Τα Χριστούγεννα είναι ίσως η πιο σημαντική γιορτή, την οποία αδημονούν δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως. Τα μαγαζιά από νωρίς βάζουν στη βιτρίνα τους χριστουγεννιάτικα στολίδια, οι δρόμοι είναι στολισμένοι και ακούγονται χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Συνήθως, οι οικογένειες συγκεντρώνονται στα σπίτια για να γιορτάσουν εκείνη τη μέρα και οι φίλοι σμίγουν. Παρ’ όλο που φαίνεται να είναι μια ευτυχισμένη γιορτή, δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο πολλοί άνθρωποι να βιώνουν συναισθήματα μελαγχολίας εκείνη την περίοδο και να ανυπομονούν να περάσουν οι γιορτές.
Τι είναι επομένως η μελαγχολία των διακοπών; Συνήθως, οι άνθρωποι, οι οποίοι είναι ευάλωτοι εκείνη την περίοδο ή γενικά, τείνουν να βιώνουν μελαγχολία. Ειδικά, αν εκείνες τις μέρες έχουν περάσει κάποια δυσάρεστη εμπειρία, το αίσθημα της μελαγχολίας τείνει να είναι εντονότερο. Σε ποιες όμως περιστάσεις, ο άνθρωπος βιώνει μελαγχολία τη περίοδο των γιορτών;
- «εξιδανίκευση γιορτών»: τα Χριστούγεννα εξιδανικεύονται και πιέζουμε τους εαυτούς μας να περάσουμε καλά και όταν αυτό δεν συμβαίνει, απογοητευόμαστε και βιώνουμε μελαγχολία.
- δυσαρμονικές οικογενειακές σχέσεις: τα Χριστούγεννα θεωρούνται οικογενειακή γιορτή, αλλά όταν οι σχέσεις μεταξύ των μελών δεν είναι καλές, βιώνουμε μελαγχολία στη συναναστροφή μαζί τους.
- ελλιπές κοινωνικό δίκτυο: άτομα, που είναι κοινωνικά απομονωμένα, δεν έχουν ευκαιρίες να συναντηθούν με φίλους, να εμπλακούν σε δραστηριότητες και να βιώσουν ευχάριστα συναισθήματα
- οικονομικές δυσκολίες: λόγω της ανεργίας και της οικονομικής κρίσης, πολλά άτομα δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια να κάνουν κάτι διαφορετικό εκείνη τη περίοδο.
- έντονο στρες: εκείνη τη περίοδο, πολλά άτομα καλούνται να διεκπεραιώσουν πολλές δουλειές και βιώνουν έντονο άγχος.
- επάγγελμα: πολλά επαγγέλματα (π.χ. εστιατόρια, καφετέριες, ιατροί, νοσοκόμοι, αστυνομικοί, πυροσβέστες) δεν γνωρίζουν από άδειες. Εκείνες τις μέρες μπορεί να χρειαστεί να βρίσκονται στο χώρο εργασίας τους, μακριά από τα αγαπημένα τους πρόσωπα.
- πρώτα Χριστούγεννα χωρίς…: τα πρώτα Χριστούγεννα μετά από μια απώλεια (π.χ. θάνατος, χωρισμός) υποκινούν αρνητικά συναισθήματα και τα άτομα βιώνουν θλίψη και μελαγχολία.
Πώς όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί η μελαγχολία των Χριστουγέννων; Είναι σημαντικό τα άτομα να:
- αναγνωρίσουν το συναίσθημα της μελαγχολίας, να το βιώσουν, χωρίς όμως να αυθυποβάλλονται και να το αφήσουν να περάσει
- να καθορίσουν μία συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα, όπου να βιώσουν τη μελαγχολία, αλλά μετά να προετοιμαστούν να βγουν από αυτό
- κανονίσουν εκ των προτέρων να συναντηθούν με φίλους ή να κάνουν δραστηριότητες
- κάνουν μια δωρεά
- φτιάξουν γλυκά, να αγοράσουν παιχνίδια και να τα πάνε σε ένα ίδρυμα
- να διατηρούν ένα πρόγραμμα διατροφής, άσκησης και ύπνου
- έχουν ολοκληρώσει από πριν καθήκοντα, που πιθανώς δημιουργούν άγχος
- αναγνωρίσουν τι είναι αυτό, που τους προκαλεί μελαγχολία τα Χριστούγεννα, το οποίο συνήθως τους δυσαρεστεί όλο το χρόνο
- κάνουν μια λίστα με τα πράγματα, που τους κάνουν χαρούμενους
Τα παραπάνω βήματα δεν σημαίνει απαραίτητα, ότι τα άτομα θα ξεπεράσουν εξολοκλήρου τα αρνητικά συναισθήματα. Όμως, το σημαντικότερο είναι ότι θα μετριάσουν το αίσθημα μελαγχολίας, θα αναγνωρίσουν ότι έχει συγκεκριμένη διάρκεια και θα βιώσουν θετικά συναισθήματα.