες απάντησαν σε κλήση από το Μοτελ Χασιεντα. Όταν έφτασαν στο μοτέλ βρήκαν τον καλλιτέχνη νεκρό στο πάτωμα του γραφείου. Είχε πυροβοληθεί τρεις φορές στο στήθος από την διευθύντρια του μοτελ, Μπέρθα Φράνκλιν. Σύμφωνα με την μαρτυρία της, ο Σαμ Κουκ είχε απειλήσει την ζωή της αφού είχε προσπαθήσει να βιάσει μια νεαρή γυναίκα με την οποία είχε εισέλθει στο μοτέλ λίγο νωρίτερα. Η αστυνομία έκλεισε την υπόθεση ως ανθρωποκτονία που διατελέστηκε σε άμυνα.
Αυτή η εκδοχή έχει αμφισβητηθεί και συνεχίζει να αμφισβητείται ακόμη από πολλούς, φίλους και συνεργάτες του. Πολλοί πιστεύουν ότι η δολοφονία του ήταν προσχεδιασμένη και πως υπήρξε συγκάλυψη του δολοφόνου. Παρόλο που ο Σαμ Κουκ ήταν ένας πολύ πλούσιος άνδρας και κυκλοφορούσε με μεγάλη ποσότητα μετρητών επάνω του, δεν βρέθηκαν χρήματα στον τόπο του εγκλήματος. Η οικογένεια του Σαμ Κουκ προσέλαβε ιδιωτικό ντεντέκτιβ για να ερευνήσει την υπόθεση.
Η αλήθεια είναι πως δεν ακολούθησε έρευνα έπειτα από το συμβάν ώστε να εξεταστούν οι μαρτυρίες και τα αίτια της δολοφονίας. Στο ντοκυμαντερ Remasterd : the two killing of Sam Cooke, πολλοί αναφέρουν πως για την εποχή “ήταν απλά ένας μαύρος νεκρός ακόμη”. Εκφράζονται επίσης υποψίες πως ίσως η δολοφονία του να ενορχηστρώθηκε από ανταγωνιστές του από τον χώρο των δισκογραφικών εταιριών.
Παρ’ όλες τις κατηγορίες εναντίον του αλλά και τον τρόπο θανάτου του, 200,000 θαυμαστές του βγήκαν στους δρόμου του Λος Άντζελες και του Σικάγο για να θρηνήσουν τον χαμό του αγαπημένου τους καλλιτέχνη.
Ο Σαμ Κουκ εντάχθηκε στο «Πάνθεον του Ροκ εν Ρολ» («Rock and Roll Hall of Fame») το 1986. Το 1999 τιμήθηκε με βραβείο Γκράμι για την προφορά του στη μουσική.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο:
Sam Cooke. Ανακτήθηκε από myblackhistory.net (τελευταία πρόσβαση 26/03/2021)
Σαμ Κουκ- Βιογραφία. Ανακτήθηκε από sansimera.gr (τελευταία πρόσβαση 26/03/2021)
Sam Cooke dies under suspicious circumstances in LA. Ανακτήθηκε από history.com (τελευταία πρόσβαση 26/03/2021)
